jeden
  • zgrubiałe -isko
    27.05.2013
    27.05.2013
    Jak tworzy się D. lm. zgrubień kończących się na -sko? USJP podaje psisk, WSO psisków. W jednym ze słowników internetowych można znaleźć błaźnisk i generalisków przy jednoczesnym braku błaźnisków i generalisk. Czy oprócz dziewczynisków i dziecisków inne zgrubienia, których podstawą są wyrazy rodzaju żeńskiego bądź nijakiego, mogą tworzyć formę z -ów?
  • zieleń Veronesa czy Veronesego?
    23.03.2010
    23.03.2010
    Nazwisko Eiffel w dopełniaczu ma formę Eiffela, a jednak pisze się wieża Eiffla. Czy za podobny przypadek można uznać zieleń Veronesa, czy też należy to poprawiać na zieleń Veronesego?
  • Ziemia jako sprawca czynności
    12.01.2016
    12.01.2016
    W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
    Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
  • Z ilu członów może się składać nazwisko?
    17.07.2019
    17.07.2019
    Proszę o wyjaśnienie zapisu nazwisk kobiecych, dwuczłonowych. Moja matka nosi rodowe nazwisko Oppeln-Bronikowska z uwagi na fakt, że nie przyjęła nazwiska po mężu. Co zdarzyłoby się, gdyby zechciała przyjąć nazwisko odmężowskie, nie pozbywając się swego dotychczasowego, a ów mąż także nosiłby nazwisko dwuczłonowe ? Załóżmy Oppeln-Bronikowska-Grot-Rowecka. Jaki byłby wówczas zapis, abstrahując od faktu, że nazbyt długi?
  • Zima – dymać
    28.02.2019
    28.02.2019
    Dobry wieczór!
    Mam jedno bardzo proste pytanie:
    Czy zima rymuje się z dymać i jakiego rodzaju jest to rym?

    Z góry serdecznie dziękuję i pozdrawiam wszystkich językoznawców.
  • Zimna zupa a zupa zimna
    10.04.2017
    10.04.2017
    W jednej z książek językoznawczych znalazłam przykład, zgodnie z którym
    Kelner podał nam zimną zupę. = chłodnik
    Kelner podał nam zupę zimną. = błąd w sztuce.

    Przekonuje mnie ta interpretacja, ale nie rozumiem, dlaczego tak jest, skoro przydawka gatunkująca powinna znajdować się PO rzeczowniku (casus ser żółty), więc teoretycznie powinno być odwrotnie. Można prosić o wyjaśnienie?

    Dziękuję
    Dorota
  • Zironizować
    31.10.2016
    31.10.2016
    Mam pytanie związane z wyrazem ironizować, a konkretnie o jego formę dokonaną zironizować – czy forma ta jest poprawna i w jakim zakresie? Czy użycie jednej i drugiej ma swoje ograniczenia?
  • Z końcówką czy bez?
    4.03.2019
    4.03.2019
    Szanowni Państwo,
    w jednej z książek spotkałam się z nową dla mnie konstrukcją: Umyłyśmy ręce i zaczęły jeść kolację czy Poszliśmy do domu i zjedli kolację. Tego typu przykłady przewijały się przez cały utwór, czy taka forma jest poprawna i wolno jej używać?
    Bardzo dziękuję.
  • Złamać serce

    18.06.2022
    18.06.2022

    Wciąż widzi się ostatnio komentarze o złamaniu serca, np. ta wiadomość złamała mi serce (może to była łamiąca wiadomość - breaking news?), albo syn złamał jej serce (co wydaje się nieco kazirodcze). Wydaje się, że złamanie serca może nastąpić tylko w relacjach romantycznych lub w sytuacji, gdy jedna ze stron miała nadzieję na relację romantyczną, a z pozostałych kontekstów powinno być eliminowane na korzyść pękania serca, krwawienia serca, ściskania się serca itd. Proszę o stanowisko.

  • złotówka czy złoty?
    2.03.2009
    2.03.2009
    Szanowni Państwo,
    będę niezmiernie wdzięczny za pomoc w jednoznacznej interpretacji następujacej wątpliwości: czy o polskiej walucie (PLN, polski złoty) można powiedzieć złotówka? Uczono mnie, że jest to forma niepoprawna (odnosząca się do bilonu 1-złotowego), podobną informację można znaleźć również w polskiej Wikipedii. Chciałbym jednak usłyszeć wypowiedź Poradni PWN w tej kwestii.
    Pozdrawiam serdecznie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego