kiedy
  • to, co
    25.11.2011
    25.11.2011
    Kiedy stawiamy przecinek przed co? Czy w zdaniu „Jesteś całkowicie oddzielony od tego co nazywamy światem zewnętrznym” postawimy przecinek przed co?
  • tomat czy tomata?
    26.09.2006
    26.09.2006
    To, w czym były skumbrie (Gałczyński), to tomat czy tomata? Dotąd trafiłem na dwa sprzeczne tropy: po rosyjsku томат to przecier pomidorowy (w Internecie można też znaleźć wyrażenie „Скумбрия в томате’’), ale… w Skrzydlatych słowach Markiewicza i Romanowskiego cytat został w indeksie umieszczony pod słowem tomata, co mogłoby sugerować jakieś dawne zapożyczenie ze zmianą rodzaju (coś jak фисташка / fistaszek). Może dobre są oba warianty? Proszę o pomoc w ustaleniu mianownika.
  • toteż, ale bo też

    9.10.2023
    9.10.2023

    Czy boteż w znaczeniu wzmocnionego, wynikowego bo można pisać łącznie na podobieństwo "toteż"? Wiem, że użył takiej pisowni Boy-Żeleński; google odsyła też do innych przykładów, które oceniam jako poprawne (inskrypcja nagrobkowa z 1800 r.).

  • transakcentacja i akanie
    5.06.2006
    5.06.2006
    Co dzieje się, kiedy zderzają się dwa zjawiska: akcent meliczny i akanie? Na przykład w słowie rozchodzi normalnie akcentujemy drugą sylabę, ale w kolędzie („głos się rozchoDZI’’) – trzecią. Gdyby w języku polskim było akanie, miałbym gotową odpowiedź ;-)
    Możliwe więc, że ze względów rytmicznych Rosjanin zaakcentuje mołoko nie na trzecią, lecz na inną sylabę. Co wtedy jest ważniejsze – rzeczywiste akcentowanie, czy „pamiętanie’’, które o wymawia się jak a?
  • transkrypcja nazw białoruskich
    22.03.2014
    22.03.2014
    Szanowni Państwo,
    prosiłabym o pomoc w kwestii transkrypcji/spolszczania (?) imion i nazwisk białoruskich. Niby w WSO można znaleźć ogólne wskazówki, ale ich zastosowanie daje rezultaty dziwne a niepojęte, np. Dzmitryj Kanstancinawicz, Uładzimir Siamionawicz, Anatol Uładzimirawicz. W różnych publikacjach (nawet ISM) panuje wolna amerykanka, a najczęściej stosuje się transkrypcję jak z języka rosyjskiego. Jaką przyjąć zasadę? Spolszczać czy transkrybować?
    Z poważaniem
    Elżbieta Morawska
  • transkrypcja z rosyjskiego
    12.06.2014
    12.06.2014
    Jak powinno się transkrybować znak miękki po rosyjskich literach с i з, np. w słowach письмо i князь? Z WSO PWN nie wynika jasno, czy kreskę powinno się postawić po literach s i z, czy też nad nimi – w praktyce spotykam się z różnymi wersjami (np. pis'mo oraz piśmo). Moim zdaniem zmiękczone s' i z' lepiej oddają rosyjskie dźwięki niż miękkie ś i ź. Czy mam rację?
  • Trzynaście, trzynastu, trzynaścioro
    30.03.2016
    30.03.2016
    Szanowni Państwo,
    w potocznej rozmowie pada czasem pytanie: Ile was tam było?. Zawsze mam z nim problem, kiedy chcę odpowiedzieć samym liczebnikiem. Najlepiej jest chyba przykładowo: trzynaście, bo w domyśle chodzi o osoby. Ale z kolei jeśli wiadomo, że były to osób różnej płci, może staranniej byłoby odpowiedzieć trzynaścioro? A może także trzynastka?
    Podobny problem: Ilu jest ludzi w klasie?dwudziestu trzech czy lepiej dwadzieścioro troje?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Turkijski
    19.06.2020
    19.06.2020
    Czytając Na krańce świata Normana Daviesa, przekład Elżbiety Tabakowskiej, natrafiłem na słowo turkijski będące alternatywną wersją przymiotnika turecki, kiedy mowa jest o szerszej grupie ludów ( m. in. Azerach i Turkmenach). Zakładam, że może być ono kalką z angielskiego, gdzie istnieją słowa turkish oraz turkic. Widziałem, że pojawia się także w artykule na polskiej Wikipedii dotyczącej języków tureckich, jednak nie w słowniku PWN. Jak wygląda sprawa poprawności jego stosowania?
  • twoje – swoje
    21.09.2013
    21.09.2013
    Jak można prosto wytłumaczyć, dlaczego nie mówimy: „Pokaż nam twoje mieszkanie”, tylko: „Pokaż nam swoje mieszkanie”? Prosto, czyli bez odwoływania się do pojęć gramatycznych. Argumentacja, że tak każą słowniki, nie daje niestety pożądanego rezultatu.
  • Tworzymy skróty
    8.02.2011
    8.02.2011
    Witam serdecznie.
    Jestem nauczycielem. Od kiedy wprowadzono do szkół ocenę „dopuszczającą”, mam problem z tym, jakiego skrótu tej oceny używać. Mamy dst jako 'dostateczny', db jako 'dobry' itp. Przyjęło się u nas używanie skrótu: dop, ale mi się on nie podoba. Moim zdaniem lepiej wygląda: dps, który utworzyłem moim zdaniem analogicznie do tych już używanych. Czy są jakieś zasady tworzenia takich skrótów? Czy któryś z nich jest w jakimś sensie lepszy od innych?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego