jednoznacznie
  • się nie zawsze zwrotne
    6.06.2001
    6.06.2001
    Jak to jest z wyrażeniem pytać się kogoś? Czy nie wystarczy powiedzieć „Zapytaj go”, zamiast „Zapytaj się go"? Pytać się to pytanie własnej osoby, więc jednoznacznie wskazywałoby to na poprawną formę, jednak prawie wszyscy Polacy używają tej nielogicznej formuły. Co jest poprawne?
  • skasuj, usuń, usuń trwale

    1.02.2024
    1.02.2024

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie o znaczenie słów „Skasuj” i „Usuń” w języku polskim.

    Czy poprawne będzie użycie tych dwóch słów dla rozróżnienia tłumaczenia angielskich słów "Remove" i "Delete"? W niektórych aplikacjach dla rozróżnienia tych słów używa się tłumaczenia „Usuń” oraz „Usuń trwale”. Być może jednak „Skasuj” jest również dopuszczalne?

    Z góry bardzo dziękuję za pomoc.

    Rafał Święch

  • Skąd pochodzi wyraz kartacz ‘szczotka do czesania brody’?
    4.09.2018
    4.09.2018
    Czy wiadomo, skąd się wzięła nazwa kartacz używana jako określenie szczotki do czesania brody?
  • Składnia nazw ze słowem grupa
    12.01.2016
    12.01.2016
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy odmiany nazw firm w zapisie Grupa …
    Z reguły mamy do czynienia z zapisem gdzie stosuje się skrót nazwy: Grupa PZU, Grupa PKN Orlen. Jeśli jednak nie stosuje się skrótu w nazwie, np. Poczta Polska, to należy stosować zapis Grupa Poczta Polska czy z odmianą: Grupa Poczty Polskiej? Z góry dziękuję za odpowiedź
    Nina Gierałtowska
  • Skrótowce oznaczające jednostki organizacyjne sił zbrojnych
    22.11.2015
    22.11.2015
    Bardzo proszę o poradę w sprawie skrótów nazw oddziałów wojskowych.
    Czy dla nazwy 2. Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 2. DPLeg. AK?
    Czy dla nazwy 3. Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 3. ppleg. AK?
    Czy dla nazwy 72. Pułk Piechoty Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 72. pp AK?
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości i wskazanie prawidłowych form skrótów.
  • skróty nazw sędziów
    22.12.2003
    22.12.2003
    Czy skrót SSR – 'sędzia sądu (Sądu?) rejonowego (Rejonowego?)' i inne podobne (SSO, SSN) są poprawne? W praktyce sądowej stawia się je przed nazwiskami sędziów, zwłaszcza w rubrum orzeczenia, ale również w innych pismach urzędowych.
    Czy należy je pisać wielkimi literami i bez kropek? Nie spotkałem się z innym zapisem, a jednak mam wątpliwości, czy wyżej wymienione i powszechnie używane skróty są poprawne.
    Pozdrawiam,
    Michał Grześkowiak
  • skróty w nagłówkach pism urzędowych
    14.05.2004
    14.05.2004
    Szanowni Państwo.
    Będę wdzięczna za rozwianie mojej wątpliwości. Ostatnio mój przełożony w pracy poinformował mnie, że w nagłówkach pism urzędowych nie jest w dobrym tonie stosowanie skrótów (w m. czy też wg, np. wg rozdzielnika), ale powinno się pisać całe wyrazy (w miejscu, według rozdzielnika). Zwróciłam się do Państwa, gdyż nie znalazłam żadnego podręcznika w tym zakresie.
    Joanna
  • Skróty w skrótach

    10.05.2021
    10.05.2021

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o wytłumaczenie reguł pisowni niektórych skrótów w liczbie mnogiej. Z zasady podwaja się skrót, by oddać liczbę mnogą. Są jednak takie skróty, których nigdy nie widziałem podwojonych, np. ss. (strony), art. art. (artykuły), tt. (tomy). Zwykle widzi się np. „s. 8-11”, „art. 314, 365”, „t. I-IV”. Co decyduje o takim użyciu i czy są jeszcze inne podobne skróty? Słowniki poprawnościowe milczą na ten temat.

    Z wyrazami szacunku,

    J.J.

  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • Stadion Zawiszy Bydgoszcz
    9.04.2018
    9.04.2018
    Dzień dobry, chciałabym uzyskać odpowiedź na pytanie: czy nazwa własna stadionu piłkarskiego z Bydgoszczy została utworzona poprawnie? Nazwa brzmi: Stadion Zawisza lub Stadion Zawisza Bydgoszcz. Nazwa zespołu piłkarskiego to Zawisza Bydgoszcz. Czy w nazwach własnych nie powinno się odmieniać słów i poprawna forma nie powinna brzmieć: Stadion Zawiszy, Stadion Zawiszy Bydgoszcz?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego