koncepcją
  • norma akcentowa
    8.03.2013
    8.03.2013
    Szanowni Państwo,
    wielokrotnie spotkałem się z poglądem, że niektóre rozwiązania normatywne zaproponowane w NSPP są wyrazem bezsilności językoznawców wobec zmian w języku. Za przykład może posłużyć akcentowanie: w normie użytkowej akceptuje się akcent paroksytoniczny w wyrazach, które w normie wzorcowej należy akcentować proparoksytonicznie. Niektórzy twierdzą, że akcentowanie jest czynnością automatyczną, wyuczoną i względnie stałą, niezależną od sytuacji. A jakie jest Państwa zdanie?
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • pełnia czasu
    18.10.2005
    18.10.2005
    Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?
  • Pisze się prawnoaborcyjny
    6.07.2018
    6.07.2018
    Szanowni Państwo!
    Zwracam się z prośbą o rozstrzygnięcie, jak powinien wyglądać zapis słowa „prawno-aborcyjny”. Czy powinna być pisownia łączna, czyli „prawnoaborcyjny” (choć nie jestem do tego przekonana, w końcu nie jest to „prawo aborcyjne” na wzór „prawa karnego”, ale raczej „prawo do aborcji”), czy zapis z łącznikiem, tak jak napisałam w pierwszym zdaniu?
    Z poważaniem
    Anna Kruszewska
  • Rodzaje w języku polskim
    13.11.2018
    13.11.2018
    Wiele podręczników języka polskiego podaje, że rzeczowniki występują w trzech rodzajach – męskim, żeńskim i nijakim i ten rodzaj jest taki sam w liczbie pojedynczej i mnogiej. Pani polonistka uczy moją córkę, że w liczbie mnogiej mamy tylko dwa rodzaje – męskoosobowy i niemęskoosobowy. Czy obowiązują obie zasady, czy któraś jest nieaktualna? Proszę podać źródło, na które mogę się powołać.
  • Rodzaje w liczbie mnogiej
    19.10.2018
    19.10.2018
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy rzeczownik ma rodzaj męski, żeński i nijaki tylko w liczbie pojedynczej, a niemęskoosobowy i męskoosobowy w liczbie mnogiej, czy w obu liczbach tylko męski, żeński i nijaki, ponieważ spotkałam się z różnymi formami.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • szyk wyrazów w tytułach książek i artykułów
    12.01.2012
    12.01.2012
    Często spotykam tytuły prac humanistycznych ułożone następująco: Karla Poppera koncepcja prawdy. Taki styl wydaje mi się manieryczny i napuszony. Może jednak jest poprawny? Stanowczo wolę prostszy szyk: Koncepcja prawdy Karla Poppera. Czy istnieją jakieś zasady w tej kwestii?
    Proszę o opinię
    Aleksandra Kowal
  • w internecie
    5.01.2023
    10.04.2010
    Dzień dobry,
    mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Ryszard T.
  • coachee, mentee
    3.04.2009
    3.04.2009
    Jak tłumaczyć z języka angielskiego pojęcia spotykane w tekstach z psychologii biznesu: coachee i mentee? Spotkałam się z różnymi koncepcjami: pozostawienia w oryginalnej wersji, tłumaczenia jako osoba coachowana i osoba mentorowana i (może zgrabniejsze) podopieczny coachingu (analogicznie: podopieczny mentoringu). Z góry dziękuję za podpowiedź
    Grażyna Skoczylas
  • conditio czy condicio?
    4.07.2003
    4.07.2003
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie, która z łacińskich form oznaczających warunek konieczny jest poprawna: conditio sine qua non (taką pisownię znaleźć można w Nowym leksykonie PWN) czy condicio sine qua non (wersja przyjęta w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN). A może obie są poprawne?
    Podobne wątpliwości budzi pisownia słowa condicionalis (wg Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN) i conditionalis (wg Wielkiego słownika ortograficznego PWN) – czy również tutaj obie formy są poprawne i mamy po prostu do czynienia z „ewolucją” w zakresie filologii klasycznej (w różnych słownikach łacińsko-polskich na określenie polskiego warunku znalazłem obie formy: conditio i condicio). Jeśli poprawne są obie formy, może warto by to w kolejnych wydaniach słowników odnotować?
    Z pozdrowieniami
    Stanisław Danecki
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego