Szanowni Państwo,
czy zdanie dwie liczby są sobie równe jest poprawne? Wydaje się, że sensowniej jest powiedzieć po prostu dwie liczby są równe. Zwrotność wprowadzona przez sobie sprawia wrażenie, jakby każda z tych liczb miała być równa sobie samej. Chyba że by powiedzieć są równe sobie nawzajem, ale to może przerost długości nad treścią.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry,
mam problem natury językowej. Jeżdżąc autobusami, często widzę niepokojące plansze: „Proszę nie zanieczyszczać pojazd”, „Ustąp mi miejsce”, co, przyznaję, kłuje mnie w oczy. Użyłabym tu dopełniacza, ale może jestem niechlujna. Poza tym zapomnieć hasło czy zapomnieć hasła?
Byłabym niezmiernie wdzięczna za odpowiedź, choć zdaję sobie sprawę, że jest Pan bardzo zajętą osobą.
Z wyrazami szacunku, dziękując z góry
Ala Baster

Dzień dobry.
Moje pytanie dotyczy zasadności odmieniania słowa dafnia w dopełniaczu l.mn. jako dafni, czyli bez podwójnego i na końcu (wbrew zasadzie, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -ia tworzą D. l. mn. na -ii, o ile mają pochodzenie obce). Tak na przykład odmieniamy podobnie brzmiące terminy biologiczne: huernii, urolagnii, beckmannii itp. Zaś dafnia w istocie pochodzi z n.-łac.
Dziękuję.

Skoro Rzeczpospolita Obojga Narodów była oficjalną nazwą dualistycznego państwa polsko-litewskiego, to czy mówiąc o okresie 1569–1795, popełnia się błąd, nazywając ten kraj Polską? Wydaje mi się, że tak, bo to tak samo, jakby Litwini nazwali ten kraj Litwą? Jak w skrócie nazwać to państwo? Polska-Litwa (tak jak po niemiecku Polen-Litauen)?

Moje pytanie nie jest chyba stricte językowe, ale… Czy poprawnie (prawidłowo?) jest, gdy w tytułach, a nawet artykułach, dotyczących Iraku i Saddama Husajna, pojawia się imię zamiast nazwiska byłego dyktatora Iraku, np. „Kto i co po Saddamie?”, „Reżim Saddama obalony” itd. Przecież Saddam to imię (chyba źe się mylę), a nie nazwisko. To tak jakby powiedzieć, że „Geroge wysłał wojska amerykańskie do Iraku” (mając na myśli prezydenta Busha) albo „Adolf został pokonany” (pisząc o Hitlerze).
Pozdrawiam serdecznie
A.S.

Dzień dobry,
jak w sposób zawoalowanie sarkastyczny, lecz jednocześnie dyplomatyczny, powiedzieć komuś, żeby wyszedł? Tak, aby odczuł ekscytację na myśl o zbliżającej się podróży?
Z pozdrowieniami,
Ela Sokołowska

Dzień dobry,

Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?

Pozdrawiam

Mam pytanie dotyczące odmiany słów obcojęzycznych, czy istnieją jakieś zasady w języku polskim lub rekomendacje Rady Języka. Np. odmiana słowa angielskiego schema w dopełniaczu Czy dane pasują do schem(a/y/a’y)?

Spieram się ze znajomym, który uważa, że schema’y, ja uważam, że powinniśmy potraktować słowo tak jakby było polskie i tak je odmienić, tj. schemy (bazując na innej odpowiedzi do zapytania na stronie PWN), czy może pozostawić bez odmiany schema?

Bardzo proszę powiedzieć, czym jest se? Wiem oczywiście, że jest to bardzo potoczna i skrajnie uproszczona forma zaimka zwrotnego sobie. Mówi się np. „Zamówię se pizzę na obiad” – wydawałoby się, że to typowy wytwór gwary uczniowskiej czy młodzieżowej. Ale słówko se znajduję niekiedy w starszych i bardziej literackich tekstach, np. w jednej z baśni z Klechd domowych jest takie coś: „Idzie, pogwizduje, laseczką macha, bo i laseczkę se sprawił”. Czy zatem se ma jakiś rodowód gwarowy?

Moje pytanie dotyczy połaczenia wyrazów sędzia i komisarz. Czy należy napisać: sędzia-komisarz, czy sędzia komisarz? Nasuwa mi się tu porównanie do lekarza internisty, laryngologa itd., gdzie drugi człon jest jakby „specjalizujący”. Czy można kierować się w pisowni takich połączeń wyrazowych właśnie tym kryterium? A zatem czy np. szef Amerykanin, szef Japończyk będziemy pisać również oddzielnie?
Dziękuję z góry za odpowiedź
Monika Waćkowska-Kabaczyńska