dobierać
-
rekcja wybranych czasowników29.12.201429.12.2014Szanowni Państwo,
mam kilka wątpliwości składniowych. Czy chcieć łączy się z dopełniaczem, czy z biernikiem? A nie chcieć, dowodzić? Np. Ja nie wiem, czego/co Ty tu chcesz dowodzić. A dobierać? Kiedy spotkałem się z połączeniem dobierać słów, zdziwiło mnie, bo ja bym dobierał słowa. Czy zatem dobierać rządzi dopełniaczem? Jeszcze takie zdanie: „Nikt nie broni uprawiać sztukę/sztuki samodzielnie”. Użycie gerundiów mogłoby chyba czasem ułatwić sprawę.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
silniejszy nawias8.11.20128.11.2012Szanowni Państwo,
czy we fragmencie:
„— Zadaję sobie wciąż pytanie — podjął Poirot — jak przebiega proces myślowy mordercy. Jak wynika z jego listów, morduje dla sportu, dla zabawy. Ale jeżeli to nawet jest prawda, męczy mnie, na jakiej zasadzie (pomijając zwykły porządek alfabetyczny) dobiera ofiary?”
Czy użycie nawiasów we fragmencie, w którym wypowiada się, Poirot jest poprawne, czy lepiej zastąpić je przecinkami?
Dziękuję i pozdrawiam! -
arbitralny
6.10.20236.10.2023Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?
-
asystentka prezesa i główna księgowa4.12.20024.12.2002Coraz częściej spotykam się z tym, że kobiety nalegają bądź uznają za obraźliwe tytułowanie ich asystentka prezesa czy główna ksiągowa. Życzą sobie używać form męskich. Czy to jest poprawne? Przecież mamy polskie odpowiedniki… Proszę o jednoznaczną odpowiedź – nie chcę nikogo urazić, a w korespondencji często muszę używać takich form. Dziękuję uprzejmie,
Małgorzata -
Czy widziały panie, co się stało? 26.09.201726.09.2017Szanowni Państwo,
kiedy zwracam się do dwóch osób, z których z jedną jestem na ty, a z drugą nie, powstaje pewien problem. Np.:
1. Czy pani i Helena widziałyście, co się stało?
2. Czy widziały panie, co się stało?
3. Czy widziała pani z Heleną, co się stało?
4. Czy widziałyście panie, co się stało?
5. Czy widziała pani i Helena, co się stało?
Czy któraś propozycja jest lepsza od pozostałych? A może jeszcze inaczej?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Obce wyrazy kursywą?2.09.20092.09.2009Dzień dobry,
opracowuję redakcyjnie tekst, w którym pojawia się wiele wyrazów pochodzących z różnych języków afrykańskich. Przyjęłam zasadę, że odmieniam te spośród nich, którym można przyporządkować polski wzorzec odmiany (tzn. na podstawie np. końcówki wyrazu dobieram mu polską grupę deklinacyjną), i te wyrazy zapisuję prostą czcionką. Resztę pozostawiam nieodmienioną i zapisuję kursywą. Czy postępuję właściwie? Bardzo proszę o pilną odpowiedź i z góry serdecznie dziękuję.
Anna
-
odmiana imion i nazwisk obcych11.03.200811.03.2008Zastanawiają mnie granice spolszczania i narzucania polskiego wzorca deklinacyjnego imionom i nazwiskom obcym na przykładzie Aśoki i Ashoki Okrutnego, Giovanniego Carpine/Carpiniego, Fatosa Kongolego/Kongoliego, Yossiego Avniego [właśc. Yossi Avnina-Levego, jak twierdzi i odmienia recenzent Nowych Książek (2007, nr 11). Jakie [granice] obowiązują stale, a które dobierać z polskiego wzorca do „indywidualności”?
-
organoleptyczny5.04.20075.04.2007Szanowni Państwo,
czy istnieje jakiś jednowyrazowy synonim dla słowa organoleptyczny? Czy można mówić w ogóle o organoleptycznych właściwościach jakiegoś produktu?
Pozdrawiam
Joanna -
Sprokurował rzut karny 6.05.20206.05.2020Szanowni Państwo,
ostatnio w relacjach meczów piłkarskich, usłyszałem zwroty typu: sprokurował rzut karny. Zastanawia mnie, czy komentatorzy używają tego słowa zamiennie ze słowem spowodował, analogicznie jak wygląda to, w myleniu znaczenia słów bynajmniej i przynajmniej, podobnie brzmiących, ale zupełnie co innego znaczących. W słownikach bowiem słowo prokurować znaczy tyle, co: Tendencyjnie dobierać fakty, by komuś coś zarzucić, czy też w pot. znaczeniu: organizować coś.
Dziękuję.
-
ta Jarota, ten Zawisza?18.05.201218.05.2012Szanowni Państwo!
Jakiego rodzaju gramatycznego są nazwy klubów sportowych Jarota Jarocin czy Zawisza Bydgoszcz? Pierwsze człony nazw pochodzą od postaci historycznych, które – niewątpliwie – były mężczyznami. Jednak w kontekście nazw drużyn byłbym skłonny uznać, że są rodzaju żeńskiego i uprawniony jest w gazecie tytuł np. „Jarota przegrała trzeci mecz”. Czy mam rację? Dodam, że uznawanie Jaroty za rodzaj żeński jest na naszym terenie bardzo powszechne.
Z poważaniem,
Karol Górski
