dziękuję
  • wyrazy o zakończeniu -x
    16.07.2010
    16.07.2010
    Witam Szanownych Językoznawców.
    Jak powinno się odmieniać nazwiska typu Fenix czy Brix i imiona typu Max? Czy przez -x pisane są tylko w mianowniku, a w pozostałych przypadkach, kiedy dochodzą polskie końcówki, w miejsce x pojawia się ks? Jeśli tak, to czy zasada ta dotyczy wszystkich nazw własnych?
    Dziękuje i pozdrawiam.
    Anna
  • wyzwanie
    1.06.2013
    1.06.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
    Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc.
  • wziąć i siąść
    31.12.2001
    31.12.2001
    Jak właściwie należy wymawiać słowo wziąć? W mowie potocznej spotykamy zarówno końcówkę jak i -ść. Czy obie są dopuszczalne?
    Pozdrawiam i życzę sukcesów w 2002 roku wszystkim pracownikom Redakcji.
    Iwona Iwona
  • Wzór czy wzorzec?

    22.03.2022
    22.03.2022

    Szanowni Państwo,

    bardzo proszę o rozwiązanie językowego problemu, który dotyczy użycia słów wzorce i wzory. Czy istnieje przyjęta powszechnie i akceptowalna zasada dotycząca użycia tych dwóch słów? Czy traktować je należy jako synonimy?


    Problem użycia dotyczy prac naukowych podejmowanych w ramach badań zachowań konsumentów na rynku. Używa się czasem zamiennie obu słów jako wzory zachowań konsumentów albo wzorce zachowań konsumentów.

    Dziękuje i pozdrawiam serdecznie!

  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
  • zaimplementować
    11.02.2002
    11.02.2002
    Zastanawiam się nad użyciem słowa zaimplementować, czy nie jest to czasem kalka angielskiego słowa? Szukam alternatywnego zastępstwa w języku polskim dla tego przykładu: „W rozdziale 12 znajdziesz szczegółowy opis interfejsów dbExpress, które możesz zaimplementować do stworzenia własnych sterowników dbExpres”.
    Dziękuje za poprzednią odpowiedź i szybkość
  • Załączać
    17.06.2019
    17.06.2019
    W sprawie porady Włącz i wyłącz – słyszałem kiedyś od pewnego starszego pana, z zawodu elektryka, że z opisanym problemem radzono sobie kiedyś stosując czasownik załączać w znaczeniu ‘włączać’. Takie użycie jest niepoprawne w języku ogólnym, ale było (jest?) obecne w żargonie zawodowym.

    Z poważaniem,
    Łukasz
  • zapętlenie
    11.01.2002
    11.01.2002
    Nie mogę znaleźć w słownikach języka polskiego wyrazu używanego w odniesieniu do programów komputerowych. Chodzi o tak zwane „zapętlenie” programu, czyli błąd powodujący brak możliwości wyjścia z pętli programowej. W internecie znalazłem wiele stron, gdzie termin ten jest używany. Czyżby na określenie powyższego istniał inny, bardziej poprawny wyraz?
  • zapis liczb wielocyfrowych
    27.10.2009
    27.10.2009
    Witam,
    chciałbym dowiedzieć się od Państwa, czy w zapisie liczb należy używać kropki jako separatora tysięcznego (np. 120.000.000), czy też „spacji” (120 000 000). A może prawidłowe będzie zapisanie liczby w sposób ciągły (120000000)? W tekstach aktów prawnych zwykle używany jest ten drugi zapis. Zapis z kropką wyróżniającą kolejne „tysiące” w aktach prawnych jest raczej niespotykany, mnie jednak wydaje się najbardziej prawidłowy. A jak jest w rzeczywistości?
    Z góry dziękuje za odpowiedź.
  • Zapis typu Arturowy dom
    31.05.2019
    31.05.2019
    Szanowni Państwo, czy przymiotnik utworzony od imienia męskiego, odpowiadający na pytanie czyj? piszemy małą czy dużą literą? Itp. arturowy dom, czy raczej Arturowy dom? Spotkałem się z różną pisownią w takim przypadku.

    Z góry dziękując za pomoc, pozdrawiam, Adam Molenda
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego