krople
  • Krople wody inkrustowały jego skórę (???)
    6.04.2016
    6.04.2016
    Interesuje mnie, czy w poniższym zdaniu użycie czasownika inkrustować jest poprawne.
    […] gdy wyszedł z wody jej krople inkrustowały jego skórę […].
  • krople Inoziemcowa czy Inoziemcewa?

    5.11.2009
    5.11.2009

    Krople Inoziemcewa czy Inoziemcowa? Wyniki z wyszukiwarki mniej więcej 3:861, a jednak w https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Inoziemcew-Fiodor-I;3914852.html i w Małej encyklopedii PWN (1999) jest Inoziemcew, jak również w Internecie na tych rosyjskich stronach, które odróżniają e od ё, jest Фёдор Иноземцев, np. https://oncolog2002.narod.ru/back.htm, https://ai-linn.livejournal.com/13978.html).

  • 130 000 kropli na sekundę
    13.04.2013
    13.04.2013
    Szanowni językoznawcy,
    w pewnym serwisie internetowym pojawił się artykuł pt. „Zjawisko kropli księcia Ruperta w 130 000 klatkach na sekundę”. Czytelnik w liście do redakcji napisał, że powinno być „Zjawisko kropli księcia Ruperta w 130 000 klatek na sekundę”. Ma rację czy użyta przez redaktora forma również jest poprawna?
    Pozdrawiam serdecznie, licząc na treściwą odpowiedź
    Anna
  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • en masse
    17.11.2008
    17.11.2008
    Jak używa się słów en masse? Według słownika znaczy to tyle, co 'w wielkiej ilości, w masie'. Czy można powiedzieć, że „dotacje są jedynie kroplą en masse potrzeb”? Czy przeciwnie – en masse mówi o sytuacji, dla określenia której nie starcza już samotrzeć, samosiódm czy nawet samodziesiąt?
  • Lekarstwo na miłość
    5.12.2017
    5.12.2017
    Zastanawia mnie często stosowana konstrukcja typu produkt na coś, np. tabletki na wrzody albo płyn na odrosty. Można ją rozumieć dwojako – albo ‘tabletki do walki z wrzodami, do usuwania wrzodów’ albo ‘tabletki wywołujące wrzody’. Czy taka postać jest poprawna, czy raczej potoczna i błędna, a powinno być użyte sformułowanie w stylu tabletki przeciw wrzodom?
  • Pominięcie elementu porównania

    20.11.2020
    20.11.2020

    Przymiotniki w stopniu wyższym służą do porównania różnic pomiędzy dwoma elementami. Używa się ich w zdaniach, w których porównuje się dwa rzeczowniki w następujący sposób:


    Rzeczownik (podmiot) + czasownik + przymiotnik w stopniu wyższym + rzeczownik (dopełnienie).


    Czy drugi element porównania (dopełnienie) może zostać pominięty, jeżeli jest zrozumiały z kontekstu?

  • pół szklanki wody
    28.09.2001
    28.09.2001
    Coś rozpuszczamy lub zalewamy szklanką wody. A jeżeli płynu ma być o połowę mniej, to czy piszemy np.: „Krople rozpuścić w pół szklanki wody”, „Groszek blanszować w pół szklanki wody"?
    Serdecznie pozdrawiam. Jak dobrze, że jesteście!
  • wyrazy pospolite od nazw własnych
    24.01.2011
    24.01.2011
    „Wypiłem krwawą mary / butelkę jana III sobieskiego / pana tadeusza / kropli beskidu / johnniego walkera” – czy w takim przypadku naprawdę poprawny jest zapis małymi literami? Nie mam oporów przed napisaniem „Kupiłem forda / mercedesa” czy „Gram na xboksie / playstation”, ale w przypadku powyższych pisownia z małych liter wydaje mi się co najmniej dziwna, bo – jak by nie patrzeć – nazwy wszystkich produktów pochodzą od rzeczywistych imion, przydomków bądź nazw własnych.
    Pozdrawiam,
    Andrzej Grima
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego