manić
  • dziesięciozłotówka
    22.01.2012
    22.01.2012
    Dzień dobry!
    Czy o banknocie dziesięciozłotowym możemy powiedzieć dziesięciozłotówka, czy -ówka dotyczy tylko monet?
    Pozdrawiam!
  • fałszywe pozory
    30.11.2004
    30.11.2004
    Witam!
    Interesuje mnie poprawność zwrotu fałszywe pozory. Wydaje mi się on co najmniej podejrzany, jednak tutaj, w internecie, czytam w słowniku PWN-u definicję słowa mamić – „zwodzić kogoś fałszywymi pozorami”. Co ciekawe, przy synonimicznym manić jest już tylko „zwodzić kogoś pozorami”.
    Pozdrawiam.
  • imiona zakończone na -ia
    17.06.2009
    17.06.2009
    Przez ile -i (-ii) pisze się odmienione rosyjskie imiona Wołodi(i), Wani(i), Nadi(i), Tani(i), Toni(i)? Przez analogię do Leokadii i Apolonii czy przez analogię do Mani i Heni? W słowniku ortograficznym PWN udało mi się znaleźć tylko wani, nie jako imię, lecz jako rzeczownik pospolity. W oryginale imiona te mają w odmianie na końcu jedno -и (Володи, Нади), więc Wołodi wyglada lepiej niż Wołodii – czy to może przesądzać?
  • Jak wymawiać wyrazy o zakończeniu -nia?
    14.04.2013
    14.04.2013
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy fonetyki języka polskiego. Jak należy wymawiać wyrazy z końcówką -nia, np. Hiszpania, Macedonia? Czy dopuszczalna jest wymowa [-ńa], czy trzeba wymawiać [n'ja]?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Kowalski
  • kompania
    18.06.2001
    18.06.2001
    Szanowne Panie i Szanowni Panowie z PWN!
    Postanowiłem skorzystać z tej nowoczesnej formy łączności z Wydawnictwem, aby wyjaśnić nurtujący mnie problem. Chodzi mi o odmianę rzeczownika kompania (w znaczeniu 'pododdział wojskowy'). Jaka będzie forma tego rzeczownika w dopełniaczu liczby mnogiej?
    1. „Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami interpunkcji”, PWN 1986, na stronie 408 podaje „tych kompanii” (przez dwa i).
    2. „Mały słownik języka polskiego”, wydanie X, 1993 r., na stronie 330 podaje „kompania ż, I, DCMs. – nii” ( przez dwa i).
    Z wyjaśnień na stronie XIII pkt. II/5 wynika, że -nii jest stosowane tylko dla liczby pojedynczej (brak dopisku „lm” ). Wobec tego forma tych kompanii jest zła.
    Jak rzeczywiście powinna wyglądać odmiana rzeczownika kompania w dopełniaczu liczby mnogiej?
    Życzę dalszych sukcesów w nowych uwarunkowaniach ekonomicznych.
    Kazimierz Garsztkowiak
  • La Coruña po raz drugi
    3.12.2003
    3.12.2003
    Szanowny Panie,
    Dziękuję za odpowiedź w kwestii formy dopełniaczowej od nazwy La Coruña. Przyznam jednak, ze jestem trochę zaskoczony brakiem aprobaty Pana Doktora (czyli, jak rozumiem, całego gremium Komisji) dla formy La Corunii, którą miałaby sankcjonować jedynie niewłaściwa wymowa [la corunja]. Czy na pewno „jedynie” i czy na pewno „niewłaściwa”? Byłby to bowiem chyba ewenement – opieram się tu na własnych spostrzeżeniach, więc być może się mylę – jeśli dopełniacz od niepolskiej nazwy geograficznej na -nia po samogłosce przybrałby końcówkę -ni zamiast -nii (na terytorium Polski sytuacja jest odwrotna: Cedyni, Krutyni, Bogatyni, Trzebini… – wyjątek od tejże reguły również nie jest mi znany). Co więcej, przecież nawet oryginalna nazwa Hiszpanii (a nie: Hiszpani) to właśnie España.
    Chciałbym prosić o odniesienie się do powyższych wątpliwości.
    Z poważaniem
    Michał Gniazdowski – Warszawa
  • megalomania, ale megaloman
    14.11.2012
    14.11.2012
    Dlaczego mówimy megaloman, piroman, narkoman itp., skoro osoba dotknięta manią to maniak? Czy nie powinniśmy mówić raczej o megalomaniaku? Czy język polski zawsze był w tym miejscu niekonsekwentny?
  • monidło
    8.01.2010
    8.01.2010
    Szanowni Eksperci!
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia słowa monidło. Dziękuję.
    Z poważaniem,
    Iwona
  • Tania – Tani czy Tanii?
    25.03.2003
    25.03.2003
    Pan dr Jan Grzenia, odpowiadając na pytanie o dopełniacz imion Katia, Nadia itp., stwierdził, iż „Rzeczowniki obce i pochodzenia obcego zakończone na -ia maja w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku zakończenie -ii, np. apatii, partii, komedii, encyklopedii. Imiona odmieniamy podobnie jak wyrazy pospolite o tym samym zakończeniu”. Czy oznacza to, że dopełniacz od imienia Tania (= Tatiana) brzmi Tanii? Czy nie należało by raczej odmienić go według wzoru Ksenia – Kseni, a nie mania – manii?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego