leksykalny
  • Czy czasownik uśmiechać się to ciąg dwóch słów, czy dwusłowo?

    5.05.2024
    5.05.2024

    Szanowni Państwo,

    czy jeśli jakieś słowo (konkretnie: czasownik) nie występuje w słowniku samodzielnie, tylko zawsze w powiązaniu z innym słowem, można je uznać za „słowo”. Przykład: w słowniku nie ma słowa „uśmiechać” tylko „dwusłowo” (?) „uśmiechać się”. Wszak samo „uśmiechać” nie pełni w języku żadnej funkcji.

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    mp

  • Czy mógłbyś…
    25.03.2019
    25.03.2019
    Czy zwrot Czy mógłbyś..?, Czy mogłabyś..? jest formą grzeczną? Czy gdy zwracamy się do kogoś, to wystarczy użyć wyłącznie tych słów, czy może powinno się być jeszcze bardziej grzecznym w swoich prośbach i mówić zawsze Czy mógłbyś, proszę..?, Mam do Ciebie prośbę, czy mogłabyś, proszę..?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Czy postawić przecinek? (2)
    6.07.2016
    6.07.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałabym nawiązać do porady: „Czy postawić przecinek?” , do pkt. 4. Chodziło mi o to, czy powinnam wydzielić jakoś część: pierwszego zakładu C. Pierwszy zakład ma literę C, kolejne już inne litery. W związku z tym czy taki zapis (pierwszego zakładu C) jest właściwy?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Dawne nazwy pierwiastków chemicznych

    2.01.2024
    2.01.2024

    W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?

  • Dewulgaryzacja przymiotnika zajebisty?

    22.09.2023
    22.09.2023

    Czy słowo zajebisty jest wulgaryzmem? Sprawdzałem informacje w poradni i ostatnia odpowiedź pochodziła z 2011 roku więc można powiedzieć ze jest dość przedawniony. Poprzednie wypowiedzi wspominały o jego dewulgaryzacji, jak to wygląda obecnie?

  • Distributivus
    14.01.2020
    14.01.2020
    W treści stronicy https://usosweb.uw.edu.pl/kontroler.php?_action=actionx:katalog2/przedmioty/pokazPrzedmiot(prz_kod:3301-JF2706) jest opis przedmiotu System morfosyntaktyczny języka polskiego
    W treści „Przypadek rządzony a wołacz. Mianownik na pozycjach innych niż podmiot. Przypadki strukturalne i leksykalne. Dopełniacz negacji, przypadki w nominalizacji, przypadek podmiotów. Distributivus – ósmy przypadek w języku polskim?”
    Proszę o informację dotyczącą Distributivus
  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dojdzięto, doszlono
    9.12.2008
    9.12.2008
    Szanowni Eksperci!
    Często w poradni określa się coś jako nieużywane, ale zbudowane poprawnie – czy można tak powiedzieć o imiesłowach dojdzięto, doszlono? Wydaja się być bardzo przydatne, dlaczego więc nie funkcjonują w jezyku polskim?
    Dziękuję,
    Magda
  • dopełniacz i/lub biernik

    14.01.2023
    30.07.2021

    Szanowni Państwo,

    W pracy zaliczeniowej użyłam zdania „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego.”

    Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.”

    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)

    Dziękuję,

    Karolina

  • Dopowiedzenia wydzielone przecinkami

    18.03.2021
    18.03.2021

    Chciałbym zapytać o interpunkcję w sytuacji jak na przykładach poniżej: Wy głupki pewnie jeszcze nie wiecie, o co w tym chodzi, Jakbyśmy my zwykli robotnicy mieli wybór.

    Czy wyrażenia wy głupki oraz my zwykli robotnicy są tutaj traktowane całościowo jako podmioty czy głupki i zwykli robotnicy są wtrąceniami i należy je oddzielić przecinkami?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego