dług
  • dywiz, myślnik i półpauza

    6.08.2002
    6.08.2002

    Składam właśnie album, w którym zamierzam zastosować myślniki jako myślniki, półpauzy do oddzielania np. stron str. 17-19, a dywizy jako dywizy. Może poprzednie zdanie brzmi trochę dziwnie, ale na pewno Pan zrozumie o co chodzi. Oczywiście jeszcze problemu nie ma. Problem widzi pani korektorka, która nie lubi myślników, a zaleca używanie półpauz, a w sformułowaniach str. 17-19 radzi korzystać z dywizów. Bardzo chciałbym używać „długich” myślników, przynajmniej przy tej pozycji.


    Robert Chwałowski w swojej książce „Typografia typowej książki” pisze:

    18.9.14. (…) Stosowanie półpauzy zamiast pauzy jest wskazane szczególnie dla krojów pisma, w których pauza jest bardzo długa, czy w tekstach, w których występują długie akapity (pauza może zakłócać jednolitą szarość kolumny).

    Oczywiście zgadzam się z tym całkowicie, ale w moim przypadku uważam, że pauza (myślnik) doskonale się tu sprawdza. Co Pan o tym myśli? Przykład mojego składu umieściłem tutaj:

    https://haudek.com/dtp/problem_a1.pdf [55KB]

  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • hylaśny i zgęziały

    23.12.2005
    23.12.2005

    Czy znane są językoznawcom następujące wyrazy (nieobecne w słownikach)? Jakie może być ich pochodzenie?

    (c)hylaśny – 'w znaczeniu solidny, potężny, wielki'

    zgezić się, zgężony – w znaczeniu 'skurczony (z zimna)'.

  • Jak często tytułować?
    26.10.2012
    26.10.2012
    Szanowni Państwo,
    poniżej podaję fragment e-maila: „Szanowny Panie Profesorze, czy mógłby Pan Profesor…”'. Czy w powyższym fragmencie e-maila (i jego dalszej części) – poza nagłówkiem – zachodzi konieczność podkreślania funkcji adresata (poprzez powtarzanie zwrotu Panie Profesorze)? Z jednej strony ciągłe używanie formuły Panie Profesorze może być uznane za formę krygowania się, a z drugiej – zwracanie się per Panie odbiorca mógłby potraktować jako przejaw lekceważenia (czego przecież nie chcemy).
  • Javier Milei

    5.02.2024
    5.02.2024

    Dzień dobry

    Jak należy odmienić nazwisko Javiera Milei?


    Serdeczności

    Mira Perlińska

  • jubilat

    21.05.2023
    21.05.2023

    Prosiłbym o pomoc w roztrzygnięciu pewnej kwesti językowej, która od jakiegoś czasu pojawia się również w Poradni PWN. Moja babcia kilka dni temu skończyła sto lat, w związku z tym, prezydent miasta, w którym zamieszkujemy zaszczycił nas swoją wizytą. W oficjalnym piśmie gratulacyjnym oraz na stronach internetowych pojawiło się wszędzie słowo „jubilatka”. Mając na uwadze, iż słowem właściwym byłoby solenizantka, czy w stosunku do czyiś urodzin, na przykład setnych możemy użyć słowa — jublilat, jubilatka? Dziękuję.

  • kasator
    14.11.2012
    14.11.2012
    Uprzejmie proszę o udzielenie informacji, czy określenie kasator należy odnosić do osoby wnoszącej do sądu skargę kasacyjną, czy sądu, który rozpoznaje taką skargę. W orzeczeniach, zwłaszcza Sądu Najwyższego, początkowo traktowano to określenie jako synonim wnoszącego skargę kasacyjną. Obecnie chyba odstąpiono od tego poglądu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Anna
  • Każdemu według potrzeb
    5.05.2006
    5.05.2006
    Co oznacza zwrot „Każdemu według potrzeb”?
  • koniec poradni?
    31.10.2015
    31.10.2015
    Szanowni Państwo,
    czy to koniec poradni? Pytam, ponieważ nie odpowiadają Państwo na moje (i pewnie innych czytelników) pytania. Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z poważaniem
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego