każdy
-
x na końcu wyrazu23.11.200423.11.2004Jaki jest zakres reguły dotyczącej spolszczania spółgłoski x do postaci ks? Są przypadki gramatyczne, w których spolszczanie imion, nazwisk itp. jest konieczne ze względów fonetycznych (miejscownik typu Niksie), choć może to rodzić wątpliwości co do oryginalnego brzmienia. Po co natomiast zapisywać x jako ks nawet wówczas, gdy nie zachodzi wymiana s do ś? Skąd wtedy wiedzieć, czy chodzi np. o G. Luksa, malarza, czy o G. Luxa, oświetleniowca – tylko z kontekstu? Czy reguła dotyczy też głosek y (w funkcji j) i v?
-
Yad Vashem, Jad wa-Szem, Jad Waszem9.04.20209.04.2020Jaką pisownię izraelskiego Instytutu Pamięci Narodowej można uznać za wzorcową: Yad Vashem, Jad wa-Szem czy Jad Waszem? W WSO mamy Yad Vashem, jednak Encyklopedia PWN odsyła nas do wariantu Jad wa-Szem.
-
yakuzowie10.04.200210.04.2002Japońska mafia to yakuza (czy Yakuza?). Jak nazywany jej członków, jeżeli koniecznie chcemy ich nazwać bez omawiania i jeżeli taka nazwa istnieje: yakuzi, yakuzowie, jeden yakuz/yakuza, ci yakuza? Na członków mafii włoskiej mówi się po prostu mafiozi [raczej mafiosi – Red.], a nie cosanostrzy czy camorrowie (rzeczywiście wygląda to zabawnie), natomiast spotkałam się z określeniem yakuzowie.
Dziękuję
Agata Gogołkiewicz
-
Za a poza 14.07.201614.07.2016Szanowni Państwo,
zdumiewa mnie maniera jednego z najpopularniejszych i najbardziej doświadczonych komentatorów sportowych w naszej telewizji. Chyba w każdej transmisji używa zwrotu X minut poza nami, gdy informuje, ile czasu gry już upłynęło. Zawsze wydawało mi się, że przyimek poza albo dotyczy położenia w przestrzeni, albo jest wyrazem bliskoznacznym do oprócz, ale nie ma nic wspólnego z określeniem czasu (wystarczy raczej za nami).
Czy moje przypuszczenia są trafne?
-
zabiegnięty8.04.20128.04.2012Dzień dobry,
Uniwersalny słownik języka polskiego notuje imiesłów zabiegany od czasownika zabiegać, który zapewne wynika z wyrażenia zabiegać komuś drogę. Czy mogę także powiedzieć, że droga była przez kogoś zabiegnięta? Interesuje mnie wyłącznie gramatyka, nie uzus.
Pozdrawiam. -
zabójstwo Krzysztofa Olewnika15.02.200915.02.2009Czy zdanie Zabójstwo Krzysztofa Olewnika jest dwuznaczne?
-
Za Chiny
20.02.2022Dzień dobry,
chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia Nie móc sobie za Chiny czegoś przypomnieć.
Pozdrawiam Dominik
-
zadziać29.01.200729.01.2007Witam!
Zainteresowało mnie słowo zadziać. Na przykład: „W moim życiu zadziało się wtedy…”. W znaczeniu stać się, wydarzyć się, używałem tego słowa od lat, jest ono tak samo rozumiane przez znajomych. Ale spotkałem ludzi, dla których zadziać oznacza 'zgubić, zapodziać', i o żadnym innym znaczeniu tego słowa nigdy nie słyszeli. Jak to jest ze słowem zadziać i które znaczenie jest poprawne? -
Zafiksować się20.04.201720.04.2017W słowniku jedyne znaczenie zafiksować to ‘zatwierdzić’. Czy zwrotu zafiksować się można używać w znaczeniu ‘mieć obsesję na punkcie czegoś, robić coś nieustannie’? Ja tak mówię, ale nie wiem, czy to błędny idiolekt, czy ogólniejsza tendencja.
Serdecznie dziękuję za pomoc.
Dorota
-
za ile czy po ile?8.05.20038.05.2003Czy poprawna jest forma za ile? „Kupiłam bilet za 2 zł”. „Kupiłam dwa bilety za 2 zł”. Sama często używam tego zwrotu zamiast mówić: po ile. Czy jest to błąd?