dać
  • mania i Dania
    4.12.2005
    4.12.2005
    Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
  • spisy powszechne i banki danych
    18.07.2003
    18.07.2003
    Proszę o odpowiedź na pytanie, jakimi literami piszemy następujące rodzaje danych statystycznych:
    1a. Narodowy Spis Powszechny 1988,
    1b. ostatni narodowy spis powszechny,
    2. Kartoteka podmiotów gospodarczych,
    3. Bank Danych Lokalnych.
    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • co się da
    3.10.2012
    3.10.2012
    Czy można uznać za poprawne wyrażenie robienie, co się da? Wątpliwość bierze się z tego, że o ile robić łączy się z biernikiem (robić co), o tyle robienie już z dopełniaczem (robienie czego). Jednak robienie, CZEGO się da brzmi chyba zbyt dziwnie.
  • Nie da się
    13.11.2017
    13.11.2017
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie w czasie przyszłym nie będzie się dało (w znaczeniu, że coś nie będzie możliwe do wykonania), czy też powinno się używać zawsze (i w odniesieniu teraźniejszości, i przyszłości) formy nie da się?

    Pozdrawiam
    Adam Konarski
  • w dacie
    8.06.2007
    8.06.2007
    Dzień dobry,
    prześladuje mnie wyrażenie w dacie. Czy to jest moja obsesja, czy jednak można wymienić to wyrażenie na być może lepsze? Czy można zastąpić je słowem według, w momencie lub jakimś innym? A w przykładzie: „Optymizm i pesymizm różnią się jedynie w dacie końca świata” czy nie można zastąpić go słowem datą?
    Z góry dziękuję
    AB
  • auto da fé
    7.01.2012
    7.01.2012
    Szanowni Państwo!
    Jak należy zapisywać nazwę spalenia na stosie? Zarówno Słownik ortograficzny, jak i Słownik poprawnej polszczyzny podają wyłącznie pisownię autodafe, słowem nie zająkując się o wariancie auto da fé, dość popularnej, wspomnianej zarówno w SJP, jak i w słownikach prof. Kopalińskiego. Czy w związku z tym jest ona niepoprawna? I czy Państwa zdaniem staranny korektor powinien zmienić tę pisownię z auto da fé na autodafe, a jury dyktanda uznać tę pierwszą za niepoprawną?
  • data scientistka, danolożka, a może mistrzyni danych?

    9.01.2021
    9.01.2021

    Szanowni Państwo,

    Koleżanka zawodowo zajmująca się "data science" określiła się jako "data scientistka", co wzbudziło żywą dyskusję. Znający branżę tłumaczą, że to określenie jak najbardziej stosowane w odniesieniu do specjalistek w tej dziedzinie. Jednocześnie stosowanie tego feminatywu wzbudza ogromny opór wielu osób, które twierdzą, że jest to niedopuszczalne. Nie ma dobrego odpowiednika, "analityk danych" zajmuje się czymś innym. Czy można zatem tę "data scientistkę" stosować? Dziękuję.

  • problem z da Vincim
    7.01.2013
    7.01.2013
    Czy samodzielne, użyte w charakterze nazwiska da Vinci jest odmienne? Możemy powiedzieć o obrazach da Vinciego, podobnie jak mówimy o esejach Montaigne’a zamiast Michela de Montaigne?
  • Kawalerowie i damy Orderu Uśmiechu

    29.03.2023
    29.03.2023

    Dama Orderu Uśmiechu.

    W Polsce wiele szkół nosi imię Kawalerów Orderu Uśmiechu. Patronują im osoby, które otrzymały to sympatyczne odznaczenie. Ale w tym gronie są zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Czy panie, które otrzymały Order Uśmiechu, mogą więc być nazywane Kawalerami Orderu Uśmiechu? Czy nie jest tak, że powinno się obowiązkowo mówić w tym kontekście o Damach Orderu Uśmiechu? Sprawa nie jest błaha, zwłaszcza podczas szkolnych jubileuszy szkół, podczas których kobiety witane są jako kawalerowie. Jeśli mam rację, to wspomniane szkoły powinny raczej nosić nazwę Dam i Kawalerów Orderu Uśmiechu. Proszę o rozstrzygnięcie dylematu.

    Andrzej

  • Nie da się pokonać żadną mocą – wbrew wszelkim złym mocom
    27.02.2017
    27.02.2017
    Mocą czy mocom?
    Nie da się go pokonać żadną moc__?

    Pozdrawiam
    Adam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego