Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry. Bardzo proszę o wyjaśnienie, w jakim miejscu w spisach alfabetycznych należy umieszczać wyrazy (nazwiska) rozpoczynające się od liter, których nie ma w polskim alfabecie. Chodzi mi tutaj o takie litery, jak C lub S z różnymi „daszkami”, niemieckie „umlauty”, szwedzkie literki z małymi kółeczkami u góry itp. Czy je traktować, jakby nie miały tych dodatków, i umieszczać między innymi wyrazami na S, C itp., czy raczej – po zakończeniu spisu – dajmy na to, na S – sporządzić spis na Ś (to jeszcze polski alfabet) i dopiero spis na S z daszkiem? To drugie wydaje mi się bardziej sensowne, ale spotykam często tę pierwszą wersję.
Z pozdrowieniami

Często podczas rozmów ja i moi znajomi używamy wyrażenia „Także tego…” jako rodzaju podsumowania danej kwestii lub w chwilach, gdy zapada niezręczna cisza. Jak powinna wyglądać prawidłowa pisownia tego sformułowania? „Tak, że tego…” czy „Także tego…”? A może „Tak że…”, ponieważ gdzieś słyszałem, że w wersji bez przecinka to wyrażenie jest równoznaczne z „Tak więc…”?

Szanowni Państwo,
czy w zdaniu Właśnie że gram uczciwie! należy postawić przecinek przed że?
W tej poradzie Pan Mirosław Bańko wyjaśnia, dlaczego w wykrzyknieniu A właśnie że nie! przecinek stać nie powinien. Jednak czy w podanym przeze mnie przykładzie sytuacja nie jest odmienna ze względu na obecność czasownika?

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Michał Iwanowicz

„Gdyby on to zrobił, to ktoś by o tym wiedział” – czy to zdanie jest poprawnie napisane? Czy może powinno być „Gdyby on to zrobił, toby ktoś o tym wiedział”? Czy cząstka „by” zawsze musi łączyć się ze spójnikiem? W książkach tego typu zdania są różnie zapisywane... I jeszcze jedno pytanie: czy mogłoby być napisane w tym zdaniu zamiast „gdyby” słowo „jeżeli”? („Jeżeli on by to zrobił, toby ktoś o tym wiedział”). Takie zdania też widuję w książkach, choć wg mnie bardziej pasuje tu „gdyby”.

Szanowni Państwo,
skąd się wzięło potoczne i modne określenie koks na kogoś bardzo biegłego np. w sporcie? Mówi się (wśród młodych), że ktoś jest wykokszony, że ktoś (lub coś) nieźle koksi itp.
Czy może chodzić o przejście od potocznego znaczenia słowa koks jako ‘narkotyk, środek dopingujący’ – komuś idzie coś tak dobrze, jakby był na koksie?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Jakby na to nie spojrzeć – wyjaśnił zając zajączkowi – bocian jest najsympatyczniejszym z morderców.
Jakby na to nie spojrzeć – wyjaśnił zając zajączkowi – bocian jest najsympatyczniejszym z
zabójców.

Mordercą czy zabójcą? Które z tych dwóch zdań ma silniejszą wymowę?

Dziękuję za odpowiedź.

Czy dopuszcza się stosowanie – nie na końcu zdania – wyliczeń (np. podmiotu szeregowego), w których ostatni element jest oddzielony „tylko” przecinkiem? Przykład: „Pewnego dnia lekarze, politycy poszli do lasu”. Czasem napotykam taką konstrukcję i brak wyraźnego sygnału końca wyliczenia (spójnika) skutkuje tym, że na zrozumienie intencji autora potrzebuję dodatkowej chwili, zwłaszcza jeśli zarówno samo zdanie, jak i składniki wyliczenia nie są tak krótkie jak w przykładzie.

O ile mi wiadomo, praktyka redaktorska w powieściach przynajmniej w niektórych wydawnictwach jest taka, że wszystkie liczby w dialogach muszą być zapisane słownie.

Prowadzi to, w moim odczuciu, do dialogów, które sie naprawdę bardzo ciężko czyta. Przykład: Nielegalni Severskiego, str. 718:

- Dwudziestego pierwszego marca tysiąc dziewięćset sieddmendziesiątego trzeciego roku wystawiłem dokumenty dla (...)

Tymczasem już na str. 719 narrator pisze:

"Obaj doskonale wiedzieli, jaką wartość ma zielony notatnik (...) z 1953 roku"

W moim odczuciu zapis słowny dużych liczb jest zwyczajnie nieczytelny.

Skąd się wzięła ta praktyka?

Szanowni Państwo, mam kolejne pytanie. Za poprzednie odpowiedzi bardzo dziękuję. Proszę mi powiedzieć, czy nie można byłoby zamienić pisowni łącznej boby, toby itd. na zapis rozłączny? To boby, toby wygląda dziwacznie, wręcz śmiesznie. Rozumiem, że nie dałoby się zmienić zapisu słowa rzeka na żeka, bo jest to umotywowane historycznie, ale boby, toby nie da się chyba obronić tradycją i historią języka. Z uszanowaniem Mirek