jakikolwiek
  • Historia grafemów złożonych

    22.03.2023
    22.03.2023

    Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.

  • Ile słów jest w języku?
    27.10.2006
    27.10.2006
    Witam serdecznie!
    Piszę do Państwa, ponieważ mam pytanie: ile słów liczy język polski na chwilę obecną (chodzi mi oczywiście o przybliżoną liczbę)? Pytam, ponieważ dostałam taką pracę domową z angielskiego. Nauczyciel chce udowodnić wyższość języka angielskiego nad polskim i prosi o takie dane w konkretnych liczbach. Twierdzi, że język angielski liczy 2 mln słów. Byłabym bardzo wdzięczna za pomoc i krótką odpowiedź do 2.11.2006r. Piszę do Państwa, ponieważ wiem, że jesteście Państwo niejako autorytetem w tej kwestii.
    Pozdrawiam,
    Renata Kmita
  • Imiona męskie i żeńskie oraz imiona imiona „dwupłciowe”

    8.02.2024
    8.02.2024

    Czy w języku polskim dopuszczale jest, aby kobieta miała jakiekolwiek męskie imię, jako tzw. 'drugie imię'? U mężczyzn, dopuszczalne jest imię Maria — bez fleksyjnej zmiany zaznaczającej płeć męską, jako imię drugie (tradycyjnie dopuszczalne). Czy istnieje jakaś analogia, w języku polskim tradycyjnym?

  • internet
    11.12.2009
    11.12.2009
    Witam,
    ostatnio wdałam się w dyskusję ze znajomym narodowości brazylijskiej na temat słowa internet. Jak się okazuje, w języku portugalskim internet jest rodzaju żeńskiego. Jest to spowodowane tym, że słowo sieć tak jak w języku polskim ma rodzaj żeński. Dlaczego więc internet jako globalna sieć lub „międzysieć” jest rodzaju męskiego? Co decyduje o przyporządkowaniu danego rodzaju gramatycznego zapożyczeniom językowym?
    Pozdrawiam,
    Anna
  • Interpunkcja formuły powitalnej i pożegnalnej
    8.06.2018
    8.06.2018
    Dzień dobry!
    Pytałam niedawno o interpunkcję formuły pożegnalnej. P. Adam Wolański odpisał, za co serdecznie dziękuję, że „Światło typograficzne wynikające z zazwyczaj niepełnego wiersza formuły pożegnalnej stanowi mocniejszy delimitator tekstu pisanego niż jakikolwiek znak interpunkcyjny”. Rodzi to jednak we mnie wątpliwość, dlaczego ta sama reguła nie dotyczy formuły powitalnej? Dlaczego po Dzień dobry stawiamy przecinek, a po Pozdrawiam już nie? Czy nie jest to oczywista niekonsekwencja?
  • Interpunkcja formuły pożegnalnej
    16.05.2018
    16.05.2018
    Dzień dobry,
    wiem, że po formule pożegnalnej w e-mailu nie trzeba, a wręcz nie należy stawiać przecinka. Co jednak, kiedy w tym miejscu chcemy zapisać nie pojedyncze pożegnanie, ale też dołączyć do niego dodatkowe informacje, np. podziękowanie (Pozdrawiamy i dziękujemy za terminową wpłatę)? A może wykrzyknik? Czy może jak w przywitaniu nie jest mile widziany także w pożegnaniu?
    Z góry dziękuję za odpowiedź!
  • Interpunkcja okoliczników
    28.03.2018
    28.03.2018
    Czy w zdaniach typu
    W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

    … oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

    W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

    Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

    Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
    W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

    W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?
  • Interpunkcja pozdrawiam po raz n-ty

    23.03.2023
    23.03.2023

    Chciałabym jeszcze raz odnieść się do kwestii kończenia listów. Wiem, że napisano już na ten temat sporo, jednak brakuje mi logicznego uzasadnienia przejęcia tylko w części (w nagłówku) ortografii angielskiej.

    Pozostawienie zakończenia listu, np. „Pozdrawiam” bez żadnego znaku interpunkcyjnego wydaje mi się sprzeczne z naszą normą językową. „Pozdrawiam” to zdanie, czyż nie?

    Jeśli potraktujemy podpis jako kropkę, to i tak zmierzymy się z kwestią pierwszej osoby w słowie „pozdrawiam” i trzeciej w podpisie.

    W moim odczuciu sens miałoby zakończenie typu: „pozdrawia Janusz” ale „pozdrawiam, Janusz”.

    Czy mogliby się Państwo do tego ustosunkować?

  • interpunkcja w listach wyliczeniowych
    29.06.2008
    29.06.2008
    Robiąc korektę testów wyboru, zastanawiam się często, czy wskazane jest umieszczenie kropki po ostatniej odpowiedzi, np. w takim przypadku:
    Bitwa pod Grunwaldem rozegrała się w:
    a) 1409 roku
    b) 1410 roku
    c) 1525 roku.

    A może bardziej właściwy byłby tu znak zapytania lub brak jakiegokolwiek znaku interpunkcyjnego?
  • Interpunkcja w nagłówkach

    11.11.2023
    11.11.2023

    Szanowni Państwo,

    od jakiegoś czasu zastanawiają mnie zdania typu:

    „Jak zapisywać nazwę gminy: małą czy dużą literą?", „Jak zapisać nazwę stowarzyszenia lub fundacji – w całości dużymi literami?" oraz „Przecinek przed imiesłowem przymiotnikowym – kiedy stawiać przecinek, a kiedy nie?". Kwestia dotyczy użycia dwukropka i myślnika. Czy mógłbym zamiast nich postawić kropkę bądź przecinek, i tym samym podzielić te zdania na dwa mniejsze, czy jednak jest to niedopuszczalne? Chciałbym też wiedzieć, z czego wynika użycie tych znaków, bo ciężko mi te przykłady podporządkować jakimkolwiek znanym mi zasadom.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego