d
  • Janka Kupała
    28.10.2008
    28.10.2008
    Szanowni Państwo!
    Janka Kupała – jak odmieniać imię tego poety białoruskiego? W M. lp. (zgodnie z wymową białoruską) jest: Janka, ale kojarzy się z polskim żeńskim imieniem, a chodzi o mężczyznę. Czy stosować żeński wzór odmiany (D. Janki, C. Jance)? Czy może: M. Janka, D. Janka, C. Jankowi? Ale w takiej odmianie w M. powinien być Janko, niezgodny z białoruską wymową. Jak pogodzić oryginalną wymowę w M. z polską odmianą, żeby było wiadomo, że chodzi o mężczyznę?
  • jechać, jeździć, jazda itp.
    23.01.2008
    23.01.2008
    Z czego wynikają dość kuriozalne zmiany w rdzeniu w takich formach, jak: jechać, jadę, jedziesz, jeździć, jazda? Oboczność e: a w języku polskim jest powszechna wskutek tzw. przegłosu polskiego, ale chciałbym wiedzeć, dlaczego w tym czasowniku raz pojawia się ch, raz d (zmiękczone ewentualnie do dź), a czasem dodatkowo przed nim jeszcze z?
  • jegomość

    21.07.2021
    21.07.2021

    Uprzejmie proszę o skomentowanie powszechnego w literaturze fantasy użycia słowa "jegomość" w liczbie mnogiej. Byłem przekonany, że liczbą mnogą od tego słowa są "ichmości". Niestety w słowniku znalazłem obie wersje oraz zasady deklinacji "jegomościa" także w liczbie mnogiej.

    Wydawało mi się dotąd, że "jegomość" jest skrótem od "jego miłość". Stąd jeśli dwaj królowie siedzą na tronie to "ich miłości" siedzą. Kto zatem siedzi na tronie? Ichmości, ichmościowie czy jednak jegomoście?

  • Jest od lat standaryzacja
    19.12.2017
    19.12.2017
    Szanowni Państwo,
    w procedurach związanych np. z wprowadzeniem systemu zarządzania jakością występuje słowo standaryzacja. Zauważyłem, że w angielskim odpowiedniku występuje drugie „d” (standardization), ale w naszym słowie już nie. Nie wiem, dlaczego tak jest, i chciałbym poznać Państwa wykładnię w tym temacie. Uważam, że zapożyczenie jest przekłamane i po polsku to słowo powinno brzmieć standardyzacja. Bo przecież standard, a nie standar. Prawda?

    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam, A.
  • Krężel
    17.04.2019
    17.04.2019
    Czy prawidłowo będzie na zaproszeniu napisać: Zapraszam państwa Krężlów czy Krężelów? Oboje noszą nazwisko Krężel.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • ktoś inny, ale coś innego
    8.09.2004
    8.09.2004
    Chciałbym dowiedzieć się, skąd wzięły się pewne kuriozalne zwroty, jak: coś ciekawego, nic trudnego? Odmiana przymiotnika w mianowniku i bierniku jest inna, niż można by się tego spodziewać (w pozostałych przypadkach nie ma nieregularności). Jak powstały takie zwroty?
  • litery a głoski
    10.02.2005
    10.02.2005
    Mam nauczyć głoskowania fonetycznego sześciolatka (konkurs). Jak należy przegłoskować (pomijam zapis fonetyczny): dżem (dż-e-m) czy (d-ż-e-m), kiosk (ki-j-o-s-k), fiołek (fi-j-o-ł-e-k), ekierka (e-ki-e-r-k-a), odznaka (o-dz-n-a-k-a) czy (o-d-z-n-a-k-a), boisko (b-o-j-i-s-k-o), batalion (b-a-t-a-li-i-o-n), artyleria (a-l-t-y-l-ri-j-a), majeranek (m-a-j-e-r-a-n-e-k), przyjeżdżają (p-sz-y-j-e-ż-dż-a-j-o-m)?
    Bardzo proszę o pomoc i szybką odpowiedź. Dziękuję.
    Hanna Muchewicz
  • mail jak kotlet

    6.07.2021
    6.07.2021

    Szanowni Państwo,

    mamy w redakcji problem z odmianą słowa "e-mail / mail". Co jest zasadą, a co mową potoczną dla tego wyrazu : czy M=B (jak dla męskich nieżywotnych, do której wyraz należy) czy też D=B (jak dla m. żywotnych).

    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje:

    mail -la, B.= D. a. M., -lem; -le, -li a. -lów; zob. e-mail czyli jak dla żywotnych. Pogubiłam się, proszę o wyjaśnienie.


    Z poważaniem,

    Lidia Zakrzewska

  • Nazwa Haná
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    jak odmieniamy nazwę Haná (region w Czechach)? Jaki rodzaj ma Haná?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Nazwisko Siry

    1.07.2023
    1.07.2023

    Szanowni Państwo,

    czy nazwisko Siry daje się odmieniać?

    Waldemar Wierzba

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego