dokładnie
  • interpunkcja w wydaniach klasyków
    18.01.2007
    18.01.2007
    Dzień dobry.
    Mam pytanie: czy interpunkcja poniżej jest zmodernizowana zgodnie z dzisiejszymi zasadami interpunkcyjnymi?
    Po chwili w Horeszkowskim samotnym budynku
    Wszystko do zwyczajnego wracało spoczynku.
    Mrok zgęstniał; reszty pańskiej wspaniałej biesiady
    Leżą podobne uczcie nocnej, gdzie na dziady
    Zgromadzić się zaklęte mają nieboszczyki.
    Już na poddaszu trzykroć krzyknęły puszczyki
    (…)
  • Irena Bajka-Murek

    2.03.2024
    2.03.2024

    Szanowni Państwo

    Proszę o pomoc w odmianie nazwiska Irena Bajka-Murek, a dokładniej jego poprawnej formy w bierniku. Jeśli pani Irena podpisywałaby dokumenty, to byłyby one podpisane przez „Panią Irenę Bajkę-Murek” czy „Panią Irenę Bajka-Murek”? Według mnie pierwsza forma jest poprawna, gdyż powinniśmy odmienić oba człony nazwisk oraz człon „Bajka” jest zakończony na literę A poprzedzoną miękką spółgłoską J (czyli powinien być odmieniany jak rzeczownik rodzaju żeńskiego).

  • i-ty i n-ty
    5.07.2006
    5.07.2006
    Od kilku(nastu) lat zapis liczebników porządkowych 1-szy, 2-gi jest, o ile dobrze myślę, niepoprawny. Piszemy 1., 2. (z kropką na końcu). A jaka jest poprawna pisownia w przypadku często stosowanym w matematyce: n-ty (czytamy [enty]) czy też rozwinięcie Laplace'a względem i-tego wiersza i j-tej kolumny (czytamy [itego], [jotej])? Czy jest to poprawna pisownia i wymowa oraz czy ewentualnie istnieje jakaś alternatywna? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Jak jest w innych językach?
    29.10.2019
    29.10.2019
    Chciałbym zapytać, czy istnieją jeszcze jakieś języki (oprócz języka polskiego), w których występuje rozróżnienie na u i ó, ż i rz, h i ch? Edytor tekstu podpowiada, że wiele.
  • Jak najwięcej zasad?
    19.04.2015
    19.04.2015
    Dzień dobry,
    nurtuje mnie kiedy można zapisywać dwa kolory razem i potrzebowałbym jak najwięcej zasad pisania nazw kolorów. Np. można zapisać żółtoróżowy (a nie ma żółtoamarantowy, który byłby z pewnością podobny do żółtoróżowego) albo nie ma fioletowożółty (według sjp). Ciekawostką jest też, że jest jasnobiały, a nie ma ciemnoczarnego. Czy cecha wstawiana przed kolorami pasuje tylko do wybranych kolorów? Jak się uporać np. ze słowem bladoamarantowy, którego nie ma w słowniku?
  • jeszcze o św. Mikołaju

    19.10.2011
    19.10.2011

    Dzień dobry,

    według słownika ortograficznego święty mikołaj to człowiek przebrany za św. Mikołaja (https://sjp.pwn.pl/szukaj/miko%C5%82aj.html). W wypowiedzi prof. Bańki z 2001 r. (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/swiety-Mikolaj;542.html) czytamy, że zimą ulicami miasta chodzi m.in. święty Mikołaj. Czy oznacza to, że w tym znaczeniu można napisać zarówno święty mikołaj, jak i święty Mikołaj?

    I skoro słowo mikołaj w tym znaczeniu zapisujemy małą literą, to wyraz gwiazdor również małą?

    Pozdrawiam

  • jeszcze raz o transkrypcji z rosyjskiego
    15.02.2002
    15.02.2002
    Chciałbym jeszcze raz spytać o Czewengur. Rozumiem, że tłumacz powinien był zgodnie z zasadami transliteracji napisać Czewiengur, ale stało się, książka została w Polsce wydana pod tytułem przez we, i w dodatku jest to chyba jedyne polskie wydanie.
    Zwykle używamy tego, co jest polskim tłumaczeniem, choćby było ono przez tłumacza/wydawcę zniekształcone – np. piszemy Rewolwer i melonik czy Cmentarzysko Bezimiennych Statków, co nijak się ma do oryginalnych The Avengers czy La carta esférica.
    Do tego dochodzi problem następujący: transliteracja transliteracją, a w „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy pierepałki i pierestrojkę przez re oraz pieriedwiżników i pieriedyszkę przez rie – a więc ten sam przypadek, a różne rozstrzygnięcia. Do tego dochodzi Peczora przez Pe. Czy w tych przypadkach zadziałały jakieś inne mechanizmy, nadrzędne w stosunku do zasad transliteracji? Czy „fakt wydawniczy” jest wystarczającym usprawiedliwieniem, by pisać zgodnie z tym, co na okładce, czyli że przeczytałem jednak Czewengur?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • Kakofonia
    4.05.2017
    4.05.2017
    Szanowni Państwo,

    wg słownika Doroszewskiego wyraz kakofonia pochodzi z greki, w której znaczy ‘złe brzmienie’. Skąd dokładnie wzięła się sama cząstka kako-?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kaszuby
    23.05.2008
    23.05.2008
    Witam.
    Chyba 2–3 lata temu w tygodniku Polityka przeczytałem artykuł o Kaszubach. Słowo to autor wywodził od słowa szuby, co oznaczało kiedyś roślinność porastajacą tereny wodniste (kożuch wodny). Zgadzałoby się to z topografią Kaszub. Z pewnych powodów artykuł pamiętam bardzo dokładnie. Ale nie moge teraz słowa szuby znaleźć w słownikach etymologicznych. Dlaczego?
    Pozdrawiam,
    Jan Drygas
  • kiedy (w)tedy
    17.11.2006
    17.11.2006
    Szanowni Państwo,
    od jakiegoś czasu chodzi za mną określenie kiedy wtedy, np. „Kiedy wtedy sięga po tabletkę” (rozumiem jako: 'byle kiedy, co chwila'). Nie wiem skąd się wzięło u mnie to wyrażenie ani nawet co dokładnie oznacza, ale chciałabym poznać odpowiedź na pytanie: czy taka forma jest dopuszczalna? Czy dobrze rozumiem jej znaczenie? Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Z poważaniem,
    Dominika Solska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego