dobre
  • Co lepsze: bandżo czy banjo?
    18.07.2019
    18.07.2019
    W słownikach mamy odsyłacze „albo” do formy równorzędnej i „zobacz” do formy zalecanej.
    Słownik języka polskiego i słownik ortograficzny, oba PWN-u, są zgodne co do tego, że banjo i bandżo nie są formami równorzędnymi. Ale która jest zalecana i z czego wynika rozbieżność?
    banjo zob. bandżo https://sjp.pwn.pl/so/banjo;4413124.html
    bandżo zob. banjo https://sjp.pwn.pl/sjp/bandzo;2442842.html
  • Dlaczego ciekawymi, a nie ciekawemi?
    21.11.2005
    21.11.2005
    Interesuje mnie, skąd się wzięła zamiana dawnej końcówki -emi w odmianie przymiotników, np. ciekawemi, innemi, na dzisiejszą końcówkę -ymi, np. ciekawymi, innymi, i jak się nazywa taki zabieg?
  • przecinki między jednorodnymi częściami zdania
    10.05.2006
    10.05.2006
    Witam serdecznie! Często miewam problemy z precyzyjnym określeniem, kiedy należy, a kiedy nie powinno się oddzielać jednorodnych części zdania. Na przykład czy w zdaniu: „Dostawały tam dobre, darmowe posiłki” zasadne jest postawienie przecinka pomiędzy dobre i darmowe? Spotykam też różne sposoby zapisu zdań z okolicznikami czasu, np. 23 maja w niedzielę z samego rana lub 23 maja, w niedzielę, z samego rana. Który zapis jest poprawny? Pozdrawiam serdecznie i życzę wszelkiej pomyślności!
    Katarzyna
  • Czy rząd premiera Buzka?…
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Czy byłby Pan łaskaw odpowiedzieć na pytanie: „Czy rząd Premiera Buzka jest dobrym rządem”, posiłkując się następującą definicją dobrego rządu: „Dobrym rządem jest każdy rząd, który nie posiada opinii w kraju lub za granicą wydawanej rządom innym niż dobre oraz którego skład nie przekracza 20 osób”. Mam nadzieję, że orzeknie Pan, iż posługuję się bełkotliwą definicją, która nie pozwala odpowiedzieć na zadane pytanie. Mam zwłaszcza nadzieję, że uzasadni Pan powody, dla których ta definicja nie może być uznana za cokolwiek innego niż bełkot (bo zaprzecza wszelkim zasadom budowy definicji… itd.). Uzyskawszy to będę miał pewność, że nie odmówi Pan podpowiedzi milionowi z okładem podatników, jak mają odpowiedzieć na pytanie: „czy mój samochód jest samochodem osobowym?”, jeśli ustawa definiuje go kubek w kubek tak, jak zdefiniowaliśmy pojęcie dobrego rządu, uznane za bełkot.
    Przytaczam in extenso definicję samochodu osobowego wpisaną do ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych (…) Oto ta definicja:
    „Ilekroć w ust. 1 jest mowa o samochodzie osobowym, rozumie się przez to każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kilogramów”.
  • nowa doradca?
    26.09.2007
    26.09.2007
    Znam http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=539, a mimo to czuję dyskomfort, czytając, że pani N.R. jest nową doradcą prezydenta. Wolałbym nowym doracą albo nową doradczynią. Gdyby konsekwentnie stosować to podejście, należałoby o mężczyznach mówić dobry niańka, dobry gosposia. Czy decydując się na formę męską (jak sędzia, doradca – a więc rezygnacja z f. ż. ma tu analogię), o kobiecie powiemy świetna erudyta, zręczna akrobata, fajna Azjata?
  • pisownia tytułów
    28.01.2008
    28.01.2008
    Czy nazwa publikacji pt. Kodeks Dobrych Praktyk, nazwanej w ten sposób przez stowarzyszenie będące jej autorem, jest poprawna (lub co najmniej możliwa do zaakceptowania), a jeżeli nie (uważam, że powinna się ona nazywać: Kodeks dobrych praktyk) – czy błędem jest również przytoczenie nazwy tej publikacji przez innego piszącego w oryginalnym brzmieniu (a więc: Kodeks Dobrych Praktyk) bez cudzysłowu?
    Serdecznie dziękuję.
    Z poważaniem,
    Artur Dudziński (tłumacz na język polski)
  • Biernik czy dopełniacz

    6.10.2023
    6.10.2023

    Dzień dobry,


    Piszę tekst piosenki i mam problem z wersem:


    “Więc nie bój się kraść dobre sny”


    Czy to dopuszczalna forma?

    Wers z biernikiem wydaje mi się niepoprawny, ale brzmi dobrze i ogromnie pasuje mi do rymu i treści.

    Poza tym bardzo lubię biernik i żal mi, że znika z języka.


    Czy można tak zaśpiewać?

    Czy powinno być:

    “Więc nie bój się kraść dobrych snów” ?

    Przez ciągłe powtarzanie już nie jestem niczego pewna, a w mowie przecież nikt nie używa takich wyrażeń.


    Myślę więc o zamianie na "Więc uczysz się kraść dobre sny", choć mniej mi odpowiada.


    Proszę o pomoc.


    Dziękuję i pozdrawiam


    Agnieszka z Warszawy

  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Bardzo proszę o ocenę poprawności zdań:
    1. By zrozumieć symbolikę skrywającą się na wizerunku, studenci muszą indywidualne lekcje z nauczycielem.
    2. Usiłując być dobrą istotą i podejmując mądre działania, człowiek powinien być zdolny osiągnąć szczęście.
    3. Adam dał znak rozpoczęcia podróży.
    4. Najlepsza metoda polega na skupieniu (się?) na swoim oddechu.
    5. Jednym z jego najwcześniejszych przedsięwzięć były działania na rzecz biednych.
    6. Toczą się konflikty militarne.


    Pozdrawiam
  • reputacja
    10.04.2003
    10.04.2003
    Dzień dobry.
    Czy można mieć złą/dobrą reputację? Znalazłem źródła, które mówią, że reputację się ma albo się jej nie ma, a dobra reputacja, to już pleonazm. Jednak według Nowego słownika poprawnej polszczyzny można mieć zarówną dobrą, jak i złą reputację. Kto, według Pana, ma rację?
    Pozdrawiam
    Bartłomiej Zientek
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego