dzieło
  • Kreska przy liczebniku a twórczość artystyczna
    27.10.2017
    27.10.2017
    Na tablicy pamiątkowej poświęconej artyście pojawił się napis W 20-tą rocznicę śmierci. Czy ten napis jest prawidłowy? Twórcy tablicy próbują mnie przekonać, że to jest instalacja, dzieło artystyczne i mogą tworzyć napis, jaki chcą, bez zasad gramatycznych. Moim zdaniem napis powinien wyglądać W 20. rocznicę śmierci.
    Pozdrawiam
    Edyta Ruszkowska
  • Kto jest pisarzem?
    22.05.2010
    22.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zakresu znaczeniowego określeń autor i pisarz. Oczywiście cały czas chodzi o dzieła składające się ze słów, a nie na przykład z zapałek, działa literackie, pisane. Każde takie dzieło ma autora – to oczywiste. Kiedy ten autor staje się pisarzem? Jest nim niewątpliwie autor powieści. A autor wiersza? Albo eseju? Albo cyklu artykułów? Albo jednej noweli?
    Z poważaniem
    Karoń
  • LaTeX (ponownie)

    22.03.2017
    22.03.2017

    Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).

    Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].


    Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).

    Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).

    Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.

    Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?

    Maciej St. Zięba

  • nazwy konferencji naukowych i wystaw artystycznych
    21.12.2013
    21.12.2013
    Jak należy wyróżniać nazwy konferencji naukowych i wystaw artystycznych – kursywą czy cudzysłowem? Czy dopuszczalne jest, żeby dla odróżnienia od tytułów prac naukowych i dzieł malarskich, składanych pismem pochyłym, nazwy konferencji i wystaw ujmować w tym samym tekście w cudzysłów?
  • Nazwy motywów w sztuce
    1.02.2018
    1.02.2018
    Szanowni Państwo,
    do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?

    Z poważaniem,
    Jakub
  • nazwy przypadków

    19.03.2015
    19.03.2015

    Szanowni Państwo,

    czy Onufry Kopczyński nazwał polskie przypadki?

    Pozdrawiam i proszę o odpowiedź

    K.K.

  • nazwy utworów muzycznych
    6.10.2003
    6.10.2003
    Jakie zasady rządzą pisownią nazw utworów muzycznych? Piszemy wszystkie człony nazwy wielką literą czy tylko pierwszy?
  • Opracowanie cytatu

    23.01.2021
    23.01.2021

    Dzień dobry,

    czy cytując wielozdaniowe fragmenty dzieł powinienem dodawać te same przypisy, które znajdują się w oryginale który cytuję?


    Pozdrawiam,

    M.G.

  • orz i żnij
    7.10.2002
    7.10.2002
    Szanowni Państwo!
    Jestem filologiem klasycznym i z czasów studenckich pozostał mi i moim przyjaciołom z roku nie rozwiązany problem. Otóż w trakcie zajęć czytaliśmy w oryginale dzieło Hezjoda Prace i dnie, w którym znajduje się wers mniej więcej tej treści (cytuję z pamięci): „nago órz, nago siej, nago żnij”. Moje pytanie dotyczy trybu rozkazującego w 2. os. l. poj. od czasownika orać i żąć. Czy utworzyłem formy poprawne, czy w ogóle one istnieją? Polscy tłumacze tego dzieła wybrnęli z kłopotu, zastępując je innymi wyrazami.
    Będę wdzięczny za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
    Piotr Sobczak
  • przymiotniki dzierżawcze od Hugo i Nerval

    14.12.2020
    21.03.2013

    Czy przymiotniki Hugoliański (od: Victor Hugo) i Nervaliański (od: Gérard de Nerval) zostały utworzone prawidłowo? Według mnie powinno być: Hugowski i Nervalowski (analogicznie do: StendhalStendhalowski).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego