kres
-
krzyżmo12.04.201412.04.2014Jaka jest etymologia polskiej nazwy oleju używanego w Kościele Katolickim, np. podczas poświęcenia ołtarzy i kościołów, tzn. tzw. krzyżma? Skąd taka polska nazwa: krzyżmo, olej krzyżma?
-
kusz 8.12.20158.12.2015W jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Jedyne wyjście” znajduje się taki oto dwuwiersz:
Pusz się, draniu, pusz się, pusz –
Potem hycniesz w grób i kusz
Czym jest ów kusz? Bo na pewno nie błędem Autora lub Wydawcy, bo byłoby coś o tym wspomniane w erracie lub nocie wydawniczej. Archaizm? Czy może typowy dla Witkacego żart językowy?
-
Matebudy 29.09.202226.07.2017Szanowni Państwo,
co oznacza i jakie jest pochodzenie nazwy jednej z najstarszych ulic Włocławka: Matebudy. W Pamiątce z Celulozy Igora Newerlego nazwa ta pojawia się parę razy… A ulica notowana jest w kronikach miasta co najmniej od XVIII w.
Pozdrawiam
Ł.K.
-
można było, można będzie – można jest?21.05.201521.05.2015Szanowni Państwo,
pewien problem nie daje mi spokoju. Dlaczego w języku polskim, używając w czasie teraźniejszym predykatywów typu: trzeba, można, wolno, pomijamy czasownik jest, podczas gdy w czasach przeszłym i przyszłym czasownik w formie osobowej jest obligatoryjny, np. można było, trzeba będzie itd. Czy ma to swoje uzasadnienie? Czy forma złożona w czasie teraźniejszym istniała dawniej? Jeśli tak, dlaczego zanikła? Z tego, co wiem, np. w języku czeskim występuje do dziś.
Z pozdrowieniami
KG -
Módl się za nami 2.02.20162.02.2016Interesuje mnie etymologia zwrotu módl się za nami będącego częścią modlitwy Zdrowaś Mario, a także powtarzanego w odpowiedzi na wezwania w modlitwach litanijnych. Czy jest on gramatycznie poprawny? Czy nie powinniśmy mówić módl się za nas?
-
Napatoczyć się 20.09.201720.09.2017Szanowni Państwo,
proszę o etymologię czasownika napatoczyć się.
Z pozdrowieniami
Stratos Vasdekis
-
Na razie30.09.201430.09.2014Skąd się wzięła potoczna formuła pożegnalna Na razie? Czy jest to skrót od jakiejś dłuższej formy, która była kiedyś w użyciu?
-
nazwy przypadków
19.03.201519.03.2015Szanowni Państwo,
czy Onufry Kopczyński nazwał polskie przypadki?
Pozdrawiam i proszę o odpowiedź
K.K.
-
nieustanny, nieustający i ustawiczny9.04.20149.04.2014Szanowni Państwo,
dlaczego w języku polskim słowa nieustanny i nieustający są synonimem wyrazu ustawiczny? Wszystkie trzy przykłady pochodzą od czasownika ustawać, ale dwa pierwsze posiadają człon przeczący, a ostatni – nie, pomimo że każdy z nich znaczy to samo. Jak wykształciła się ta nieregularność?
Z góry dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii. -
Omrzel6.11.20156.11.2015Jaka jest etymologia rzeczownika omrzel? Mam tu na myśli nazwę pewnego chrząszcza, omrzela piaskowego. Niestety żaden z dostępnych mi słowników etymologicznych nie odnotował takiego hasła.
