księdzu
  • interpunkcja w grupie apozycyjnej
    28.11.2011
    28.11.2011
    „Mistrzem jest ktoś, kto wstaje, kiedy nie może” – powiedział mistrz wagi ciężkiej w boksie, Jack Dempsey.

    Tutaj zarówno słowo mistrz, jak i Jack Dempsey to podmioty, dlatego postawiono przecinek po słowie boks?
  • Jeszcze o kardynale

    15.04.2021
    15.04.2021

    Odnośnie porady dot. księdza kardynała.

    Czy nie jest tak, że w polskiej etykiecie po prostu przyjęło się mówić do mężczyzny świeckiego pan, a do duchownego ksiądz? Ksiądz kardynał, to jak np. pan generał albo pan profesor. To drugie to jakiś stopień lub tytuł zawodowy. Jeśli chcemy mówić bez tytułów, powiemy odpowiednio proszę księdza lub proszę pana.

    Zaś w nazwie ulicy nie używa się pana, ale jednak jeśli ulicy patronuje duchowny bez tytułów, to zwykle jest to ulica księdza X.

    Łukasz

  • Formy adresatywne
    25.10.2018
    25.10.2018
    Dzień dobry,
    bardzo zależy mi na wyjaśnieniu sporu dotyczącego stosowania wyrażenia Wasza Magnificencja i Jego Magnificencja w liście wysokiego urzędnika państwowego na inaugurację roku akademickiego. List odczytany jest na uroczystości inauguracji.
    Przytaczam sporny fragment:

    Wasza Magnificencjo,
    Wysoki Senacie,
    Szanowna Społeczności Akademicka,
    dziękuję za zaproszenie na inaugurację roku akademickiego 2018/2019 w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu. W dniu, w którym uroczyście rozpoczynacie Państwo kolejny etap działalności Uczelni, pragnę przekazać Jego Magnificencji, Wysokiemu Senatowi, kadrze naukowo-dydaktycznej i wszystkim, którzy współtworzą społeczność akademicką, wyrazy szacunku i zapewnienia o mojej pamięci.

    Wątpliwość dotyczy wyróżnionych wyrazów. Według mnie zaimek Jego stosujemy tylko wtedy, gdy mówimy o rektorze podczas jego nieobecności, natomiast w sytuacji, w której odczytywany jest ten list, gdy na sali siedzi rektor, w tekście listu także powinno być pragnę przekazać Waszej Magnificencji

    Czy się mylę? Czy możliwa jest taka interpretacja, że w tytule zwracamy się do poszczególnych osób i grup, a w tekście mówimy o nich w trzeciej osobie?
    Dodam jeszcze, że w dalszej części listu stosujemy zwrot Szanowni Państwo, życzę
    I jeszcze jedno pytanie: wiem, że powinno się zwracać Magnificencjo lub Panie Rektorze.
    Czy zwrot w liście Magnificencjo Panie Rektorze lub Magnificencjo Księże Rektorze jest błędem?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Książę
    7.12.2016
    7.12.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie związane ze specyficzną liczbą mnogą słowa książę. Czy liczebnik przy tym rzeczowniku powinien być uzgodniony z rodzajem, czy z końcówką, właściwą rodzajowi nijakiemu? Tzn. widzę dwóch książąt czy dwoje książąt?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • przecinki a referencja frazy nominalnej
    7.12.2013
    7.12.2013
    Czy po rzeczownikach z rozbudowanymi grupami określeń potrzebne są przecinki w zdaniach: „Wszystkie wpisy(,) widniejące w rejestrze ksiąg wieczystych są jawne” oraz „Nie wszyscy konsumenci(,) starający się o kredyt(,) zdają sobie sprawę, że wiek […]”?
  • Tytulatura duchownych
    17.01.2018
    17.01.2018
    Szanowni Państwo!
    Proszę o pomoc w zaproszeniu na ślub dla zaprzyjaźnionego księdza. Ksiądz jest doktorem habilitowanym oraz nadano mu tytuł kapelana Jego Świątobliwości. Zastanawiam się, czy użyć formy: Rev. ks. dr hab. … Spotkałam się również z formą Czcigodny.
    Proszę o pomoc.
  • do duchownych protestanckich i prawosławnych
    14.06.2012
    14.06.2012
    Jak należy zwracać się do duchownych protestanckich oraz prawosławnych? Czy w obu przypadkach można się posłużyć formułami proszę księdza i szczęść Boże!, używanymi w Kościele katolickim?
  • list do episkopatu
    15.04.2015
    15.04.2015
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Państwa z uprzejmą prośbą o pomoc w ustaleniu poprawnej formy zwrotu grzecznościowego rozpoczynającego list, kiedy odbiorcami jest kilku biskupów i arcybiskupów. Jakiego zwrotu powinienem użyć: Najdostojniejsi i Najprzewielebniejsi Księża Arcybiskupi i Biskupi? Czy powinienem użyć innego zwrotu?
    Piotr Łukasiewicz
  • Litera x w polszczyźnie

    2.02.2023
    2.02.2023

    Szczęść Boże!

    Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?

    Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).

    Z wyrazami szacunku

    Bartosz K.

  • odmiana imion i nazwisk
    25.09.2002
    25.09.2002
    Czy postępująca (?) maniera używania dopełniacza i wołacza w brzmieniu mianownika w stosunku do nazwisk i imion własnych została już „prawnie usankcjonowana” ? Czyli zgodnie z regułami poprawnej polszczyzny można informować o przyznaniu nagrody dla Michała Prosty? Bo zwracanie się do rozmówcy „Grzegorz, zechciej skomentować” jest już właściwie nagminne? Jeżeli tak, to przepraszam za zawracanie głowy.
    To pierwsze jest powszechną manierą polskich księży, którzy przy wyliczaniu intencji Mszy św. na cały tydzień preferują taką właśnie formę. Przecież jak parę tysięcy osób słyszy to tydzień w tydzień, to nawet podświadomie nabiera złych manier. Czy nie można by z tym czegoś zrobić? O telewizji już nie wspomnę, bo ona chyba niereformowalna.
    Jeżeli oczywiście trzeba, bo może ja ciągle tkwię w Średniowieczu, a ludzkość dokonała tu jakichś istotnych zmian, których nie umiałem przyswoić?
    Może rozesłać jakąś ulotkę do seminariów gdzie tych księży szkolą. Albo do kurii?
    Dziwny pewnie jestem, bo „techniczny”, a jakoś to mnie niemiło dotyka.

    Pozdrawiam,
    W.Reczek
    (dr inż.)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego