forma
  • pro forma
    11.04.2008
    11.04.2008
    Witam Państwa serdecznie,
    mam problem z zapisem wyrażenia: faktura pro forma czy faktura proforma, czy może faktura pro-forma. Spotkałam się z tymi wszystkimi zapisami, ale jak jest poprawnie?
    Będę wdzięczna za pomoc.
    pozdrawiam,
    Grażyna Gołaś
  • wyraz i forma wyrazowa
    4.11.2014
    4.11.2014
    Witam,
    chciałam wiedzieć, co oznaczają terminy wyraz i forma wyrazowa oraz jaka jest między nimi różnica.
    Dziękuję
    Ewelina Lech
  • Do kogo odnosi się forma Nowakowie?

    21.12.2020
    21.12.2020

    Witam. Mam pytanie dotyczące odmiany nazwiska Nowak. Wiem, że jest to oczywiście nazwisko odmienne. Przygotowuję kartki świąteczne. Na kopercie chcę zapisać inicjały emerytowanych nauczycieli, np. K.R Nowakowie. Postanowiłam dopisać również inicjał córki i w związku z tym pytanie: czy wówczas również można odmienić np. K,R, J Nowakowie czy lepiej nazwisko pozostawić w wersji nieodmienionej - Nowak. Nie chciałabym popełnić językowej wpadki. Z góry dziękuję za odpowiedź. Wiesława Maćkowiak

  • Kto się z kim zastanawia, czyli forma orzeczenia przy podmiocie wyrażonym wyrażeniem ktoś z kimś
    19.12.2019
    19.12.2019
    Dzień dobry,

    Zastanawiam się z koleżanką, czy forma zastanawiamy się z koleżanką również będzie poprawna, czy może trzeba wstawić przecinek: zastanawiam się, z koleżanką.

    Dziękuję za pomoc
    Katarzyna
  • Dzban – forma żeńska
    20.12.2018
    20.12.2018
    Witam,
    jak brzmi żeński odpowiednik dzbana?
  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
  • formy deprecjatywne rzeczowników męskoosobowych
    26.10.2004
    26.10.2004
    Witam.
    W OSPS, czyli Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty zamieszczone są takie formy jak: policjanty, ucznie, ministry, prezydenty, psychologi, sufie (od sufi); ghazie (od ghazi), krajcze, podczasze itd. Są to podobno tzw. formy potencjalne niemęskoosobowe od rzeczowników męskoosobowych. Czy aby na pewno nie są one sprzeczne z poprawną polszczyzną (żaden [!] słownik nie notuje takich form)?
    Dziękuję z góry za wyjaśnienia i pozdrawiam Redakcję ;)
  • formy adresatywne
    18.10.2004
    18.10.2004
    Które z tych form zwracania się np. do prezydenta albo profesora są poprawne?
    – Panie prezydencie, co pan myśli o…
    – Co pan prezydent myśli o…
    – Co pan, panie prezydencie, myśli o…
    Czy można zwrócić się do profesora profesorze zamiast panie profesorze, a np. do nauczycielki w liceum profesorko zamiast pani profesor?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • formy adresatywne w mailach
    9.03.2007
    9.03.2007
    Wysyłam dużo maili. Chcę sprowadzić ich styl do powszechnej w Sieci formy per Ty: „Szanowny Użytkowniku!” itd. (nie „Szanowni Państwo”, bo na każdym mailu widać imię i nazwisko). Formy „Szanowny Panie / Szanowna Pani” wymagałyby dwóch różnych szablonów. Słyszę, że teksty z Twój, Ciebie i z instrukcjami w trybie rozkazującym („Kliknij tutaj…”, „Odwiedź stronę…”, „Pamiętaj, że…”), mimo uprzejmych form (Szanowny i Z poważaniem), są niegrzeczne i wywołają negatywne reakcje. Czy to prawda?
  • formy żeś / žes w języku polskim i czeskim
    29.03.2010
    29.03.2010
    Szanowni Państwo!
    W języku czeskim forma žes ma charakter zarówno potoczny, jak i archaiczny (czy też może: książkowy). Czy polskie żeś pozbawione jest tego drugiego nacechowania?
    Pozdrawiam,
    Grzegorz Korzeniowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego