która
  • związek przyczynowo-skutkowy

    29.04.2023
    29.04.2023

    Czy określenie związek przyczynowo-skutkowy jest pleonazmem? Czy wystarczy/należy pisać "związek przyczynowy".

    Dziękuję!

    D.

  • Zwielokrotnienie liter w zapisie dialogów
    28.12.2016
    28.12.2016
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś zasady dotyczące zwielokrotnień liter w zapisie dialogów? Mam na myśli wyrazy typu: Taaak (Taaa – w niedbałej mowie), Hmm, Uff,Trrrach!, a także zapis wymowy rozciągniętej w czasie: Oooolaaa! Gdzie jeeesteeeś?, czy wymowy osób pijanych: Ttty, jesssteśśś, ciefffczyna są-siadófff?.
    Spotkałam się z opinią, że jedyne dopuszczalne zwielokrotnienia to 3 lub 5 (tudzież 6) liter? Czy to prawda?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Zwierzęta mówią ludzkim głosem
    14.05.2012
    14.05.2012
    Wiadomo, że funkcją niektórych onomatopei jest dostosowanie dźwięków wydawanych przez zwierzęta do mowy ludzkiej i języka pisanego. Czy zwierzęta także dysponują metodami, dzięki którym dostosowują do swoich systemów komunikacji dźwięki wydawane przez ludzi?
    Pozdrawiam.
  • zwracanie się po imieniu

    22.11.2020
    22.11.2020

    Czy w polskiej kulturze w relacji dorosły uczeń-dorosły nauczyciel można zwracać się do siebie po imieniu? Mam na myśli np. lekcje indywidualne, uczeń i nauczyciel są w podobnym wieku (uczeń/kursant, nauczyciel/lektor).

    Ja właśnie w ten sposób zwracam się do moich uczniów i oni do mnie też, ale wielu nauczycieli twierdzi, że to niezgodne z polską kulturą, tradycją, że to moda, wpływ kultury anglosaskiej itd. Oczywiście w środowisku np. uniwersyteckim sama wolę formę oficjalną, ale mam na myśli właśnie środowisko szkół prywatnych i nauczanie indywidualne.

    Moim zdaniem jak najbardziej zgodne z polską tradycją jest przechodzenie na "ty" dwojga dorosłych ludzi, jeśli oboje wyrażą zgodę. W dyskusji z innymi nauczycielami próbuję zawsze zwracać też uwagę na to, że etykieta językowa i oficjalność/nieoficjalność to nie jest system zero-jedynkowy, jednak nadal jest spora grupa nauczycieli, których moje argumenty nie przekonują.

  • zwroty obcojęzyczne
    26.09.2006
    26.09.2006
    Dzień dobry!
    Czy używanie łacinskich zwrotów jest niezgodne z polską ortografią (np. de gustibus non est disputandum)? I ogólnie, jak używanie obcojęzycznych zwrotów ma się do polskiej ortografii?
  • Zwroty tytularne w powieściach
    20.04.2020
    20.04.2020
    Szanowni Państwo,
    Jak powinniśmy zapisywać w powieści sformułowania typu Wasza Wysokość / wasza wysokość, Wasza Książęca Mość / wasza książęca mość? Chodzi mi o to, czy używać małych, czy wielkich liter.
    Pozdrawiam
    Czytelniczka
  • z zagranicy i zza granicy
    1.07.2002
    1.07.2002
    Dzień dobry. Chciałbym zapytać o kwestię dot. wyrazów granica i zagranica. Słowniki podają, że słowo granica oznacza linię graniczną, a zagranica obce kraje, co jest to dla mnie w pełni zrozumiałe. Mówi się: „Jadę za granicę”, ale „Wracam z zagranicy”. Forma „Wracam zza granicy” (zza linii granicznej) jest uważana za niepoprawną dla określenia powrotu z obcego kraju.
    Moje pytanie brzmi: dlaczego? Skoro dla określenia wyjazdu do obcego kraju używa się zwrotu jechać za granicę, czyli, zgodnie z definicją, za linię graniczną, to konsekwentnie, dla określenia powrotu, poprawne powinno być też sformułowanie wracam zza granicy.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Michał Rogala z Łodzi
  • z życia szkoły
    11.01.2013
    11.01.2013
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, jak poprawnie odmienić skrót od wychowanie fizyczne (dotyczy przedmiotu w szkole). Chciałam również zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne: „Dlatego wychowawca musi tworzyć bogate środowisko informacyjne i dobierać odpowiednie jakościowo informacje”.
    Z poważaniem
  • źle rozstawione nawiasy
    21.09.2013
    21.09.2013
    Czy poprawnie są zbudowane zdania: „Uważają cię nie tylko [za dżentelmena], ale również [jesteś mądry]”, „Żerdź stanowiła zarówno [schronienie dla kur], jak też [wisiały na niej szmaty]”?
    Wątpliwość dotyczy gramatycznej niejednorodności członów oznaczonych kwadratowymi nawiasami w konstrukcjach nie tylko – ale również, zarówno – jak też. Taka zgodność byłaby np. w zdaniu „Nie tylko [uważają cię za dżentelmena], ale również [jesteś mądry]”.
  • źrzeć i źrzenica
    30.06.2009
    30.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Zainteresował mnie czasownik źrzyj z wiersza Prorok Aleksandra Puszkina w tłumaczeniu Juliana Tuwima: „Prorocze! wstań! i źrzyj! i twórz!”. Czy słusznie przypuszczam, że czasownik ten we współczesnej mowie brzmiałby przejrzyj? W innym wersie wiersza jest mowa o źrzenicach, które „przeźrzały wieszczo chwili onej”, stąd moje domysły. Proszę o odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego