-
Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.
27.07.202127.07.2021Szanowna Poradnio,
w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.
„Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.
Z poważaniem,
-
conditio czy condicio?4.07.20034.07.2003Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie, która z łacińskich form oznaczających warunek konieczny jest poprawna: conditio sine qua non (taką pisownię znaleźć można w Nowym leksykonie PWN) czy condicio sine qua non (wersja przyjęta w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN). A może obie są poprawne?
Podobne wątpliwości budzi pisownia słowa condicionalis (wg Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN) i conditionalis (wg Wielkiego słownika ortograficznego PWN) – czy również tutaj obie formy są poprawne i mamy po prostu do czynienia z „ewolucją” w zakresie filologii klasycznej (w różnych słownikach łacińsko-polskich na określenie polskiego warunku znalazłem obie formy: conditio i condicio). Jeśli poprawne są obie formy, może warto by to w kolejnych wydaniach słowników odnotować?
Z pozdrowieniami
Stanisław Danecki -
cztery szlachetne prawdy7.02.20127.02.2012W tekstach dotyczących buddyzmu stosuje się pisownię z dużych liter następujących terminów: Cztery Szlachetne Prawdy, Dwanaście Ogniw Współzależnego Powstawania, Szlachetna Ośmioaspektowa Ścieżka itp. Moim zdaniem należy pisać te terminy z małych liter albo w cudzysłowie i tylko pierwszy wyraz z dużej litery. Czy mam rację?
-
darczyńca i młodzież24.10.200624.10.2006Pierwszy raz korzystam z Państwa strony; pozwalam sobie od razu zadać pytanie. Dlaczego tak powszechnie mówi się: darczyńca, skoro mamy dobrodzieja – adekwatne słowo z tradycjami (znaczące, jak sądzę, to samo)?
Dlaczego wszyscy mówią dzieciaki zamiast dzieci lub nastolatki czy też młodzież na przedstawicieli naszego gatunku w wieku 5–15 lat?
Bardzo mnie to razi, a darczyńca wręcz brzydzi.
Pozdrawiam,
maria wisłocka -
diecezja warszawsko-praska
28.06.200828.06.2008Diecezja warszawsko-praska pisze się właśnie tak – z dywizem, co sugeruje, jakoby obejmowała Warszawę i Pragę (jak autostrada polsko-czeska). A przecież Praga to dzielnica Warszawy. Czy lepsza byłaby pisownia bez dywizu (analogicznie do książka popularnonaukowa)?
-
dymisorium
9.12.20239.12.2023Dzień dobry. Poprosiłabym o pomoc ze słowem "dymisorie" (lub "dymisoria"). Pojawia się ono w tekstach dotyczących prawa kanonicznego, chyba zawsze w liczbie mnogiej, ale czasem w jednej formie, czasem w drugiej, czasem z dopełniaczem "dymisoriów", a czasem "dymisorii", a brak go w znanych mi słownikach. Jak właściwie brzmi ten wyraz, jak powinno się go odmieniać i czy faktycznie jest plurale tantum, czy jednak ma liczbę pojedynczą?
-
Eklezjalny
14.09.202014.09.2020Szanowni Państwo,
proszę o rozwianie wątpliwości, na którą nie znalazłem satysfakcjonującej i jednoznacznej odpowiedzi w słownikach.
Czy podobnie jak w języku włoskim słowo eklezjalny wskazuje na aspekt duchowości, nie przywołując konotacji prawnej, kanonicznej, hierarchicznej, które z kolei są ściśle związane z terminem kościelny? I czy tym samym można określić ludzi świeckich mianem jednostek pozaeklezjalnych?
Z pozdrowieniami,
Miłosz
-
Granaty i Michałki30.01.201530.01.2015Witam serdecznie!
Od niedawna mieszkam blisko miejscowości o nazwie Granaty i muszę przyznać, że zastanawia mnie odmiana tej właśnie nazwy: mieszkam w Granatach czy na Granatach; pochodzę z Granat czy z Granatów? Wszystkie te formy funkcjonują w języku miejscowej ludności, tylko która jest poprawna? Druga kłopotliwa nazwa w okolicy to Michałki. I znów mieszkam w czy na Michałkach; pochodzę z Michałk, Michałek czy Michałków (wszystkie w użyciu)?
Proszę o pomoc, z góry dziękuję -
Imiona władców i członków ich rodzin
3.01.20233.01.2023Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące spolszczania imion – konkretnie chodzi mi o rodzinę Borgiów i tego typu przypadki, kiedy członków rodziny jest więcej, a tylko część z nich ma spolszczone imiona. Np. piszemy Lukrecja (a nie Lucrezia), Cezar (a nie Cesar), ale już pozostali dwaj synowie Rodriga (no właśnie, a nie Roderyka), czyli papieża Aleksandra VI, to już Giovanni i Joffre, a nie Jan i Godfryd. (Posiłkuję się tłumaczeniem powieści Maria Puza „Rodzina Borgiów”).
Z góry dziękuję!
-
kawmistrz29.06.202029.06.2020Witam
Proszę o odpowiedź dotyczącą słowa znalezionego w archiwach kościelnych a dotyczących zawodu wykonywanego przez mieszkańca wioski osadników olęderskich. tekst brzmi:
We wsiach olęderskich kawę palono w domu w specjalnie do tego przystosowanych piecykach. Ziarna kawy kupowano prawdopodobnie u dostawców lokalnych dostawców. W Świniarach mieszkał w 1818 roku Marcin Ratz którego w dokumentach określano mianem Kawimistrz: APP Księgi Stanu Cywilnego Parafii Czermno z roku 1819.
Chodzi o słowo „Kawimistrz” z moich analiz wydaje się że może dotyczyć osoby wypalającej kawę i sprzedający mieszkańcom wioski.
Z poważaniem
Adam Musiatewicz