dom
  • jeźdźczyni

    11.12.2022
    11.12.2022

    Czy kobietę, która jeździ konno, można określić mianem jeźdźczyni?

  • Joanna w wannie na sawannie
    27.12.2010
    27.12.2010
    Szanowni Państwo!
    Tym razem wątpliwość moją budzi liczba mnoga i jej odmiana w słowach Joanna, sawanna. Skoro „Nie mam w domu wielu wanien” to jak będzie wyglądać analogiczna forma wymienionych słów?
    Pozdrawiam świątecznie
    Bartosz Marchwica
  • Jubileusz i jubilat
    30.09.2016
    30.09.2016
    Zastanawiam się, kogo można nazywać jubilatem. Powodem wątpliwości jest mało wyrazista definicja jubileuszu. Czy okrągła rocznica to taka, który wypada po całkowitej liczbie dekad – 20, 30 itd.? Chyba można zagęścić tę skalę do pięcioletnich odstępów, bo rocznicę typu 35 też obchodzi się czasem szczególnie.
    Ale co, kiedy chodzi nie o rocznicę wydarzenia, tylko po prostu o urodziny? Parolatek nie jest jubilatem, a osiemnastolatek? To w końcu ważne urodziny. A jak z późniejszymi urodzinami?
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • kamień obrazy

    24.10.2023
    24.10.2023

    Szanowni Państwo,

    skąd wziął się związek frazeologiczny "kamień obrazy"? Próbuję odnaleźć historię, która stoi za tym sformułowaniem i nie potrafię znaleźć. Proszę o pomoc.

    Z wyrazami szacunku,

    Marek Mikołajec

  • kamień węgielny
    24.04.2006
    24.04.2006
    Szanowni Państwo, proszę o wyjaśnienie etymologii wyrażenia kamień węgielny.
  • kastrat i kastrator
    8.06.2009
    8.06.2009
    Witam,
    spotkałam się z terminem matka-kastratka na określenie kobiety, która dominuje w domu nad mężem, synami, pozbawiając ich woli, prawa głosu, czyli niejako ich „kastrując”. Zastanawiam, czy to określenie jest prawidłowo zbudowane, bo kastrat to ten, kogo kastrują, a ten, który kastruje, to kastrator, więc może określenie powinno raczej brzmieć matka-kastratorka. Czy też na potrzeby jednostkowego użycia w konkretnym tekście matka-kastratka jest do przyjęcia?
  • Kaufland i Real
    3.07.2007
    3.07.2007
    Witam serdecznie. Pytanie dotyczy odmiany nazw domów handlowych Kaufland i Real: „Idę do Kauflandu” czy „Idę do Kauflanda”? Czy mówimy i piszemy: „Tylko w Real” (jak było w reklamie), czy też może: „Tylko w Realu/Real-u”, „Idę do Reala/Real-a”?
  • kawmistrz
    29.06.2020
    29.06.2020
    Witam
    Proszę o odpowiedź dotyczącą słowa znalezionego w archiwach kościelnych a dotyczących zawodu wykonywanego przez mieszkańca wioski osadników olęderskich. tekst brzmi:
    We wsiach olęderskich kawę palono w domu w specjalnie do tego przystosowanych piecykach. Ziarna kawy kupowano prawdopodobnie u dostawców lokalnych dostawców. W Świniarach mieszkał w 1818 roku Marcin Ratz którego w dokumentach określano mianem Kawimistrz: APP Księgi Stanu Cywilnego Parafii Czermno z roku 1819.
    Chodzi o słowo „Kawimistrz” z moich analiz wydaje się że może dotyczyć osoby wypalającej kawę i sprzedający mieszkańcom wioski.
    Z poważaniem
    Adam Musiatewicz
  • Kiedy na, kiedy w?
    14.06.2012
    14.06.2012
    Dzień dobry!
    Mam wrażenie, że przyimek na jest nadużywany. Na rynku, na mieście, na stołówce, na dzielnicy, na dyskotece. Wydaje mi się, że jeśli mowa o pomieszczeniu, powinno mówić się w stołówce. Bardzo proszę o jakiś klucz do tego „nanowania”. Na deser poproszę o rozwikłanie zagadki wszech czasów: jeśli kasa nie jest pomieszczeniem (jak na dworcu) tylko maszyną postawioną przy krześle kasjerki w markecie, to powinno się mówić „Ona pracuje na kasie” czy raczej „…przy kasie” lub „…w kasie”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego