język-literacki
-
psubrat6.12.20056.12.2005Witam!
Czasem słowniki podają formy oczywiste, a niby przypadkiem omijają te sprawiające kłopot… Jaki jest celownik od psubrat, a jeśli -owi, to skąd ta róźnica w stosunku do brat i współbrat?
Pozdrawiam. -
rabuś12.09.201212.09.2012Czy nie wydaje się Państwu (bo mnie tak), że słowo rabuś jest zbyt pieszczotliwe? Nie zawsze można rabusia zastąpić słowem bandyta czy złodziej, a kiedy trzeba takich właśnie ludzi rabujących banki lub pociągi nazwać brutalnymi rabusiami albo powiedzieć, że złapano rabusia, może się wydawać, że to wyimki z książeczki dla dzieci o lisie, który włamuje się do kurnika. Dlaczego mamy rabusia, a nie np. rabownika, który byłby chyba dużo lepszy?
-
rozbojarz i żołnierka9.04.20119.04.2011Rozbojarz – ze słowem tym kilkukrotnie spotkałem się, przeglądając wpisy w policyjnych kronikach. Czy na pewno istnieje takie określenie w języku polskim? Wydaje mi się równie obrzydliwe jak dostrzeżone wczoraj na pewnym blogu słowo żołnierka (w znaczeniu 'kobieta żołnierz').
-
słowny zapis godzin tuż po północy2.06.20152.06.2015Dzień dobry,
jak należy zapisywać słownie godziny pomiędzy północą (włącznie) a 0:59? Dla ścisłości nadmienię, że chodzi o styl „oficjalny”, tj. analogiczny do np. piętnasta trzydzieści trzy. -
słowo-klucz25.06.200725.06.2007Witam Państwa.
Proszę o pomoc w rozstrzygnięciu takiej kwestii: słowo-klucz. Czy zapisać to wyrażenie z łącznikiem, czy bez? Nie chodzi o termin wyjaśniany przez Słownik terminow literackich, ale o wyrażenie określające słowo, dzięki któremu dojść można do sedna jakiegoś problemu.
Z gory dziękuję za wyjaśnienie.
Agnieszka K. -
słów kilkoro?4.04.20024.04.2002Czy można na jakiś temat napisać słów kilkoro, czy tylko słów kilka?
-
sobie
29.03.202329.03.2023płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...
Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,
Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).
A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...
Z poważaniem
-
spaźniać się?4.10.20014.10.2001Dzień Dobry!
Czy poprawne jest powiedzenie spaźniłem się zamiast spóźniłem się? Przepraszam za wg mnie głupie pytanie, ale moja koleżanka z pracy twierdzi, iż należy mówić „Spaźniłam się do pracy”. Proszę o odpowiedź, gdyż tylko autorytet w tej materji jest w stanie przekonać moją znajomą. -
Spójnik a w znaczeniu i10.02.201610.02.2016Szanowni Państwo!
Mam pytanie dotyczące spójnika a w znaczeniu i, oraz. Czy poprawne są następujące zdania: Przyszedł a zjadł kolację, Nic bym nie robił a poszedłbym na kawę, Wyrzucić a zapomnieć?
Czy mogliby Państwo sprecyzować, kiedy a nie używa się w znaczeniu i?
Dziękuję uprzejmie.
-
Sumerowie i kodeks Hammurabiego25.06.201525.06.2015Według Słownika Języka Polskiego wyrazy Sumerowie i Sumeryjczycy są terminami równorzędnymi. Czy w dobrym stylu będzie posługiwanie się nimi zamiennie w jednym tekście, czy też lepiej zachować konsekwencję i korzystać z jednej tylko możliwości? I jeszcze – które z zapisów są poprawne: kodeks Hammurabiego czy Kodeks Hammurabiego; kamień z Rosetty czy Kamień z Rosetty? Według jakich zasad? Czy Kodeks Hammurabiego należy traktować jak tytuł i wyodrębniać kursywą (lub cudzysłowem)?
