kontrast
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • nie ludzką ręką pisany
    6.06.2008
    6.06.2008
    Dzień dobry Państwu.
    Acheiropoeton to obraz nie-ludzką ręką pisany czy nie ludzką ręką pisany, czy nieludzką ręką pisany? Osobiście najmniej podoba mi się wersja nieludzką, wolałabym jednak usłyszeć fachową opinię.
    Z wyrazami szacunku.
  • aby czy że?
    15.09.2008
    15.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Zastanawia mnie łączliwość czasownika uwierzyć z partykułą aby. Czy zdanie „Nie mogę uwierzyć, aby to było możliwe” nie oznacza 'Muszę nie wierzyć, aby to było możliwe'? Być może do określenia przedmiotu niewiary, zamiast pożądanych skutków niewiary, należałoby stosować partykułę że, czyli „Nie mogę uwierzyć, że to jest możliwe”?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • bezczelny

    12.10.2023
    12.10.2023

    Szanowni Państwo,

    w nawiązaniu do pytania, które pojawiło się już na stronie: „... Mieć czelność to mieć śmiałość coś zrobić (...). Dlaczego mówimy więc, że ten sąsiad jest bezczelny, czyli bez czelności, skoro właśnie tę czelność miał?”, chciałam również poprosić o odpowiedź. Sam początek wyrazu bez sugeruje brak czegoś (czelności w tym wypadku), a jednak „ma się” czelność. Skąd ten kontrast? Czy może „bez” w „bezczelny” nie ma znaczenia braku i ma zupełnie inne pochodzenie? Pozdrawiam

  • chyba raczej
    18.01.2009
    18.01.2009
    Dzień dobry,
    pytanie dotyczy poprawności używania zwrotu chyba raczej. Czy jest jakiekolwiek zdanie, gdzie ww. zwrot ma swoje uzasadnienie, brzmi logicznie i nie jest błędem językowym??
    Pozdrawiam
    gwidon mazanowski
  • ci czy tobie?
    22.11.2004
    22.11.2004
    Dzień dobry, mam pytanie dotyczące formy zaimka osobowego Ci/Tobie. Kiedy powinno użyć się formy dłuższej? Czy w listach marketingowych, kiedy chcemy podkreślić zwrot do klienta, lepiej stosować Ci, czy Tobie, np. „Wskażemy Ci/Tobie najlepszą ofertę na rynku” itp.? Pozdrawiam.
  • dzielenie grup spółgłoskowych
    10.05.2011
    10.05.2011
    Podział na sylaby słów: nisko (ni-sko czy nis-ko), a dla kontrastu słowo grząsko. Ogólniej chciałbym zapytać o podział na sylaby zbitek spółgłoskowych -sk-, -szk-. Wydaje mi się, że często nie powinno się ich dzielić, mimo że podstawową zasadą jest rozdzielanie zbitek spółgłosek pomiędzy sąsiadujące sylaby. Będę wdzięczny za wyjaśnienie tej kwestii.
    Z poważaniem
    Przemysław Kolek
  • główny, ale nie jedyny
    5.01.2009
    5.01.2009
    Czy w zdaniu: „To jest chyba główny powód, ale niejedyny” wyraz niejedyny należałoby zapisać łącznie, czy rozdzielnie?
  • Jak pytać o narzędnik?
    6.11.2007
    6.11.2007
    Moje pytanie dotyczy pytań do narzędnika. We wszystkich współczesnych znanych mi publikacjach pytania te brzmią z kim? z czym? Jednak mój Tata jeszcze uczył się pytań kim? czym?, co wydaje mi się bardziej logiczne (kim, czym się posługuję – czyli jakim narzędziem?). Skąd w tych pytaniach wzięło się z? Czy jest to rusycyzm?
  • na sermater
    28.02.2007
    28.02.2007
    Chcę zapytać o pochodzenie i znaczenie zwrotu na sermater (nie wiem jak to się pisze). Często jest on używany w społecznościach wiejskich, ja miałem z nim styczność na Podkarpaciu.
    Pozdrawiam, Bartek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego