czasy
  • Zaczynać się

    7.06.2022
    7.06.2022

    Szanowni Państwo,


    Zwracam się do Państwa z pytaniem dotyczącym czasownika zaczynać się w znaczeniu prowokować kogoś, stosować zaczepki np. słowne w celu wywołania napięcia. Takie znaczenie funkcjonowało czasami w moim otoczeniu w dzieciństwie, ale niestety nie znalazłem potwierdzenia w żadnym uznanym słowniku j. polskiego. Prawdopodobnie używanie czasownika zaczynać się w takim znaczeniu jest błędne, ale chciałbym się upewnić. Dziękuję z góry. Z szacunkiem, Jan

  • zadebiutować po raz wtóry

    19.05.2024
    19.05.2024

    Czy poprawnym w sensie językowym jest zdanie: „W Polsce film zadebiutował 3 maja 2002 roku”? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • Zafiksować się
    20.04.2017
    20.04.2017
    W słowniku jedyne znaczenie zafiksować to ‘zatwierdzić’. Czy zwrotu zafiksować się można używać w znaczeniu ‘mieć obsesję na punkcie czegoś, robić coś nieustannie’? Ja tak mówię, ale nie wiem, czy to błędny idiolekt, czy ogólniejsza tendencja.

    Serdecznie dziękuję za pomoc.
    Dorota
  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
  • Zagłada – małą czy wielką literą
    31.03.2017
    31.03.2017
    Czy w tytule: Shoah – zapomniana zagłada radzieckich Żydów wyraz zagłada powinien być napisany małą, czy wielką literą?
  • za gotówkę
    8.04.2014
    8.04.2014
    Droga Poradnio!
    Ostatnio zaczęło mnie irytować wyrażenie kupować za gotówkę w znaczeniu nie na kredyt. Jak dla mnie za gotówkę oznacza używając banknotów i monet. Czy słusznie?
  • Zaimek ty w funkcji ekspresywnej
    16.05.2018
    16.05.2018
    Czasem zaimka ty używamy nie zwracając się do nikogo konkretnego, a wyrażając jakieś ogólne spostrzeżenia. Na przykład: Ty tu człowieku haruj jak wół, a nikt ci nawet nie podziękuje. Czy używając tego typu stwierdzeń w liście powinienem ty pisać wielką literą? Czy dozwolone jest w ogóle używanie tego zaimka w rozmowie lub korespondencji z osobą, do której powinienem się zwracać na pan / pani?
  • zaimek względny
    18.06.2015
    18.06.2015
    Jaką formę powinny mieć zaimek i czasownik przy podmiocie grupa dzieciktóra zrobiła czy które zrobiły? Czy dopuszczalna jest dowolność?
    Dziękuję
  • zaimki akcentowane i nieakcentowane
    14.03.2003
    14.03.2003
    Witam wszystkich. Moje pytanie jest następujące. Mianowicie od pewnego czasu głowię się, czy oprócz skróconej formy zaimków (np. jemu – mu) są jeszcze jakieś zaimki o skróconej formie i jak te zaimki w skróconych formach można odmieniać przez przypadki. Jeśli tak, to bardzo proszę o podanie choć kilku. Bardzo dziękuję.
  • zaimplementować
    11.02.2002
    11.02.2002
    Zastanawiam się nad użyciem słowa zaimplementować, czy nie jest to czasem kalka angielskiego słowa? Szukam alternatywnego zastępstwa w języku polskim dla tego przykładu: „W rozdziale 12 znajdziesz szczegółowy opis interfejsów dbExpress, które możesz zaimplementować do stworzenia własnych sterowników dbExpres”.
    Dziękuje za poprzednią odpowiedź i szybkość
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego