i-lub
  • wywinąć orła

    11.04.2023
    11.04.2023

    Dzień dobry! Związek frazeologiczny "wywinąć orła" powszechnie znany jest jako synonim do "przewrócenia się", jednakże spotkałem się właśnie z jego użyciem w znaczeniu "umrzeć". Czy to sformułowanie użyte w takim sensie jest poprawne?

  • Wyżlebiony
    11.07.2019
    11.07.2019
    Szanowni Eksperci,
    czy znane jest Państwu słowo wyżlebiony? Od czasu do czasu posługuję się nim (jak zdecydowanie bardziej pospolitym wyrazem wyżłobiony), ale – jak widzę – słowniki go nie notują, natomiast edytory tekstu podkreślają je straszną czerwoną linią. Kwerenda w Google nie zwraca użytecznych wyników, poza takimi, które sugerują, że może kilka osób w Polsce takie słowo zna, być może nawet w podobnym znaczeniu, ale często kontekst jest zbyt krótki, aby jednoznacznie to ocenić.
  • wyższa wersja
    5.01.2005
    5.01.2005
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące problematyki komputerowej, choć nie tylko. Często spotykam się z zaleceniami dotyczącymi stosowania np. programu w wersji 1.0 lub wyższej. Czy taki zapis jest poprawny, czy też poprawną formą jest wersja nowsza? Mnie ten pierwszy zapis wydaje się kolejną kalką z języka angielskiego, ale chciałbym mieć pewność.
    Pozdrawiam serdecznie.
  • względnie
    12.03.2002
    12.03.2002
    Mam kłopot z wyrazem względnie, a w zasadzie z interpunkcją w okolicach tego słowa. W zdaniach typu: „Proszę o informację względnie interwencję” traktowałem ów spójnik jak lub i przecinka nie stawiałem. Niestety, w Słowniku Poprawnej Polszczyzny (PWN, 1999) znalazłem: „względnie: 2. spójnik o znaczeniu «ewentualnie, bądź»: Do dokumentów prosimy dołączyć oryginał matury, względnie poświadczony notarialnie odpis” – z przecinkiem!

    Pozdrawiam,
    Piotr

    PS. sjp.pwn.pl w ogóle nie ma spójnikowego znaczenia słowa względnie :-)
  • xx.
    4.09.2012
    4.09.2012
    Dzień dobry!
    Zwracam się z uprzejmą prośba o wyjaśnienie skrótu xx. Czytając ostatnio artykuł o rodzinie Czartoryskich, zwróciłem uwagę, że występował taki skrót od tytułu księcia w postaci xx. Występuje on również w nazwie muzeum xx. Czartoryskich. Ponadto pamiętam, że kiedy szedłem do bierzmowania, ksiądz również, podpisując mi spowiedź, używał takiego skrótu. Prosiłbym zatem o odpowiedź skąd się on wywodzi i co dokładnie oznacza.
    Pozdrawiam
    Piotrek Małek
  • Zaburzenie o nazwie pica 

    24.12.2020
    24.12.2020

    Szanowni Państwo,


    zwracam się do państwa z pytaniem, jak (albo czy) należy odmieniać słowo pica oznaczające zaburzenie łaknienia polegające na jedzeniu substancji lub przedmiotów nieprzeznaczonych do jedzenia, a zagrażających pacjentowi (np. szklanki, widelce, duże ilości skrobi ziemniaczanej)? Spotkałem się z praktyką, w której c zamienia się na k i odmienia normalnie, ale formę picę też widziałem.


    Z wyrazami szacunku,

    Jakub Jędrusiak

  • Zabużanin
    20.09.2006
    20.09.2006
    Pytanie dotyczy słowa Zabużanin (zabużanin). Dziwnie to wygląda w słownikach PWN. SO 2004 tylko Zabużanin (mieszkaniec Zabuża). NSPP 2003 pod Zabuże – Zabużanin i osobne hasło zabużanin. SPP 2004 tylko zabużanin (bez definicji). Sprawę wydaje się porządkować WSO 2006: Zabużanin (mieszkaniec Zabuża), zabużanin (mieszkaniec terenów położonych za Bugiem). Ale SPP 2004 Grzeni podaje: „Zabużanin to ktoś, kto pochodzi zza Buga lub mieszka za Bugiem (…) częsty błąd: pisownia małą literą !zabużanin”.
  • zakąska, przekąska, zanęta, przynęta
    25.01.2006
    25.01.2006
    Chciałbym prosić o podanie dokładnej różnicy między przynętą a zanętą oraz między przekąską a zakąską. Z góry dziękuję.
  • Zamienić

    26.12.2022
    26.12.2022

    Z czasownikiem „zamienić” używane są najczęściej przyimki „w” lub „na”. Czy można użyć też przyimka „za”? Przykład: „Autor po przeprowadzce ze Śląska na Słowację zamienił Jaworowy za Gerlach”.

    Pozdrawiam i dziękuję z góry za odpowiedź!

    Danuta Branna

  • zaniechać
    28.01.2005
    28.01.2005
    Przy okazji studiów prawa wynikła kwestia odmiany słowa zaniechać. Jak wiadomo, czynem może być działanie lub zaniechanie. Jak określić czas teraźniejszy tego czasownika: „Paweł w tym momencie zaniechuje” czy „Paweł w tym momencie zaniecha”, a może należy zmienić w ogóle tryb? Dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem,
    Rafał
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego