leża
  • Onimizacja w polszczyźnie

    18.06.2021
    18.06.2021

    Czy w języku polskim pojawiają się jakieś przypadki onimizacji (odwrotność apelatywizacji)?

  • opodal i nieopodal
    12.06.2002
    12.06.2002
    Dlaczego nieopodal (pisane też nie opodal) znaczy to samo co, znacznie rzadsze, opodal? Czy było tak zawsze?

    Ukłony dla prof. Krystyny Długosz-Kurczabowej.
  • Ortografia: warszawski trójkąt bermudzki

    22.01.2017
    22.01.2017

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie pisownia peryfrazy warszawski Trójkąt Bermudzki. Zapisałem ją wzorem takich połączeń jak polski Dziki Zachód. Z drugiej strony WSO notuje wyrażenie przenośne trójkąt bermudzki, które oddaje małymi literami. Jak zatem pisać?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
    16.04.2016
    16.04.2016
    Jakiej formy czasownika używa się, jeśli stawiamy go w odniesieniu do rzeczowników w różnej postaci, np. młodzież i uczniowie jest/byli. Jest jakaś reguła dotycząca takich określeń? Używamy formy pasującej do ostatniego rzeczownika, czyli w tym wypadku uczniowie? Czy robi się to w inny sposób? I jak to działa w szyku odwrotnym? To znaczy najpierw czasownik, a później wymieniane rzeczowniki w różnych formach, na przykład: była/były paczka, dwa listy i atrament.
    Z góry dziękuję.
  • osobowo czy bezosobowo?
    25.11.2010
    25.11.2010
    Dzień dobry!
    Czy w korespondencji urzędowej można stosować formę osobową? Przyznaję, że bardziej podoba mi się zwrot np. „Wyrażam zgodę” niż „Wyraża się zgodę”. Pismo podpisane imiennie przez szefa, które w treści zawiera np. postanowiono, zaleca się itp., brzmi tak, jakby decyzję podjął nie wiadomo kto. Czy sprawy te są jakoś uregulowane, czy nie?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Katarzyna
  • o tzw. przydawce orzekającej
    6.09.2011
    6.09.2011
    Szanowna Poradnio!
    Czy następujące zdanie jest poprawne składniowo: „Stylowy i praktyczny, ten skórzany neseser będzie doskonałym prezentem dla partnera biznesowego”? Jest to tłumaczenie angielskiej konstrukcji typu left-hander. W języku polskim taka budowa zdania wydaje mi się niepoprawna i nie brzmi dobrze. Oczywiście mogę zmienić to na „Ten stylowy i praktyczny neseser wykonany ze skóry…”, ale nie chciałbym zmieniać czegoś, co jest poprawne. Proszę o poradę.
    Pozdrawiam,
    Michał Głowacki
  • owocarnia
    15.06.2001
    15.06.2001
    Czy poprawne jest określenie owocarnia? Czy można go użyć w podobnym znaczeniu do np.: kawiarnia, herbaciarnia, zielarnia…?
    Dziękuję za odpowiedź,
    Barbara Nowakowska
  • o związku latania z muchą
    4.05.2011
    4.05.2011
    Witam!
    Ciekawi mnie taka kwestia: w językach germańskich słowa mucha i latać są do siebie bardzo podobne pod względem pisowni i wymowy, np. ang. a flyto fly, niem. eine Fliegefliegen, hol. een vliegvliegen, szw. en flugaflyga. Skąd się wzięło to podobieństwo w budowie słowotwórczej rzeczownika mucha i czasownika latać? Dlaczego dotyczy ono akurat muchy? I czemu podobne zjawisko nie występuje w innych językach, m.in. romańskich i słowiańskich?
  • penitencjariusz
    8.07.2008
    8.07.2008
    Szanowni Eksperci!
    Kto to jest penitencjariusz? Zauważyłem, że powszechnie słowem tym określa się kogoś zamkniętego w więzieniu, odsiadującego wyrok itp., jednakże w żadnym słowniku nie znalazłem takiej definicji. W słownikach języka polskiego i wyrazów obcych penitencjariusz to tylko rodzaj katolickiego duchownego.
    Byłbym niezmiernie wdzięczny, gdyby zechcieli Państwo rozstrzygnąć tę kwestię.
  • pod parkiet czy pod parkietem?
    30.01.2003
    30.01.2003
    Czy niepoprawne jest zdanie: „Gdy podłoże jest nierówne, trzeba ułożyć pod parkiet specjalną masę wyrównującą”? Redakcyjny spór rozgorzał wokół kwestii, czy sformułowanie pod parkiet (według polonistów będące branżowym żargonem) nie powinno być zastąpione sformułowaniem pod parkietem. Nie czuję niepoprawności pierwszego sformułowania, przeszkadza mi natomiast drugie, gdyż nieco inaczej odbieram jego znaczenie. Wydaje mi się, że pod parkietem można coś ułożyć (oczywiście czysto teoretycznie), kiedy on już jest, tymczasem tu chodzi oczywiście o ułożenie czegoś pod parkiet, zanim ten zostanie ułożony.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego