granica
  • Nazwy geograficzne świata

    31.12.2022
    31.12.2022

    Szanowni Państwo,

    jak zapisywać obce nazwy geograficzne, których nie ma w Encyklopedii PWN ani w żadnym polskim słowniku, nie są wymieniane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych, ale w internecie są używane ich polskie wersje. Przykładem może być wyspa Mozia, która jest też nazywana Motją. A co w wypadku nazw, w których są akcenty i inne znaki diakrytyczne, ale np. w polskich przewodnikach dla turystów używa się nazw spolszczonych? Jaki zapis wybrać?

    Serdecznie pozdrawiam

  • nazwy męskie o referencji żeńskiej i na odwrót
    21.11.2012
    21.11.2012
    Rzeczowniki męskie, kiedy opisują kobiety, zachowują się jak żeńskie, np. „Jedna profesor wstała”. Gdzie leży granica takiego użeńszczenia? „Młoda przewodnik wskazała” – jeszcze może być? Bo zdolna uczeń to już chyba nie.
    Czy to samo można stosować – a jeśli tak, to w jakich wypadkach – w drugą stronę, np. „Ten świnia powiedział” albo „Ten prostytutka wyszedł”?
  • nieprzyswojone zwroty obcojęzyczne
    13.04.2014
    13.04.2014
    Szanowni Państwo!
    Jak zapisywać wtręty łacińskie, nie tak powszechnie znane jak: ex post czy post factum, ale na przykład: ante litteram, restitutio ad integrum czy in partibus infidelium? Wyróżniać kursywą czy nie? We wspomnieniach, które przygotowuję do druku, występują jedne i drugie. Czy zatem uzależniać zapis od stopnia przyswojenia (ale jak tu wyznaczyć granicę?), czy trzymać się jednej konwencji (wszystko pismem prostym lub wszystko pochyłym)?
  • nowe nazwy geograficzne?
    4.03.2009
    4.03.2009
    Szanowna Poradnio,
    w 2007 r. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP, z wiceprzewodniczącym prof. Andrzejem Markowskim, opublikowała wykaz Nazwy państw świata, ich stolic i mieszkańców. Zgodnie z nim „zalecona do stosowania” pisownia nazw stolic to m.in. Niamey, Lome [„e” z akcentem ostrym] i Pjongjang (!). Jednak WSO PWN 2006 i WSPP 2006 (red. A. Markowski) podają wyłącznie: Niamej, Lome i Phenian… Proszę o komentarz do tych rozbieżności.
    Michał Gniazdowski
  • odmiana imion i nazwisk obcych
    11.03.2008
    11.03.2008
    Zastanawiają mnie granice spolszczania i narzucania polskiego wzorca deklinacyjnego imionom i nazwiskom obcym na przykładzie Aśoki i Ashoki Okrutnego, Giovanniego Carpine/Carpiniego, Fatosa Kongolego/Kongoliego, Yossiego Avniego [właśc. Yossi Avnina-Levego, jak twierdzi i odmienia recenzent Nowych Książek (2007, nr 11). Jakie [granice] obowiązują stale, a które dobierać z polskiego wzorca do „indywidualności”?
  • Odmiana nazw toruńskich osiedli

    24.02.2023
    24.02.2023

    Nazwy regionów w narzędniku.

    Droga Poradnio, w narzędniku używamy nazw niektórych regionów w następującej formie: mieszkam w Kieleckiem, mieszkam w Mazowieckiem, w Świętokrzyskiem padał deszcz itp. Czy charakterystyczne końcówki: -em można też stosować wtedy, gdy mówimy o miejskich osiedlach? Na przykład w Toruniu mamy osiedle Bydgoskie, Jakubskie, Mokre. Czy poprawnie powiemy zatem: za Bydgoskiem jest granica miasta, na Jakubskiem jest dużo domów, cała rodzina mieszka na Mokrem? Z szacunkiem

  • o niebie i ziemianach
    2.01.2012
    2.01.2012
    Szanowni Państwo!
    „Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Pędzi nie lotem, ale cwałem burza. Przecinek po zwrocie imiesłowowo-przymiotnikowym
    3.01.2016
    3.01.2016
    Jaką interpunkcję zastosować w zdaniu: Pędzi nie lotem a cwałem burza?
    Czy zwroty imiesłowowo-przymiotnikowe trzeba oddzielać przecinkami?
  • Powiedział (,) co i jak
    3.04.2015
    3.04.2015
    Szanowna Poradnio!
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących wyrażenia co i jak w zdaniu: „Przyszedł do nas i powiedział (,) co i jak”. Czy należy je oddzielić przecinkiem i potraktować jak równoważnik, czy może nie oddzielać podobnie jak zaimek dlaczego w podobnym zdaniu?
    Pozdrowienia
    Mira
  • Rozprawka
    1.04.2019
    1.04.2019
    1. Czy użycie w rozprawce pisanej przez gimnazjalistę wyrażenia namieszać w życiu w kontekście magii, która od czasu do czasu objawia się, by namieszać nam w życiu (tak brzmi fragment zdania z rozprawki) jest jednoznacznie błędem językowym?
    2. Czy błędem językowym jest użycie w rozprawce wyrażenia tylko i wyłącznie?
    3. Czy błędem językowym jest użycie w ostatnim akapicie rozprawki wyrażenia Podsumowując, granica między światem realistycznym (…).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego