Dzień dobry,
interesuje mnie, jaki wpływ wywiera forma gramatyczna na znaczenie wyrazów. Np. czynność „rodzenia się”, mówimy: „Urodziłem się…”, czy po formie możemy określić, że mamy tu do czynienia ze znaczeniem biernym, czy może czynnym ? Zamiast „Urodziłem się” mówi się też np.
– zostać wydanym na świat (zn. bierne?)
– przyjść na świat (zn. czynne?)
– wyjść z łona matki (zn. czynne?)
Do którego znaczenia jest bliżej temu czasownikowi?

Szanowni Państwo,
w tekstach prawniczych (w szczególności umowach, ugodach, protokołach) często pojawia się zapis typu Strony zgodnie postanawiają…. Czy takie sformułowanie nie zawiera w sobie jakiegoś niepotrzebnego naddatku znaczeniowego? Bo skoro strony postanawiają, to raczej zgodnie, a nie niezgodnie. Napisanie Strony postanawiają… oznacza, że treść ich oświadczeń jest zgodna, nie ma więc chyba potrzeby dopisywanie, że owo postanowienie jest zgodne.
Z wyrazami szacunku

Szanowni Państwo,
interesuje mnie poprawny podział wyrazu stryjeczny, przy przenoszeniu do kolejnego wersu. Który z następujących wariantów jest poprawny: stry-/jeczny czy stryj-/eczny? Jeżeli oba przypadki są dopuszczalne, to który jest zalecany?
Łączę pozdrowienia…

Szanowna Redakcjo,
zastanawiam się nad formą stuprocentowy oraz jej pochodnymi, a więc dwustuprocentowy itd. Jak forma STUprocentowy zamiast STOprocentowy daje się uzasadnić pewną „naturalnością wymowy” (chociaż co do tej formy też mam wyraźne wątpliwości), tak DWUSTUprocentowy nie ma żadnego sensu, bo skoro DZIESIĘCIOprocentowy (a nie DZIESIĘCIUprocentowy), to dlaczego nie DWUSTOprocentowy?
Pozdrawiam i czekam na odpowiedź

Czy uzasadniony jest taki szyk: „z szaleńczą niemal odwagą wyszedł na pokład; muszą odbywać długie bardzo wędrówki; o pół mili zaledwie dojrzał stado karibu; sięgając łbem o 9 przeszło stóp” zamiast: „z niemal szaleńczą odwagą; bardzo długie wędrówki; zaledwie o pół mili; przeszło o 9 stóp”. Zdania te pochodzą z książek Centkiewiczów i Curwooda, ale ostatnio i w gazecie natrafiłem na coś takiego: „wiadomo, że od Kaczyńskiego tylko zależy, kto...” (zamiast „że tylko od Kaczyńskiego zależy”).

Dzień dobry,

chciałbym spytać czy wyrażenie sumiasty wąs pochodzi od ryby suma, który ma wąsy, które nie są jednak sumiaste. W słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego wskazana jest definicja słowa sumiasty – taki jak u suma, w drugiej definicji wyrażenia sumiaste wąsy są opisane jako długie, bujne, gęste wąsy. Czy słowo sumiasty jest zatem homonimem czy faktycznie pochodzi od nazwy ryby?

Szanowni Państwo!
Chciałabym poprosić o ostateczne rozstrzygnięcie, czy przymiotniki z podwójnymi cząstkami super, ekstra, hiper itd. powinny być pisane razem czy osobno. Praktyka językowych autorytetów jest niejednolita: superekstrawartościowe (Katowice 2016) kontra super hiper trudne (Rzeszów 2020). Jak się mają w tym odnaleźć miłośnicy dyktand? Dziękuję bardzo za odpowiedź.

Szanowni Językoznawcy,
mam kłopot z wyrażeniem super hiper, które słownik ortograficzny każe pisać osobno. Co jednak, gdy występuje ono w połączeniu z przymiotnikiem lub rzeczownikiem? Każde z tych słów z osobna zapisalibyśmy w takiej sytuacji razem (superczuły, hipermarket). A super hiper realistyczny? Czy super hiperrealistyczny? A może superhiperrealistyczny? Albo super-hiper-realistyczny? Pomocy!

Z góry dziękuję,
Anna

W encyklopedii zamieszczonej na Państwa stronie WWW zanotowane są hasła surjekcja i iniekcja, w tym drugim przypadku jest jeszcze wariant injekcja. Zapis przez J wydaje mi się niepoprawnym spolszczeniem, jednak w uzusie surjekcja nieznacznie przeważa nad suriekcją (wg Google – 1,110 do 976). Który z tych wariantów jest „lepszy” – suriekcja czy surjekcja?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Jakub Szymczak

Dzień dobry,

pytanie dotyczy wyrazu „swary”, który dzisiaj w słownikach odnotowywany jest tylko w formie liczby mnogiej. W Słowniku języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego wyraz ten notowany był jeszcze w formie liczby pojedynczej: „swara”. Czy możemy twierdzić, że współcześnie forma liczby pojedynczej wyszła z użycia (i czy jej użycie w tekście będzie błędem)?