deprecjacja
  • deprecjonować
    29.06.2014
    29.06.2014
    W NSPP i WSPP pod hasłem deprecjacja odnotowano: „Deprecjacja kogoś, czegoś”, pod hasłem deprecjonować – że „ktoś deprecjonuje coś (nie: kogoś)”. Skąd taka niespójność i dlaczego nie można deprecjonować kogoś? W korpusie są nieliczne poświadczenia zwrotów deprecjonować kobiety i deprecjonować ludzi, w poradni PWN czytamy zaś, że „rodzaj żeński dodatkowo deprecjonuje mężczyznę”, a „użycie formy gwarowej nie deprecjonuje mówiącego”. Więc jak to właściwie jest?
  • mój facet czy mój mężczyzna?
    29.10.2007
    29.10.2007
    Czy nie sądzą Państwo, że od dłuższego czasu następuje proces deprecjacji słowa mężczyzna na rzecz wszechobecnego faceta? Mój facet to, mój facet tamto, dla facetów, o facetach, faceci są… itd. Nawet tam, gdzie naturalne wydawałoby się użycie mężczyzny jako antonimu słowa kobieta, mowa jest o facecie. Np. wiele portali internetowych ma dział Kobieta, ale już nie Mężczyzna – jest tylko Facet. Skąd taka niechęć do używania słowa mężczyzna, i to wcale nie tylko w potocznej rozmowie?
  • człowieki?
    2.04.2007
    2.04.2007
    Kilka razy była już mowa o pewnych formach w postaci mianowników liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w formie niemęskoosobowej, które nacechowane negatywnie miały podkreślać nienawiść do opisywanego kogoś.
    Mój problem odnosi się do jednego konkretnego rzeczownika: człowiek. Ponoć wspomniana wyżej forma tego słowa brzmiałaby ludzie, np. te głupie ludzie. Czy możliwy jest drugi wariant – człowieki, np. te głupie człowieki?
    Pozdrawiam
  • Dlaczego zdrabniamy?
    7.09.2008
    7.09.2008
    Żargon (czy to dobry termin?) użytkowników CB radia charakteryzuje się nagminnym stosowaniem irytujących zdrobnień (misiaczki, radyjko, dróżka, autko itp.). Ciekaw jestem, skąd taka maniera akurat wśród CB radiowców i jaki jest na nią pogląd językoznawców. Czy znacie Państwo jakieś prace językoznawcze na temat tego zjawiska?
  • glina i gliniarz
    10.04.2003
    10.04.2003
    Witam!
    Zawsze byłem przekonany (bez żadnego wszakże dowodu), że słowa glina i gliniarz, odnoszone do policjanta, przywędrowały z Francji: mundur francuskiego policjanta ma (miał) kolor beżowy (gliniany). Czy jestem w błędzie? Oto poprzednie wypowiedzi w Poradni na ten temat:
    Policjant przyczepia się do ludzi tak jak glina do rąk. To oczywiście punkt widzenia tych, którzy są z prawem na bakier.

    Co do tego określenia gliny i gliniarza mam inne wyjaśnienie. Pochodzi ono mianowicie od tych tabliczek glinianych (aluminiowych) z numerem identyfikacyjnym na piersi, które milicjanci nosili. Nie wiem, czy też w innych krajach.

    Pozdrawiam
    St.P.
  • monetarny, walutowy
    16.01.2018
    16.01.2018
    Jaka jest różnica w znaczeniu słów monetarny i walutowy? Czy polityka monetarna to to samo co polityka walutowa?

    Z wyrazami szacunku
    Dorota
  • Polaki
    19.01.2014
    19.01.2014
    W jakim wypadku można (jeśli w ogóle można) użyć słowo Polaki zamiast Polacy?
  • przyjaciel kozy

    11.02.2024
    11.02.2024

    Z kolegą z pracy przypomnieliśmy sobie stare (a przynajmniej wydaje się nam, że stare) powiedzenie „Przyjacielu Mojej Kozy”, które słyszeliśmy od lat, pytając osoby z pracy, wiele innych osób również potwierdziło, że słyszało to powiedzenie, nie wiedząc jednak co ono oznacza. Pamiętam, że tego powiedzenia używali nawet moi rodzice, a po szybkim przejrzeniu przeglądarki znalazłem tylko losowe użycia tego przysłowia bez większego kontekstu. Czy istnieje jakaś definicja tego powiedzenia? Czy jest to powiedzenie bez żadnej definicji które jakoś znalazło się w obiegu w pewnym momencie. Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • szlacheccy Sarmaci
    30.05.2014
    30.05.2014
    Witam Państwa bardzo serdecznie!
    Chciałbym poprosić o odpowiedź na pytanie, które nurtuje mnie od kilku dobrych miesięcy. Podczas jednej z lekcji omawialiśmy Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska. Doszło wtedy do nieporozumienia dotyczącego pisowni słowa SARMATA. Ad meritum, czy mając na myśli przedstawiciela szlachty polskiej z XVII wieku, można użyć formy sarmata, słowa pisanego małą literą?
    Z góry dziękuje za wyjaśnienia
  • wyrazy pochodne od skrótowców
    25.05.2010
    25.05.2010
    Dlaczego rzeczowniki: endek, esbek, esesman czy ubek nie mają równorzędnych wariantów: ND-ek, SB-ek, SS-man, UB-ek?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego