dziedzina
  • Co robi ustawa?
    25.09.2014
    25.09.2014
    Szanowny Panie Profesorze, pośród wielu użytecznych i ciekawych odpowiedzi/porad znalazłem jedna z mojej dziedziny, z która trudno mi się zgodzić. Dotyczy ona sformułowania ustawa mówi. Według mnie powinno ono brzmieć: ustawa stanowi.
    Z poważaniem Paweł Waszkiewicz
  • cynik
    11.10.2014
    11.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w potocznych rozmowach spotkałem się z użyciem słowa cynik w nieco innym znaczeniu, niż podaje słownik. Czasem określa się nim osobę nie tyle lekceważącą uznane autorytety czy zasady etyczne, co sarkastycznie nastawioną do ludzi i wątpiącą w ich moralność, słowem: kogoś, kto uważa, że ludzie są raczej źli, niż dobrzy. Czy jest to nadużycie? A jeśli tak, to jak można lepiej wyrazić taką postawę?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • cytaty cyrylicą
    18.03.2003
    18.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
    Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…
  • Czy reszka to awers monety?
    9.12.2011
    9.12.2011
    Dzień dobry!
    Interesuje mnie kwestia reszki. Według słownika dostępnego na Państwa stronie oraz USJP pod red. Dubisza reszka jest synonimem awersu, przedniej (prawej) strony monety. Wikipedyści, powołując się na źródła traktujące o numizmatyce twierdzą, że reszka to rewers, bo to „awers, jako strona oficjalna, zawiera niezmienne elementy graficzne, podczas gdy rewers dla każdego nominału może wyglądać zupełnie inaczej”. Czy więc orzeł jest po stronie awersu, a reszka rewersu? Co wynika z czego?
  • Czy wolno słowotworzyć?
    7.12.2010
    7.12.2010
    Witam,
    Mam prośbę o informacje w dwóch poniższych kwestiach:
    1. Czy wyraz rozskupić jest poprawny słowotwórczo? Czy mógłby być użyty jako przeciwieństwo skupić, synonim rozproszyć i zdekoncentrować?
    2. Prosiłbym też o informację, jak słowotwórstwo jest spostrzegane przez językowców i osoby wykształcone w tej dziedzinie. Czy należy go unikać, tym samym dbając o czystość ojczystego języka? Czy wręcz przeciwnie – pozwalać sobie na nie w razie potrzeby?
    Z wyrazami szacunku
    BA
  • Danio
    28.01.2019
    28.01.2019
    Zastanawiamy się w zespole, czy należy pisać [1] ten danio czekoladowy (jest mocno kakaowy) czy to danio biszkoptowe (zostanie pożarte)?
  • Data science

    5.02.2022

    Dzień dobry,

    czy dopuszczalne jest stosowanie nazw przedmiotów (szkolnych, akademickich), w których jedna część jest zapisana w jednym języku, druga w innym, np. Data science w praktyce albo Metody numeryczne dla data science? Polskim odpowiednikiem data science jest danologia, ale słowo to jest bardzo mało rozpoznawalne.


    Z wyrazami szacunku,


    Tomasz Góra

  • data scientistka, danolożka, a może mistrzyni danych?

    9.01.2021
    9.01.2021

    Szanowni Państwo,

    Koleżanka zawodowo zajmująca się "data science" określiła się jako "data scientistka", co wzbudziło żywą dyskusję. Znający branżę tłumaczą, że to określenie jak najbardziej stosowane w odniesieniu do specjalistek w tej dziedzinie. Jednocześnie stosowanie tego feminatywu wzbudza ogromny opór wielu osób, które twierdzą, że jest to niedopuszczalne. Nie ma dobrego odpowiednika, "analityk danych" zajmuje się czymś innym. Czy można zatem tę "data scientistkę" stosować? Dziękuję.

  • Demellowski . – przymiotnik dzierżawczy od nazwiska de Mello

    24.09.2016
    24.09.2016

    Szanowni Państwo,

    jak powinna wyglądać pisownia przymiotnika dzierżawczego od nazwiska de Mello? Demellowski?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • designerskie sklepy meblowe
    20.11.2009
    20.11.2009
    Szanowni Państwo,
    w jednym z tekstów z dziedziny marketingu znalazłam sformułowanie: designerskie sklepy meblowe. Czy jest to poprawne sformułowanie? Czy nie lepiej byłoby napisać: sklepy z modnie zaprojektowanymi meblami?
    Z poważaniem
    Magdalena Kuckertz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego