formantu
  • adaptabilny czy adaptowalny

    1.02.2023
    1.02.2023

    Dzień dobry,

    spotkałam się z określeniem „mieszkanie adaptabilne” mającym oznaczać mieszkanie, które łatwo zaadaptować na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Termin, który by takie lokale opisywał staje się bardzo potrzebny, jednak słowo „adaptabilny” budzi moje wątpliwości. Wydaje się, że „adaptowalny” brzmiałoby lepiej. Proszę o Państwa opinię.

  • Bielanianin, bielaniak czy bielańczyk

    24.10.2018
    24.10.2018

    Nazwę mieszkańca dzielnicy miast tworzy się przez dodanie końcówki -anin, ale w wypadku mieszkańca Bielan znacznie częściej od trudnej do wymówienia formy bielanianin spotykam się z bielańczykiem. Tak jak w artykule http://ns2.architekturainternetu.pl/page/608,wspomnienia-starego-bielanczyka---dawne-wyprawy-do-miasta---jerzy-glosik.html. Istnieje również stowarzyszenie Młodzi Bielańczycy. Czy obie formy są poprawne? Czy można używać ich zamiennie?

  • biustonosz i stanik
    23.03.2005
    23.03.2005
    Jaka jest etymologia słów biustonosz i stanik – z jakiego języka pochodzą i co oznaczały pierwotnie?
  • całowanie
    16.11.2004
    16.11.2004
    Jak jest etymologia wyrazów całować, pocałunek?
  • cipa i cipka

    25.06.2007
    25.06.2007

    Witam serdecznie.

    Na stronie: https://sjp.pwn.pl/szukaj/cipka.html podane jest następujące znaczenie słowa cipka:

    1. pot. «kura, zwłaszcza młoda»
    2. posp. «żeński organ płciowy»
    3. posp. «o kobiecie, zwłaszcza niezbyt mądrej i traktowanej głównie jako obiekt seksualny».

    Bardzo chciałabym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego słowa w znaczeniu nr 2 i od kiedy zaczęto go w takim znaczeniu używać. W jaki sposób znaczenie nr 1 (pochodzące od cip-cip: pot. «wykrzyknik używany w celu przywołania ptactwa domowego») „ewoluowało” w znaczenie nr 2? Nie widzę żadnego związku pomiędzy nimi.

    I jeszcze jedno pytanie. Dlaczego wyraz cipa (względem którego wyraz cipka – jak sądzę – jest zdrobnieniem) jest zaklasyfikowany jako wulgarny, natomiast cipka – nie. Bo, poprzez analogię, to tak, jakby słowo łapka było przyjęte w pospolitym użyciu, natomiast łapa było już nieprzyzwoite i wulgarne.

    Z góry dziękuję za odpowiedź. A w zasadzie to dziękuję za całą Poradnię Językową, bo to jedyne chyba miejsce, gdzie mogę uzyskać odpowiedzi na moje pytania.

  • cross-dressing
    8.10.2012
    8.10.2012
    Jak Państwa zdaniem jest najlepiej zapisywać w polskich tekstach słowa cross(-)dressing i cross(-)dressingowy: łącznie, z dywizem czy rozdzielnie? Czy w przypadku derywatu, kiedy temat jest obcy, a formant rodzimy, można zastosować wyróżnienie kursywą?
  • czarnuch
    7.10.2009
    7.10.2009
    Ciekawi mnie historia bardzo obraźliwego słowa czarnuch. Zastanawiam się, kiedy weszło ono do polskiego słownika. Jestem tłumaczem, problem polega na tłumaczeniu słowa nigger. Chodzi o tekst, który powstał pod koniec XIX wieku. W owym czasie słowo nigger nie miało tak negatywnych konotacji jak dziś. Obecnie najczęściej słowo nigger tłumaczy się jako czarnuch, aczkolwiek nie wydaje się, aby słowo czarnuch było używane pod koniec XIX wieku w Polsce.
    Dziękuję.
  • czarownica
    31.03.2009
    31.03.2009
    Witam!
    Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest dokładna geneza słowa czarownica w języku polskim. Z jakich czasów i ewentualnie języków pochodzi?
    Pozdrawiam.
  • Dawne nazwy pierwiastków chemicznych

    2.01.2024
    2.01.2024

    W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?

  • dopełniacz rzeczowników nieżywotnych
    21.12.2004
    21.12.2004
    Czy istnieją zasady tworzenia dopełniacza wyrazów typu: sześcian, karabin, rower, bursztyn, diament? W niektórych słownikach języka polskiego można znaleźć np. formy rowera, karabina, niemniej już nie sześciana, diamenta, czy też bursztyna. Na czym polega różnica? Poza tym jeśli taki Diament jest nazwą własną statku, to jak należy mówić: „Zszedłem z Diamentu” czy też „Zszedłem z Diamenta”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego