Szanowni Państwo!
Od pewnego czasu karierę w mediach robi słowo miesięcznica, używane do nazwania zgromadzeń pod Pałacem Prezydenckim w Warszawie. Nie znalazłem tego słowa w słowniku języka polskiego ani w Korpusie Języka Polskiego. Czy zatem miesiącznica jest poprawna? Czy można tworzyć w analogiczny sposób nazwy wydarzeń odbywających się cyklicznie, np. półrocznica, półtorarocznica itd.? Brzmi to – moim zdaniem – dziwnie i sztucznie…
Z pozdrowieniami,
Krystian Gaik

Szanowni Państwo!
Jakiś czas temu rozgorzał był na pewnym forum spór na temat „(Życzę) miłego dnia” jako formy pożegnania. Nie ma wątpliwości co do tego, iż jest to kalka frazeologiczna z języka angielskiego, jednakowoż problem leży w poprawności tego zwrotu. Z zajęć z kultury języka polskiego pomnę słowa prowadzących o jego niestosowności czy wręcz o niepoprawności, przeto prosiłbym o Państwa opinię (normatywną i osobistą) w sprawie tegoż barbaryzmu.
Z wyrazami szacunku,
Jerzy Sternicki

Czy można potocznie użyć sformułowania „mniejsza połowa”? Uważam, że tak. Wprawdzie „połowa” w znaczenie algebraicznym oznacza dokładnie 1/2 i obie połowy całości są identyczne – ale w znaczeniu potocznym "połowa" oznacza „mniej więcej 50 proc.”. Np. w zdaniu „Weź sobie połowę makaronu” nikt nie ma na myśli „Weź sobie dokładnie przeliczoną połowę nitek makaronu”, tylko „Weź sobie mniej więcej połowę porcji makaronu”. Jakie jest zdanie Poradni?

Witam,
czy w zdaniu Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niewymieniona / niesklasyfikowana… łączna pisownia wyrazów niewymieniona i niesklasyfikowana jest jedyną słuszną, czy może dopuszcza się również zapis oddzielny?

Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?

Chciałem zapytać, jak wygląda sytuacja odmiany stylizowanych nazw własnych (głównie anglojęzycznych). W sytuacjach, gdy niektóre litery w nazwie są zastępowane symbolami lub cyframi, narzucana jest pisownia samymi wielkimi lub małymi literami itp. Spotkałem się ze stwierdzeniem, że stylizacja przy odmianie powinna zostać usunięta (np. w mianowniku HλLF-LIFE, ale w dopełniaczu powinno być Half-life’a). Czy są jakieś normy, które dyktują, w jaki sposób powinno się odmieniać takie wyrazy?

Szanowni Państwo,
mam pytanie w związku z substancją metamfetamina. Słownik nie notuje tego wyrazu. Czy nie powinien on brzmieć metaamfetamina jako dodanie przedrostka meta- do amfetaminy? A jeśli tak, to czy skrócenie dwóch liter „a” do jednej jest w porządku, czy jednak wzorcowo powinno się pisać i mówić o metaamfetaminie?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.

Szanowni Państwo,
piszę w sprawie dwóch nazw papierosów. Sporty – jak powinno się tę nazwę pisać, wielką czy małą literą? Nie bez znaczenia jest dla mnie fakt, że Sport to firma. Jeśli natomiast chodzi o papierosy o nazwie Mocne – moim zdaniem jest to już tylko nazwa własna, takiej firmy chyba nie ma, wobec czego w grę wchodziłaby tylko litera wielka; czy faktycznie tak powinno się tę nazwę pisać?

Z wyrazami szacunku,
Maria Kąkol

Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?