jaki
  • zabicie powietrzem
    24.02.2013
    24.02.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałabym poprosić o pomoc w odnalezieniu jakiegoś wytłumaczenia, skąd się wzięło określenie paraliżu jako „zabicia powietrzem”. Znalazłam je w słowniku M. Samuela Bogusława Linde, Lwów 1860 r., pod hasłem powietrze i paraliż, ale nie jest tam dokładnie wyjaśnione, dlaczego akurat na paraliż zwykło się tak mówić.
    Będę wdzięczna za jakikolwiek trop!
  • zabiegnięty
    8.04.2012
    8.04.2012
    Dzień dobry,
    Uniwersalny słownik języka polskiego notuje imiesłów zabiegany od czasownika zabiegać, który zapewne wynika z wyrażenia zabiegać komuś drogę. Czy mogę także powiedzieć, że droga była przez kogoś zabiegnięta? Interesuje mnie wyłącznie gramatyka, nie uzus.
    Pozdrawiam.
  • zabobon
    15.12.2006
    15.12.2006
    Nurtuje mnie problem słowa zabobon. Mianowicie chodzi o odniesienie tego słowa do chrześcijaństwa. Czy pojęcia tego można używać w stosunku do katolicyzmu? Z definicji w Słowniku języka polskiego PWN wnioskuję, że tak. Jednak chciałbym mieć na ten temat zdanie eksperta.
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Zychowicz
  • Za Chiny

    20.02.2022

    Dzień dobry,

    chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia Nie móc sobie za Chiny czegoś przypomnieć.

    Pozdrawiam Dominik

  • zachodzić w ciążę
    30.08.2002
    30.08.2002
    Serdecznie proszę o pomoc w rozwiązaniu pewnego problemu językowego. Chodzi o wyróżniony dużym drukiem fragment poniższego zdania:
    „Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
    W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
    Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
    Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
  • Zadziać się

    16.11.2021
    16.11.2021

    Dzień dobry,


    jakie jest Państwa stanowisko w sprawie coraz popularniejszego zwrotu zadziało się czy nawet zadzieje się.


    Czy to nie nadmiarowe wobec znanych nam  stało się czy  stanie się ... językowe wynalazki ;) ?

  • Zagadkowa konstylacja

    12.10.2021
    12.10.2021

    Dzień dobry, czy mogliby Państwo podpowiedzieć, co znaczy słowo  konstylacja  albo  konstylujące?

    Z góry dziękuję

  • Zagadkowy cerubowany

    10.10.2020
    19.06.2020

    Ostatnio w internecie zauważyłem słowo cerubowana w zdaniu podeszwa cerubowana antypoślizgowa i olejoodporna, jednak nie mogę nigdzie znaleźć znaczenia tego słowa.

    Było ono na stronach z specjalnymi butami np. na Allergro BUTY WOJSKOWE DESANT III SKOCZKI GROM SKÓRA ASG.

  • Zagadkowy cywił

    6.05.2023
    6.05.2023

    Szanowni Eksperci,

    Julian Tuwim w wierszu z 1936 r. „Gwiżdżąc sobie a muzom na ulicy poeta rozmyśla o kompetencjach władzy” użył kilkakrotnie wyrazu cywił zamiast spodziewanego cywil (np. „Cywił ci ja, cywił, / Piękna to pozycja, / Dla mnie nie jest żandarm, / Dla mnie jest policja!”). Czy taki zapis to inwencja poety, czy też faktycznie istniała kiedyś taka oboczność? Nie znalazłem wyrazu cywił w żadnym ze znanych mi słowników.

    Z wyrazami szacunku

    Piotr Albin Michałowski

  • Zaimek względny który

    12.03.2024
    12.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy w zdaniu: „Nauczyciel uwzględnia postęp, [...] uczeń dokonał” w wykropkowanym miejscu powinien znaleźć się zaimek „który” czy raczej „którego”? Ten drugi, jeśli mnie pamięć nie myli, właściwy jest w kontekście użycia orzeczenia w formie zaprzeczonej. Intuicyjnie więc skłaniałbym się więc do zaimka „który”. Proszę o pomoc.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego