Szanowni Państwo,
czy Dzień Zakochanych i Dzień Świętego Walentego (14 II, walentynki) można pisać wielkimi literami?
Z uszanowaniem
Czytelnik

Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:

Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

Z tolkienowskim pozdrowieniem,
Ruginwaldus

Szanowni Państwo!
Znalazłam w poradni 3 odpowiedzi p. Mirosława Bańko dotyczące odmiany wyrazu forum. Jedna z nich brzmi: „Skrót blm 'bez liczby mnogiej', jaki można znaleźć przy słowie forum w niektórych słownikach, to niewątpliwa pomyłka Słownika poprawnej polszczyzny PWN z 1973 roku (wcześniejsze słowniki takiego zastrzeżenia nie podają, niektóre późniejsze powtarzają je bezrefleksyjnie)”. Natomiast w Państwa słowniku na stronie internetowej figuruje „forum blm”. W miarę możliwości proszę o poprawienie, bowiem ta dwoistość już wywołała prawdziwa burzę na jednym z forów internetowych, przy czym każda ze stron powoływała się na Państwa stronę i co gorsza obie miały rację…
Z poważaniem
J. Wojciechowska

Szanowni Państwo,

chciałbym poprosić o wyjaśnienie różnicy między wyrazami frytownica i frytkownica.

Wygląda na to, że oba wyrazy stosowane są zamiennie przez sklepy i producentów sprzętu AGD w zależności od własnego widzimisię w danej chwili. Gryzie mnie to od dłuższego czasu, więc chciałbym zapytać czy wyraz frytownica jest w ogóle poprawny (w słowniku nie figuruje)? Czy też może posiada ukryte znaczenie i nie należy mylić frytownicy z frytkownicą?

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Czym jest Garton w Timothy Garton Ash – kolejnym imieniem, pierwszym członem nazwiska, przydomkiem…? W Encyklopedii PWN ten pan figuruje zarówno pod „Ash”, jak i pod „Garton Ash”.

Witam.
Preparat leczniczy: gilurytgmal czy gilurytmal? W słownikach ortograficznych figuruje zapis gilurytgmal, natomiast w encyklopediach medycznych – gilurytmal.
Dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.

Czy określnie głuchoniemy ma choć w niewielkim stopniu zabarwienie pejoratywne? Czy jest to być może okreslenie już dziś przestarzałe? Czy można je stosować jako synonim słowa niesłyszący?

Szanowni Państwo,
proszę o informację, czy dopuszczalna jest pisownia – podobno spolszczona – haluks. W WSO figuruje tylko halluks. Tymczasem trudno tę nazwę spotkać w postaci słownikowej…

Z wyrazami szacunku
Iwona W.

Czy istnieje w języku polskim słowo, które jest antonimem samo dla siebie (sic!)? Spotkałem się z definicją słowa hipochondria oznaczającą: 'chorobliwy niepokój o własne zdrowie', jak również 'bagatelizowanie wszelkich dolegliwości'. Druga definicja jest bardzo rzadko stosowana, lecz figuruje w encyklopediach medycznych; a co za tym idzie mamy tu do czynienia ze słowem, którego definicje są dla siebie przeciwstawne znaczeniowo.
Pozdrawiam.

Czy istnieje zestawienie pokazujące, ile procent słów w języku polskim to zapożyczenia? Znalazłem diagram dotyczący języka angielskiego, ale o naszej mowie nie mogłem wyszukać niczego. Udało mi się tylko znaleźć informację, że w polszczyźnie funkcjonuje lub funkcjonowało 2,4 tys. słów pochodzących z niemieckiego, ale to zdecydowanie zbyt mało obszerna informacja. Czy są jakieś badania na ten temat? Interesuje mnie szczególnie liczba latynizmów i germanizmów.