martwy
  • pół martwy, pół żywy
    19.06.2010
    19.06.2010
    Jaka powinna być poprawna pisownia wyrażenia: pół mechaniczne, pół biologiczne stwory? Razem, osobno, z łącznikiem? W słowniku znalazłam tylko pół Niemiec, pół Polak. Czy ta zasada dotyczy tylko nacji, czy ma, że się tak wyrażę, większy zakres? Półbóg, ale pół bóg, pół człowiek; półkozioł, ale pół wilk, pół kozioł itd?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • truchło

    28.10.2022
    28.10.2022

    Szanowni Eksperci,

    ostatnio często widuję użycie wyrazu „truchło” w znaczeniu „ciało martwego zwierzęcia”. Mam wrażenie, że celują w tym źródła policyjne (przykładowe wyniki wyszukiwania: „policja została powiadomiona o truchle psa”, „funkcjonariusze zabezpieczyli truchło kota”, „truchło kilkunastu zwierząt znaleźli policjanci”). Czy takie użycie jest poprawne? Znane mi słowniki traktują ten wyraz jako książkowy, poza tym nigdy nie zawężają jego zakresu do zwierząt.

  • żałosny

    8.10.2022
    8.10.2022

    Szanowna Pani,

    oglądałem niedawno film dokumentalny o ataku atomowym na Hiroszimę i Nagasaki. Jeden z ocalałych relacjonował: „Na ulicach leżały żałosne ciała martwych”. Czy przymiotnik „żałosny” nie jest nacechowany negatywnie? Nie wyraża pogardy? Nakazuje się wstydzić? Czy czując szczere współczucie wobec uczestnika wypadku samochodowego, wypada powiedzieć, że wygląda żałośnie? Intuicja podpowiada mi, że mógłby poczuć się urażony. Czy znaczenie tego słowa zmieniło się?

  • nieumienie, niepotrafienie
    3.10.2011
    3.10.2011
    Zastanawiam się, czy forma rzeczownika od czasownika nie umieć będzie wyglądać jak nieumienie, czy raczej nieumiejętność będzie tutaj właściwą odmianą? Analogicznie nie potrafićniepotrafienie? Czy te słowa są poprawne?
    Pozdrawiam
  • Ciekawy a interesujący
    7.10.2016
    7.10.2016
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o wyjaśnienie, czy w zdaniu Ciekawą listę nazwisk znajdujemy w sztambuchu z przełomu wieków, słowo ciekawą zostało błędnie użyte?
    Spotkałam się z opinią, że przymiotnik ciekawy ma zastosowanie do istot żywych, a do rzeczy martwych stosujemy określenie interesujący. Tak więc w powyższym zdaniu ciekawą powinno być zastąpione interesującą. Czy rzeczywiście jest to błąd?
  • czarnoksiężnik
    20.09.2006
    20.09.2006
    Jaka jest etymologia słowa czarnoksiężnik? Czy w naszych czasach ma ono pejoratywny wydźwięk, ponieważ część wyrazu czarno- koajrzy się z czarny 'zły'? I czy to nie błędne założenie? Czy może wyraz ten raczej należy kojarzyć ze słowem nekromancja (nigromantia 'czarne wróżenie')?
  • doskonalszy
    13.10.2009
    13.10.2009
    Szanowni Państwo,
    wg Uniwersalnego słownika języka polskiego przymiotnik doskonały oznacza 'wolny od jakichkolwiek błędów, usterek, wad; najlepszy, wzorowy, niezrównany'. Ta definicja zakłada, że coś albo jest doskonałe, albo nie (tak jak nie można być bardziej martwym – martwiejszym?). Dziwi mnie jednak, że dopuszczalne jest przez niniejszy słownik stopniowanie tego słowa. Jeszcze zrozumiem, że potocznie jest to akceptowalne, ale nie ma o tym wzmianki. Bardzo proszę o komentarz w tej sprawie.
  • dywiz, myślnik i półpauza

    6.08.2002
    6.08.2002

    Martwi mnie zasada opisana tutaj:

    https://sjp.pwn.pl/zasady/408-93-12-Myslnik-wyznaczajacy-relacje-miedzy-dwoma-wyrazami-lub-wartosciami;629831.html


    Proszę spojrzeć tutaj:

    https://haudek.com/dtp/problem_a2.pdf [26KB]


    Proszę wyrazić swoje zdanie na ten temat, biorąc pod uwagę, że stosuję

    wszystkie trzy znaki – myślnik, półpauzę i dywiz.

  • Dzień otwarty
    5.06.2016
    5.06.2016
    Proszę o odpowiedź dotyczącą prawidłowego zapisu na zaproszeniu. Zapraszamy na:
    dzień otwarty przedszkolaka
    „dzień otwarty przedszkolaka”
    czy może
    „Dzień otwarty przedszkolaka”?

    Dziękuję.
    M. Gasik
  • Epatować empatią
    12.01.2016
    12.01.2016
    Mam pytanie dotyczące cytatu:
    Kiedyś żyłem z zamiarem bycia dobrym, epatującym empatią, walczącym o zwierzęta, żyjącym dla wyższych idei człowiekiem. Dziś śmieszą mnie wszyscy, którzy próbują ratować świat. On jest już dawno martwy.
    Czy jest to napisane poprawnie? Jeśli nie, to jak to napisać, by brzmiało dobrze? Wydaje mi się, że wydźwięk powyższego cytatu kole w ucho. Jednak proszę o odpowiedź.
    Kłaniam się pięknie
    Michał.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego