mama
  • w 1. połowie XVII wieku
    18.01.2011
    18.01.2011
    Szanowny Panie Profesorze!
    Mam pytanie, który zapis liczebników porządkowych w poniższych przykładach jest poprawny:
    w 1 połowie XVII w.
    w 1. połowie XVII w.
    w I połowie XVII w.

  • w ponad 1500 punktach
    9.02.2013
    9.02.2013
    Witam,
    mamy w pracy niemałą zagwozdkę. Mianowicie jak poprawnie powinno się pisać: „Dostępne w ponad 1500 punktach…”, czy „Dostępne w ponad 1500 punktów…”?
    Dziękuję,
    Adam
  • wpół przymknięty czy wpółprzymknięty?
    5.04.2002
    5.04.2002
    W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
    Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
    Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
    Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
    Dziękuję.
  • w promocyjnej cenie
    26.01.2012
    26.01.2012
    Które wyrażenie jest poprawne: artykuły po promocyjnej cenie czy artykuły w promocyjnej cenie??
    Pozdrawiam –
    Anna Nowa.
  • Wprowadzanie nowych słów; uchodźca
    31.03.2017
    31.03.2017
    Jestem w trakcie przygotowywania dyplomu magisterskiego na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Pracowni Działań Przestrzennych u prof. Mirosława Bałki. W ramach mojego projektu dyplomowego chciałabym wspólnie z uchodźcami wykreować nowe słowo, które mogłoby stworzyć pozytywną alternatywę do określenia danej grupy i podjąć próbę wprowadzenia go do języka. Podczas wielu rozmów z uchodźcami przekonałam się, że w ich rozumieniu termin uchodźca jest stygmatyzujący.
    W swoich poszukiwaniach odnoszę się m.in. do tekstu Hanny Arendt o potrzebie zastępczego nazewnictwa (przytacza w tekście newcomers). Drugą, niemniej ważną dla mnie inspiracją jest bajka „Przygody kapitana Załganowa’’ autorstwa Niekrasowa, z której wywodzi się powszechnie znany na terenach rosyjskojęzycznych wyraz „Jak nazwiesz statek, tak on i popłynie’’.
    W związku z powyższym mam zapytanie odnośnie zasad wprowadzania w oficjalny obieg nowego słownictwa – do kogo się zwraca i jakie warunki są wymagane do tego.
  • Wprowadzanie nowych słów; uchodźca
    31.03.2017
    31.03.2017
    Jestem w trakcie przygotowywania dyplomu magisterskiego na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Pracowni Działań Przestrzennych u prof. Mirosława Bałki. W ramach mojego projektu dyplomowego chciałabym wspólnie z uchodźcami wykreować nowe słowo, które mogłoby stworzyć pozytywną alternatywę do określenia danej grupy i podjąć próbę wprowadzenia go do języka. Podczas wielu rozmów z uchodźcami przekonałam się, że w ich rozumieniu termin uchodźca jest stygmatyzujący.
    W swoich poszukiwaniach odnoszę się m.in. do tekstu Hanny Arendt o potrzebie zastępczego nazewnictwa (przytacza w tekście newcomers). Drugą, niemniej ważną dla mnie inspiracją jest bajka „Przygody kapitana Załganowa’’ autorstwa Niekrasowa, z której wywodzi się powszechnie znany na terenach rosyjskojęzycznych wyraz „Jak nazwiesz statek, tak on i popłynie’’.
    W związku z powyższym mam zapytanie odnośnie zasad wprowadzania w oficjalny obieg nowego słownictwa – do kogo się zwraca i jakie warunki są wymagane do tego.
  • W przypadku (,) gdy
    5.07.2018
    5.07.2018
    Dzień dobry,
    mam pytanie o przecinek w wyrażeniu w przypadku (,) gdy w członie inicjalnym. Niektórzy twierdzą, że nie ma na to reguły i że jest to całkowicie uznaniowe, ale jak się w tym połapać? Z poprzednich odpowiedzi Pana Bańko wynikało, że postawienie przecinka przed gdy nie jest błędem, ale za to niepostawienie go może być błędem. Z kolei po członach inicjalnych w języku polskim nie stawia się przecinka. Czy to jest trochę jak dlatego że vs dlatego, że
    dwa różne użycia?
    Pozdrawiam
  • w przypadku (,) gdy
    22.10.2007
    22.10.2007
    Czy można dowolnie, w zależności od sensu, używać przecinka w wyrażeniu w przypadku gdy? Gdy stykam się z tą formą, raz chcę postawić przecinek przed w, a drugim razem chcę go umieścić przed gdy. Nie mam takich obiekcji, gdy chodzi o w razie gdy.
    Dziękuję za odpowiedź
    A.B.
  • wracać z powrotem
    4.10.2010
    4.10.2010
    Panie Profesorze,
    chciałabym zapytać o zwrot wracać z powrotem. Oczywiście jest to pleonazm, ale czy jest to błąd? Mam wrażenie, że przynajmniej w języku potocznym można by ten zwrot uznać za poprawny?
    Z poważaniem
    Paulina Chechłacz
  • W Radiu Maryja
    23.01.2016
    23.01.2016
    Czy w nazwach radiostacji Radio Eska, Radio Maryja, Radio Swoboda, Radio Wolna Europa możemy odmieniać również drugi człon? Czy popełniamy błąd, mówiąc: Tę piosenkę usłyszałem w Radiu Esce lub W Radiu Maryi są nadawane bardzo ciekawe audycje?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego