-
Danja i Dania7.12.20057.12.2005Skąd się wywodzi i jak się nazywa zamiana dawniej używanego -j- na dzisiejsze -i- (np. w wyrazach Danja i Dania czy Norwegji i Norwegii)?
-
Dąbrowszczanka?5.05.20055.05.2005Witam,
będąc na konkursie poprawnej polszczyzny, miałem do rozwiązania w krzyżówce następujące hasło: „Jak brzmi nazwisko panny, której ojciec nazywał się Dąbrowski?”. Miałem dylemat, ponieważ wydawało mi się, że od nazwisk zakończonych na -ski i -cki nie tworzymy nazwisk dla kobiet nie żonatych. Ale jednak krzyżówka wymagała hasła, więc napisałem Dąbrowszczanka. Czy można utworzyć taką formę? Czy jest ona poprawna?
Dziękuję -
dieta4.10.20124.10.2012Dawniej dieta oznaczała specjalny sposób żywienia, zwłaszcza w chorobie (np. dieta bezglutenowa). Potem – w ogóle pewien sposób odżywiania (np. dieta sportowców). Ostatnio usłyszałem od lekarki, że mam solić dietę. Czy dieta dzisiaj to tyle, co żywność, pokarm?
-
Dlaczego bracia, księża, dzieci?13.03.201813.03.2018Szanowni Państwo,
skąd się wzięła nieregularna liczba mnoga wyrazów brat i dziecko? Czy są jeszcze jakieś rzeczowniki, które odmieniają się tak jak dziecko lub tak jak brat, czy też są to „wyjątki absolutne”? Końcówkę -a w mianowniku liczby mnogiej mają też ksiądz i książę. Czy coś je łączy z bratem?
Łączę wyrazy szacunku
AW
-
Dlaczego Chiny, a nie: China?12.07.201612.07.2016Dlaczego w języku polskim nazwa Państwa Środka (Chiny) występuje w liczbie mnogiej, a nie w liczbie pojedynczej, jak w wielu językach europejskich (China)?
I czemu niektóre nazwy własne jak: nazwy geograficzne lub nazwiska sławnych postaci historycznych są spolszczane lub mają zupełnie inną nazwę niż w oryginale (przecież część z nich łatwo wymówić. np. Milano, Iulius Caesar)? Czy prawdą jest, że po prostu nieraz ktoś wieki temu przeinaczył jakąś nazwę i tak już zostało?
-
Dlaczego wieloryb, a nie wielkoryb?4.02.20204.02.2020Szanowni Państwo,
dlaczego wieloryb, a nie wielkoryb, co byłoby logiczne, biorąc pod uwagę jego wielkość?
Przecież człon wielo- oznacza częstotliwość, a nie wielkość, np. wieloródka, wielokrotność, wieloznaczność.
Pozdrawiam
Karol Siuda
-
Dlaczego zakopiański, nie zakopański?30.01.201430.01.2014Dlaczego przymiotnik od Zakopanego to zakopiański? W latach 80. XIX wieku Adam Antoni Kryński opublikował studium dialektologiczne pod tytułem Gwara zakopańska. Od kiedy datuje się forma ze zmiękczeniem?
-
dom publiczny2.05.20112.05.2011Szanowni Państwo,
jaka jest etymologia wyrażenia dom publiczny? Początkowo byłem przekonany, że to kalka z języka angielskiego, tam jednak wyrażenie to ma inne znaczenie ('tawerna', 'zajazd'), lecz w takim znaczeniu – ze znanych mi publikacji – odnotowuje je tylko Słownik warszawski, a i w nim znaczenie to zostało potraktowane jako drugorzędne i oznaczone kwalifikatorem „mało używane”. Zatem w jaki sposób powstało współczesne rozumienie tego wyrażenia? -
Dopełniacz w funkcji okolicznika czasu10.02.202010.02.2020Dlaczego w krótkich odpowiedziach na pytania kiedy? jak często? możemy użyć (m.in.) konstrukcji z dopełniaczem? Mam na myśli odpowiedzi takie jak każdego roku/poniedziałku itd. Skąd ten dopełniacz?
-
Dostarczać pomoc
20.02.202120.02.2021W tekstach tłumaczonych z angielskiego, ale już i nie tylko, wciąż słyszy się o dostarczaniu czegoś, np. 80 proc. populacji kraju jest zależna od międzynarodowej pomocy, takiej jaką dostarcza UNICEF. Dawniej pomoc się niosło, można jeszcze łączyć ją z innymi czasownikami, ale dostarczanie pomocy chyba nie jest ani piękne, ani prawidłowe. Wydaje się, że dostarczanie ma tendencje do wypierania całej grupy czasowników, ze szkodą dla bogactwa języka polskiego. Proszę o opinię.