jednoznaczny
  • przez siebie, przez niego
    17.11.2004
    17.11.2004
    Znalazłem zdanie: „Użytkownik (…) przemieszcza się po stronach programu w wybranej przez niego kolejności”. Czy nie powinno się użyć tu zaimka siebie? Zajrzałem do NSPP. Nie daje on jednoznacznej odpowiedzi. Znalazłem tam dwa przykłady: „Oskarżony przedstawił kłamliwą, wygodną dla siebie (nie: dla niego) wersję wydarzeń”, „Usłyszał bardzo pochlebną dla siebie (lub: dla niego) opinię”.
    Autorzy podają różne rozwiązania. Czy cytowane zdanie jest poprawne? Czy reguły proponowane przez słownik są spójne?
  • Przydawka integracyjna (nie pozakonstrukcyjna)
    11.12.2015
    11.12.2015
    Szanowni Państwo,
    Kilka wątpliwości co do interpunkcji w poniższym cytacie:
    Dorrigo i jego ludzie szli między umarłymi, (1) którzy leżeli za półksiężycowymi szańcami z kamieni, (2) ustawionymi bezsensownie jako osłona przed śmiercią, (3) między umarłymi, (4) którzy puchli na polu sorgowym, (5) zmienionym w ohydne bagnisko przez wodę, (6) wylewającą się z roztrzaskanego pociskiem armatnim starożytnego kanału, (7) i między piętnastoma zabitymi w liczącej siedem domów wiosce, (8) w której usiłowali schować się przed swoim losem (Ścieżki północy, Richard Flanagan)
    Czy przecinek nr 2 jest potrzebny? Jaką funkcję pełni? Czy nie sugeruje on błędnie, że poprzedza go wtrącenie, a znajdująca się za nim treść dotyczy nie szańców, a raczej umarłych? Czy przecinek nr 5 jest potrzebny? Fragment Zmienionym w… dotyczy znajdującego się bezpośrednio wcześniej pola. W jakim celu zatem stawiać tu przecinek?
    Z poważaniem
    Marcin Kucharski
  • przykład z pewnymi warunkami
    27.02.2015
    27.02.2015
    Szanowni Językoznawcy!
    Jak powinno zostać zapisane poniższe zdanie, żeby nie trzeba było rozbijać go na dwa, a można było dać na końcu pytajnik. I uniknąć wersji z cudzysłowem.
    Zadałem sobie pytanie – to wszystko?
    Zadałem sobie pytanie: to wszystko?
    Zadałem sobie pytanie: To wszystko?
    Zadałem sobie pytanie: „To wszystko?”.

    Pozdrawiam
    Anna
  • Przyszły poniedziałek czy ten poniedziałek? 

    26.06.2021
    26.06.2021

    Witam,

    W poradni językowej pojawiło się już podobne pytanie, ale nie rozwiało ono moich wątpliwości odnośnie znaczenia słowa przyszły. Przykładowo: jeżeli dzisiaj mamy czwartek (6 V), to mówiąc o poniedziałku w przyszłym tygodniu (10 V) powinniśmy powiedzieć przyszły poniedziałek, poniedziałek czy ten poniedziałek?


    Dziękuję z góry za odpowiedź

  • PS czy P.S.?
    14.09.2008
    14.09.2008
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy skrótu PS. W słowniku ortograficznym znalazłam wyjaśnienie pisowni wielkimi literami i bez kropek. Natomiast w poradni zamieszczono informację, że kropki jednak można stawiać. Jestem polonistką i jednoznaczna odpowiedź jest dla mnie b. ważna, szczególnie w czasach, kiedy o wynikach decydują głównie wszechobecne punkty.
    Pozdrawiam
    Bogna Sikorowska
  • pytania dwa
    21.01.2013
    21.01.2013
    Chciałem zadać dwa pytania:
    1. Czy to prawda, że pisanie Witam na początku listu/maila jest obraźliwe, niepoprawne? Dlaczego?
    2. Czy jest różnica między słowami lub i albo w języku polskim? Taka, jaka występuje w logice matematycznej, gdzie albo to wybór tylko jednego z wielu elementów, zaś lub pozwala na wybranie dowolnej liczby?
  • Radź o sobie
    29.06.2020
    29.06.2020
    Proszę o pomoc w rozwikłaniu zagadki znaczenia wyrażenia radzić o sobie zaczerpniętego z poezji Wacława Potockiego. Radź o sobie Lachu – jaką myśl zawiera w sobie ten tekst?
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie.
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • rozbieżności w poradach
    7.10.2013
    7.10.2013
    Szanowna Poradnio,
    zdziwiły mnie rozbieżności w odpowiedziach dotyczące nazw w dopełniaczu. Po pierwsze, nazwiska Nolte [nolti] i Swayze [słejz-i] – zalecone formy to Nolte’ego, Swayze’ego (porada W wymowie -i, w zapisie -e), ale Ibe [ajbi] – Ibego (Odmiana nazwiska Ibe). Po drugie, Niña – Niñi (Niña i Spagna), ale doña – doñii (Doña i Lando).
    Uprzejmie proszę o komentarz.
    Michał Gniazdowski
  • Rozbiór zdania
    18.12.2018
    18.12.2018
    Dobry wieczór, jestem mamą ósmoklasistki. Przygotowujemy się do egzaminu ósmoklasisty i nie potrafimy zmierzyć się z rozbiorem składniowym zdania: Według legendy smok był mieszkańcem jamy podwawelskiej. Wiem, że Państwo nie rozwiązują zadań, ale żaden z moich znajomych polonistów nie jest pewien, Facebook też nie pomógł, a portali typu sciaga.pl nie darzę zaufaniem. Według legendy jest okolicznikiem, ale jakim? Podwawelskiej jest przydawką, ale czy przymiotnikową czy przyimkową?
    Marta
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego