Droga Redakcji,
Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?

2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?

3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.

4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).

Serdecznie pozdrawiam
Barbara Rościszewska

1. Często tytuły książek na okładkach i stronach tytułowych zapisane są w oddzielnych wersach, bez żadnych znaków. Jak zapisać w bibliografii: a) Język – Historia – Kultura, b) Język, Historia, Kultura, c) Język Historia Kultura?
2. Na stronie tytułowej książki słowa pod redakcją rozpoczynamy wielką czy małą literą?
3. Jak lepiej zapisać: wynosiły odpowiednio 96, 3 i 1% czy 96%, 3% i 1%?
4. Stumiligramowa kapsułka… to 100 mg kapsułka czy 100-mg kapsułka?
5. …pięcioprocentowego roztworu to 5% roztworu czy 5-% roztworu?

Chciałabym zapytać, która pisownia jest poprawna: Salony paryskie czy Salony Paryskie. Chodzi oczywiście regularne wystawy.

Dzień dobry,
Mam poważny problem. Zastanawiam się nad słowem religia. Wiem, że sekta jest odłamem religii, ale nią nie jest. Ale np. satanizm jest sektą, jest to też kult szatana. A kult to obrzęd religijny. Czy więc prawdziwe jest stwierdzenie, że satanizm jest religią? A co za tym idzie, czy możemy powiedzieć, że sekta to religia? Bardzo proszę o szybką odpowiedź.
Marcin Tyszczuk

Serendypia – polska Wikipedia publikuje już to słowo. W słowniku języka polskiego jeszcze się nie znalazło, a na świecie serendipity robi olbrzymią karierę. Czy w polskiej literaturze już się gdzieś pojawiło i jeśli tak, to jak od serendypii utworzyć przysłówek i przymiotnik? A jeśli nie, to w jaki sposób należy to słowo tłumaczyć?

Pan Profesor Mirosław Bańko na pytanie, czy skarb państwa pisać dużymi czy małymi literami, odpowiedział swego czasu: „Ponieważ chodzi o instytucję, która reprezentuje państwo w obrocie prawnym, uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. W praktyce spotyka się też użycie małych liter (…)”.
Uprzejmie proszę o uściślenie. Konstatując fakt „praktycznego użycia małych liter”, nie ujawnił Pan mianowicie swego stosunku do owej praktyki: jest ona słuszna czy nie. Wolno więc pisać i tak, i tak, zależnie od kontekstu? Czy nie dałoby się udzielić odpowiedzi nieco bardziej jednoznacznej?
Chodzi mi o różne konteksty, a szczególnie o wyrażenie spółka skarbu państwa.
Z góry dziękuję i serdecznie pozdrawiam.
Krzysztof Szymczyk, Opole

Witam,
przechodząc ostatnio obok pewnego sklepu, zauważyłam wywieszoną na nim kartkę o treści: „Sklep nieczynny z powodów zdrowotnych”, co natychmiast doprowadziło mnie do śmiechu. Czy faktycznie mówimy tutaj o błędzie językowym, czy to jedynie nie do końca fortunne, lecz nadal poprawne sformułowanie? Ponieważ moim zdaniem zdecydowanie należałoby treść tejże kartki zmienić, np. na: „Sklep nieczynny z powodu choroby właściciela”.
Pozdrawiam –
Felicyta

Coraz częściej spotykam w nowo zredagowanych publikacjach konstrukcje typu (podaję przykłady z jednego źródła):

„W stajni rozbrzmiewały tylko stukanie kopyt i szum wody z węża”;

„Na plastyce narysowała pędzącego konia z rozwianymi ogonem i grzywą”.

Takie konstrukcje uważam za rażące hiperpoprawnością, brzydkie i niefunkcjonalne (wyobraźmy sobie, że ktoś cytuje któreś ze zdań, opuszczając fragment wyliczenia). Czy rzeczywiście liczba mnoga czasownika w orzeczeniu jest tu konieczna?

W jaki sposób poprawnie powinno się skracać imiona, np. Stanisław? Czy poprawny jest skrót S. czy St.?

Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, jak jest poprawnie. Chodzi o zapis tytułów w cudzysłowie i ich skrótow, np. „Rękopis znaleziony w Sarogossie” – więc tylko „Rękopis” czy „Rękopis…”? Będę wdzięczna za odpowiedź,
Z poważaniem
Ewa Leszczyńska-Aiedain