dwie
  • wyraz modny, ale wulgarny
    15.12.2004
    15.12.2004
    Mieszkam w USA już ponad trzydzieści lat. Po ostatniej wizycie w Polsce byłem zszokowany powszechnym używaniem (nawet w mediach) wyrazu zajebiście. Za moich młodych lat, gby użyłbym tego słowa w szkole lub w domu, skutki tego pamiętałbym prawdopodobnie do dzisiaj.
    Proszę o wyjaśnienie, skąd pochodzi to słowo, jakie ma znaczenie i dlaczego nikt nie przeciwstawia się wprowadzaniem wulgaryzmów do codziennego języka.
    Tomasz Słomiak
  • wyrazy ekspresywne
    15.12.2014
    15.12.2014
    Witam!
    Bardzo proszę o pomoc w ustaleniu czy wyrazy niebywały, niewinny, zastraszający, nie można i niestety mogą (w odpowiednim kontekście) zaliczać się do słownictwa ekspresywnego.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam!
    Marta Grabowska
  • wyrazy obce niepotrzebne?
    29.03.2011
    29.03.2011
    Co sądzą Państwo o słowach polilog i konsytuacja? Rozumiem, że pierwsza nazwa jest motywowana potrzebą specjalizacji znaczenia dialogu, czy jednak rzeczywiście dialog musi oznaczać rozmowę dwóch osób? Etymologia temu przeczy, a wyodrębniając polilog, powinniśmy także mówić o duologu, czego się raczej nie czyni. Obie nazwy wyglądają dziwacznie. Co się zaś tyczy konsytuacji: czy nie lepiej w zamian powiedzieć o okolicznościach mówienia, okolicznościach towarzyszących bądź jakichkolwiek innych?
  • Wyrazy złożone z członem -wieczny i -wiekowy
    25.04.2019
    25.04.2019
    Chciałbym się dowiedzieć, jak powinien brzmieć przymiotnik od X wieku: dziesięciowieczny czy dziesiątowieczny? Żadnego z tych słów nie ma w moim PWN-owskim słowniku języka polskiego ani ortograficznym, na drugie natomiast natrafiłem w powieści S. Kinga (dziesiątowieczni Cyganie). I analogicznie: ośmiowieczny czy ósmowieczny? A pozostałe wczesne wieki?
  • Wyrażenia i wyrazy: mozartowskie symfonie, schubertowskie tria; brahmsista, beethovenista, chopiniści
    9.05.2017
    9.05.2017
    Mam pytanie o poprawną pisownię słów, które pochodzą od nazwisk kompozytorów muzycznych.
    Przymiotniki – powinno się je pisać wielką czy małą literą? Np. mozartowskie symfonie, schubertowskie tria? W literaturze specjalistycznej spotykam pisownię wielką literą: utwory Beethovenowskie, opery Moniuszkowskie.
    Rzeczowniki – brahmsista (od: Brahms), beethovenista (od: Beethoven), chopiniści (od: Chopin). Czy taka forma jest poprawna? Czy obowiązują określone reguły w konstruowaniu takich form?
  • Wyrażenia liczebnikowe z półpauzą
    27.11.2018
    27.11.2018
    W poradzie „Od dwóch do czterech lat, ale 2–4 lata” brakuje mi wyjaśnienia zapisu z półpauzą. Zajmuję się tłumaczeniami i czasem trafiają do mnie np. ankiety, a w nich pytanie o wiek respondenta i odpowiedzi podane w formie X–Y year. Czy w przypadku liczb 24 i 35 (wymagających różnych przypadków) jedyną poprawną formą będzie zapisanie tego słownie (od 24 do 35 lat), a może zapis 24–35 lat jest również poprawny?
  • Wyrażenie za rok – tym razem z rykowiskiem
    3.12.2019
    3.12.2019
    Jakieś wydarzenie trwa miesiąc i jest co roku, zaczyna się o tej samej porze, np. rykowisko. Mówiąc na końcu tego zdarzenia: Za rok znów tu przyjdą jelenie, jak rozumieć za rok, jako za rokiem trwającym, za rok jako mniej więcej 12 miesięcy, czy za rok jako wskazanie następnego roku nieważne jaka chwila? Czy rok rocznikowo, czy zawsze 12 miesięcy? Jak jest w podobnych przypadkach z określeniem za dwa lata, za piec lat itp.?
    Pozdrawiam, proszę o pomoc, nie dostaję odpowiedzi.
  • Wyróżnienia typograficzne
    26.09.2017
    26.09.2017
    Nie mogę znaleźć jednoznacznej informacji o zapisie podpisów pod cytatami pisanymi kursywą. Wydaje mi się, że powinno być:
    cytat (kursywa)
    autor (pismo proste).

    Jednak ostatnio już dwóch moich klientów (przygotowuję do druku), upierało się przy zapisie:
    cytat (kursywa)
    autor (kursywa).
  • wysługiwać się kimś, wykorzystywać kogoś
    29.05.2002
    29.05.2002
    Dzień dobry!
    Mam pytanie, na które nikt nie potrafi dać mi 100% odpowiedzi. Usłyszałem ostatnio pewne zdanie, które bardzo mnie zastanowiło: „Cały czas się mną wykorzystujesz!”. Chodzi o wyrażenie wykorzystywać się kimś: czy jest ono poprawne w języku polskim? Wiem, że mówi się wysługiwać sie kimś, ale czy mozna też mówić wykorzystywać się kimś?
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • wysłyszeć
    6.04.2010
    6.04.2010
    Szanowny Panie Profesorze!
    Czy słowo wysłyszeć można zaliczyć do poprawnej polszczyzny? W internecie pojawia się dużo trafień, ale czy jest ono już notowane przez jakiś słownik?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego