indywidualny
  • Nazwa indywidualna biblioteki

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym prosić o odpowiedź w sprawie prawidłowej pisowni nazwy biblioteki. Nowa filia WiMBP w Gdańsku będzie nazywać się: Biblioteka Po Drodze. Czy wszystkie wyrazy powinny być napisane z dużej litery, czy też może „po” albo „drodze” powinny być pisane z małej? Pozostałe filie mają nazwy m.in. Biblioteka pod Żółwiem, Biblioteka na Fali, Biblioteka pod Kotem i Myszą. Chciałabym się upewnić, czy użycie wielkiej litery jest w nich prawidłowe. Pozdrawiam serdecznie

  • Interpunkcja indywidualna
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Za nic na świecie nie pójdę na ten mróz! No chyba, że suto mi zapłacą można dopuścić przecinek we wskazanym miejscu? Myślę o zapisie wypowiedzi ustnej, w której na chyba pada akcent. Nie jestem w stanie przekazać poprzez formularz efektu prozodycznego, o którym myślę, ale mam nadzieję, że można to sobie wyobrazić: spowolnienie w trakcie wymawiania chyba. Coś w znaczeniu ‘no ewentualnie… w ostateczności mogę to zrobić’.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nazwy indywidualne związków operacyjnych

    20.01.2021
    20.01.2021

    Dzień dobry,

    mam kłopot z tym jak zapisać poprawnie nazwy:

    Armia Poznań, Armia Pomorze

    czy Armia "Poznań", Armia "Pomorze"

    a może armia "Poznań" i armia "Pomorze" ?

    Nie umiem znaleźć jednoznacznej odpowiedzi. Uprzejmie proszę o pomoc.

    Z góry dziękuję, pozdrawiam

    Anna znad Bzury (między innymi dlatego ważny poprawny zapis)

  • Stadion Zawiszy Bydgoszcz
    9.04.2018
    9.04.2018
    Dzień dobry, chciałabym uzyskać odpowiedź na pytanie: czy nazwa własna stadionu piłkarskiego z Bydgoszczy została utworzona poprawnie? Nazwa brzmi: Stadion Zawisza lub Stadion Zawisza Bydgoszcz. Nazwa zespołu piłkarskiego to Zawisza Bydgoszcz. Czy w nazwach własnych nie powinno się odmieniać słów i poprawna forma nie powinna brzmieć: Stadion Zawiszy, Stadion Zawiszy Bydgoszcz?
  • nazwy własne a cudzysłów
    23.12.2013
    23.12.2013
    Dzień dobry,
    czy można prosić o sprecyzowanie zasad dotyczących pisowni nazw własnych firm czy fabryk? Chodzi o możliwość zapisu części indywidualnej nazwy w cudzysłowie. Czy można zapisać np. „Polskie Radio” w ten sposób? Jeśli brak części opisowej, charakteryzującej, sama nazwa szczegółowa może być zapisana w cudzysłowie? Czy nazwę Przemysł Bawełniany S. Barciński i S-ka można traktować jako nazwę indywidualną i opatrzyć ją cudzysłowem?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Co jest nazwą własną?
    26.04.2002
    26.04.2002
    Czy rzeczowniki określające obywateli państw, np. Ukrainiec, Cejlonka, lub obywateli [raczej mieszkańców – red.] miast, np. afganka, traktujemy jako nazwy własne, czy rzeczowniki pospolite?
    Podobnie – jak traktujemy nazwy walut (np. euro, ecu, naira); nazwy pierwiastków (np. erb, nikiel); nazwy języków (np. bengali, gur, joruba); nazwy leków (np. aspiryna, gricin); a jak traktujemy słowa Negr oraz ubecja?
    Czy cobol jako język programowania jest uznawany za nazwę własną, rzeczownik pospolity czy skrótowiec? Podobne pytanie dotyczy słowa ecu.
    Z góry serdecznie dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
  • nazwy firm
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące przypadków zależnych nazw własnych „wielokrotnie złożonych”, takich jak Polski Koncern Naftowy Orlen czy Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku. Jeśli chodzi o tę pierwszą nazwę, to odmieniany jest tylko pierwszy człon (np. w Polskim Koncernie Naftowym Orlen). Czy wobec tego w przypadku drugiej nazwy powinniśmy zastosować tę samą zasadę (np. w Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku) czy może jednak odmieniać wszystkie wyrazy? Czy jest jakaś ogólna zasada dotycząca tego typu nazw, czy każdy z przypadków powinien być rozpatrywany osobno?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • nazwy produktów
    11.06.2003
    11.06.2003
    Szanowna Redakcjo!
    Czy nazwy produktów ubezpieczeniowych, jak np. ubezpieczenie z funduszem inwestycyjnym, należy pisać wielką literą tylko w przypadku pierwszego wyrazu? Czy wskazana zasada byłaby użyta także w przypadku umowy dodatkowej dotyczącej wypadku? Są to pełne nazwy produktów.
  • PAX (Pax), LOT (Lot), RUCH (Ruch)

    28.02.2024
    28.02.2024

    W związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Koncowki-gramatyczne-w-zapisie-wersalikami;21227.html chciałbym zapytać, czy zapis odmiany nazwy PAX podany w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (PAX-u itd.) jest błędny. PAX nie jest wszak skrótowcem.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego