doświadczyć
  • Liczebnik w wyrażeniach matematycznych

    29.09.2022
    28.06.2018

    1. Ułamki zwykłe

    Odczytując ułamek zwykły, posługujemy się formułą „ile – których”. A zatem: siedemnaście czternastych, dwadzieścia pięć trzydziestych siódmych itp. Co w przypadku, gdy liczba w liczniku „kończy się” na 2, 3 lub 4, np. 22/15, 43/21, 64/42. Mówimy wszak dwie trzecie, trzy czwarte czy też cztery siódme (nie zaś dwa trzecich, trzy czwartych, cztery siódmych). Czy wobec tego poprawne formy to:

    • dwadzieścia dwie piętnaste,
    • czterdzieści trzy dwudzieste pierwsze,
    • sześćdziesiąt cztery czterdzieste drugie

    czy też


    • dwadzieścia dwa piętnastych,
    • czterdzieści trzy dwudziestych pierwszych,
    • sześćdziesiąt cztery czterdziestych drugich.

    2. Nierówności

    x – 12 < 3

    x odjąć dwanaście mniejszE od trzech, ale

    x < 15

    x mniejszE od piętnastu

    czy

    x mniejszY od piętnastu.


    3. Nierówność z ułamkiem

    3x < -5/12

    trzy x mniejsze od minus pięciu podzielonych przez dwanaście

    czy też

    trzy x mniejsze od minus pięć podzielonego przez dwanaście.


    3x < -1/12

    trzy x mniejsze od minus jeden (jednego?) podzielonego przez dwanaście


    4. Nierówność z sumą

    5x < 23 + 11

    pięć x mniejsze od dwudziestu trzech dodać jedenaście

    czy też

    pięć x mniejsze od dwadzieścia trzy dodać jedenaście


    5. Przedziały

    x należy do przedziału otwartego od minus dwie trzecie do nieskończoności

    czy też

    x należy do przedziału otwartego od minus dwóch trzecich do nieskończoności.


    6. Zwrot:Nie pozostaje nam nic innego jak rozwiązać nierówność (rozwiązanie nierówności)?


    7. Zwrot

    Aby wyznaczyć iks, podzielmy…

    Czy też

    Aby wyznaczyć iksa, podzielmy…


    8. Miary kątów


    Chodzi o odmianę miar kątów.

    25 stopni, ale

    22, 23, 24 stopnie?

    Czy w przypadku miar kończących się na 2, 3 lub 4 odmieniamy stopnie, a nie stopni.

  • łacińska odmiana w polskim tekście
    16.01.2008
    16.01.2008
    Homo sapiens, verbum nobile (i wiele innych wyrażeń łac.) opatrzono w słowniku kwalifikatorem ndm. Czy można (obocznie) odmieniać je wg deklinacji łacińskiej? Zdarza się tak usłyszeć od osób znających łacinę i ma to duży urok. Z kolei takie podejście bez znajomości łaciny nastręcza kłopotów, bo trudno znaleźć zasady tej odmiany. Może jakaś przyszła publikacja PWN dotycząca języka polskiego, nie będąca stricte podręcznikiem do łaciny, uzupełni ten niedobór? Czy taki pomysł ma sens i szanse realizacji?
  • Magać / majgać i majgany

    3.09.2018
    3.09.2018

    Moje pytanie dotyczy określenia majgany/a. Moja koleżanka często go używa do określenia osoby żywej, sprytnej, obrotnej. Twierdziła, że to zwrot z gwary podhalańskiej, jednak ja spotkałam się raczej z określeniem śwarny, a majgany słyszałam po raz pierwszy od niej, mimo że na Podhalu się wychowałam.


    Zatem chciałam zapytać, z jakiej gwary czy też regionu Polski pochodzi to określenie? Serdecznie dziękuję!

  • mieć obcyk
    27.10.2004
    27.10.2004
    Używam zwrotu mieć obcyk oznaczającego 'być w czymś biegłym'. W Uniwersalnym słowniku języka polskiego są odpowiadające temu znaczeniu hasła obcykać się oraz obcykany, samego obcyku jednak nie znalazłem ani w USJP, ani w innych słownikach (w tym w kilku dotyczących polszczyzny potocznej i slangu). Co więcej, Google znajdują tylko 3 miejsca (!!!) z wyrazem obcyk. Chciałem spytać, czy rzeczywiście jest to aż tak nieznany zwrot.
  • Mylące użycie ukośnika
    8.07.2020
    8.07.2020
    Czy poprawne jest użycie ukośnika w menu restauracji pod nazwą potrawy przy wymienianiu składników dania, np. w takim przypadku:
    Nazwa dania
    ryż / kurczak / sos / surówka
    ?
    Moim zdaniem to niepoprawne użycie, bo ukośnik powinien być używany w znaczeniu „lub”, np.:
    ziemniaki/ryż, kurczak, sos, surówka.
  • nabudowywać
    23.05.2002
    23.05.2002
    Witam ponownie,
    Czy coś może się nabudowywać na czymś? W Słowniku nie podajecie takiej możliwości (…) (a przynajmniej nie znajduję).
    Dziękuję, mz
  • Nazwa Szczyrzyc

    6.12.2020
    6.12.2020

    Jaka jest etymologia nazwy miejscowości w województwie małopolskim Szczyrzyc

  • nazwy klawiszy komputerowych
    20.12.2005
    20.12.2005
    Dla dopełniacza liczby pojedynczej w odmianie nazw klawiszy komputerowych słowniki podają końcówkę -u. Z własnego doświadczenia wiem jednak, że o wiele częściej spotyka się w mowie potocznej końcówkę -a (po wciśnięciu caps locka, shifta itp.). Czy jest to błąd, czy raczej słowniki powinny uwzględniać tę drugą odmianę? Czy odmienna powinna być nazwa klawisza tab (tabulator)?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • Niejednemu psu Burek
    9.05.2017
    9.05.2017
    Nie jednemu czy niejednemu psu Burek na imię? Czy mamy tu niedopowiedziane lecz wielu i trzeba to pisać osobno, czy może już pierwsze słowo w powiedzeniu wskazuje, że chodzi o wielu czworonogów, więc zasadna byłaby pisownia łączna? W książkach różnie bywa z tym Burkiem (https://www.google.com/search?tbm=bks&q=%22na+imi%C4%99+Burek%22), dlatego proszę Poradnię o rozwianie wątpliwości.
  • npm. czy n.p.m.?
    17.05.2004
    17.05.2004
    Dzień dobry! Chciałbym zadać pytanie dotyczące interpunkcji w skrótach. Znajomość zasad pisowni kropki po skrótach nie pozwala mi zrozumieć (sic!), dlaczego Słownik ortograficzny poleca pisownię skrótu nad poziomem morza jako n.p.m., podczas gdy według zasady powinna wyglądać tak: npm. :-) Zresztą sprawa kropki w skrótach i skrótowcach w języku polskim jest nieuporządkowana. Wiem, co mówię, bo jestem polonistą i zajmuję się adiustacją książek. Pozdrawiam!
    marek styś
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego