czytelnik
  • zachodzić w ciążę
    30.08.2002
    30.08.2002
    Serdecznie proszę o pomoc w rozwiązaniu pewnego problemu językowego. Chodzi o wyróżniony dużym drukiem fragment poniższego zdania:
    „Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
    W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
    Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
    Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
  • zaciążyć

    13.01.2024
    13.01.2024

    Czy (w dialogu w książce) można napisać zaciążyć z znaczeniu 'zajść w ciążę'?

  • zaimek anaforyczny
    10.09.2008
    10.09.2008
    „Rodzic powinien znać statut przedszkola. Określa on zarówno wszystkie prawa, jak i obowiązki”. Czy użycie zaimka on jest poprawne? Do którego rzeczownika się on odnosi: do rodzica czy do statutu? Czy istnieje reguła, że gdy w zdaniu są dwa rzeczowniki tego samego rodzaju (podmiot i dopełnienie), to zaimek w zdaniu następującym odnosi się do podmiotu?
    Magda
  • Zaimki gdzie i dokąd

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dobry wieczór. Zauważyłem, że wielu Polaków, może nawet większość, unika jak ognia słowa gdzie, a zamiast niego mówi dokąd. Wiem, że obie formy są poprawne, ale dla mnie dokąd ma charakter książkowy, oficjalny. Tymczasem słyszę w filmie rozmowę, w której bohaterowie rozmawiają językiem potocznym i zamiast powiedzieć gdzie idziesz, mówią dokąd. Brzmi to nienaturalnie, sztucznie, a jest to wręcz nagminne. Wydaje mi się, że bierze się to stąd, że kiedyś mówiono, że używanie słowa gdzie jest niepoprawne i powinno się mówić dokąd. Co Państwo na to? Z uszanowaniem stały czytelnik

  • zaimki w tekstach religijnych
    13.03.2011
    13.03.2011
    Dzień dobry,
    według zasad opublikowanych przez Radę Języka Polskiego zaimki odnoszące się do Boga można pisać małą lub wielką literą. Chciałabym się upewnić, że dotyczy to również zaimków swój, swoja, swoje.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie!
  • zamęt, ale gdzie?
    8.10.2014
    8.10.2014
    Szanowni Państwo, czy coś może wywołać zamęt u kogoś, czy w kimś? Chodzi mi o zamęt w czyjejś głowie, tj. w jego myślach. W tej sytuacji bardziej trafne wydaje się drugie określenie. Pierwsze pasuje mi do zewnętrznych obiektów zamącenia, jak dom, życie, rodzina itp. Czy moja interpretacja jest właściwa?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zapewnić

    27.05.2023
    27.05.2023

    Czy konstrukcja „zapewnić, że...” (w znaczeniu „zagwarantować”) jest błędna? Znalazłem w Poradni artykuł dotyczący nieco dziwniejszej i mniej naturalnej konstrukcji „zapewnić, ABY...”, ale nie ustosunkowano się do konstrukcji z „że”. Słowniki notują konstrukcję „zapewniać coś” jako poprawną (np. „zapewniać bezpieczeństwo”), ale czy np. zdanie „Współpracujemy z certyfikowanymi dostawcami, aby zapewnić, ŻE nasze usługi są realizowane zgodnie z europejskimi normami” jest poprawne? Czy jednak jest to kalka angielskiego „ensure that”?

    Pozdrawiam

    Marcin

  • Zapis cyfrowy liczebników porządkowych
    14.11.2018
    14.11.2018
    Jak rozumieć fakt, że w słowniku przy wyjaśnieniu hasła pułk w przykładach liczebniki są z kropką – 1. Pułk Strzelców Podhalańskich, 3. Pułk Ułanów Śląskich, podczas gdy w Poradni zaleca się zapis bez kropki. Jeśli jest wariantywność może do słownika należy wprowadzić drugą możliwość? Bo inaczej robi się zamieszanie.
  • zapis dat
    26.10.2014
    26.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy w starannej polszczyźnie, np. przy redakcji podania, powinniśmy napisać: 06.09.2014 r., czy pominięcie skrótu r. będzie równie dobre? Umieszczenie go przy pełnej dacie wydaje mi się pewną redundancją. Inaczej np. w zdaniu: „Zdarzenie miało miejsce w 2008 r.”. Przy okazji: wiem, że może być zarówno 06.09.2014, jak i 6.09.2014, ale czy w sytuacjach niezwiązanych z wprowadzaniem danych do systemu itp. druga wersja nie jest lepsza?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zapis dat – ponownie
    27.10.2014
    27.10.2014
    Szanowni Państwo,
    dziękuję za odpowiedź na pytanie o zapis dat, choć moje wątpliwości nadal pozostają nie wyjaśnione. Kiedy piszę podanie i zamieszczam w stosownym miejscu datę, to najlepiej postawić po niej skrót r. czy niekoniecznie? Podobna wątpliwość dotyczy umieszczania zera wiodącego przed cyfrą oznaczającą dzień. Chodzi mi o to, jaką formę uważają Państwo za najbardziej staranną, bo mnie się wydaje, że najlepiej byłoby napisać – przykładowo – 6.09.2014.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego