miasto-państwo
  • mieszkańcy miast
    18.02.2005
    18.02.2005
    Witam.
    Jak brzmią nazwy mieszkańców miast: Tbilisi, Suwa, Oslo i Tel Awiw-Jafa (kolejno stolice państw: Gruzja, Fidżi, Norwegia i Izrael)?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Izrael
    20.05.2015
    20.05.2015
    Jaka forma jest poprawna: Państwo Izrael czy Państwo Izraela?
  • Konstrukcje apozycyjne

    31.12.2023
    31.12.2023

    Dzień dobry,

    uprzejmie proszę o rozwianie wątpliwości dotyczących interpretacji Państwa porad pt. „Gmina miasto Wrocław” i „Apozycja w skodzie octavii”. Czy poprawnie wnioskuję, że prawidłowa będzie forma „na rzecz Gminy Miasto Wrocław”, czyli odmianie podlega tylko rzeczownik „gmina”, a fraza rzeczownikowa „miasto Wrocław” pozostaje w mianowniku?

  • Napisy na tablicach informacyjnych

    11.03.2022
    11.03.2022

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z pytaniem jak poprawnie powinny być zapisane napisy na tablicach infor. na budynkach jednostek oświaty i instytucji kultury. Ustalona treść tablic to: "Jednostka oświatowa miasta XYZ" i "Instytucja kultury miasta XYZ" - pojawił się jednak problem. Pod kątem wizualnym lepiej prezentuje się pismo proporcjonalne, ale wówczas nie wiadomo, które z wyrazów (poza nazwą miasta) pisać dużą literą, stąd moje pytanie do Państwa jak powyższe napisy powinny zostać zapisane?

  • Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak
    17.01.2012
    17.01.2012
    Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
  • z punktu widzenia…
    27.03.2008
    27.03.2008
    Czy takie sformułowania jak z punktu widzenia prowadzenia akcji, z punktu widzenia standardów, z punktu widzenia interesu państwa polskiego – są poprawne? Google po wpisaniu z punktu widzenia interesu daje 17 tys. trafień, ale słownik mówi tylko o czyimś (np. jej) i jakimś (np. naukowym) punkcie widzenia. Samo stwierdzenie, że taki „podmiot” jak prowadzenie akcji potrafi widzieć – zakrawa na groteskę. Jeśli te sformułowania są nie do przyjęcia, to jak to inaczej zwięźle wyrazić?
  • krzyżak czy Krzyżak?
    17.10.2012
    17.10.2012
    Nazwy członków zgromadzeń zakonnych piszemy małymi literami. W Wielkim słowniku ortograficznym podano jako wyjątek nazwę Krzyżak, jednak z wyjaśnieniem, że chodzi tu o członka zakonu i jednocześnie obywatela państwa. Państwo krzyżackie powstało jednak dopiero ok. 1226 r. Czy zatem pisząc o wydarzeniach z historii tego zakonu, do których doszło przed wymienioną datą, nie należałoby w nazwie jego członków (niebędących wówczas obywatelami państwa) użyć małej litery?
    Monika Krzywoszyńska
  • nazwy mieszkańców
    13.06.2002
    13.06.2002
    Mieszkaniec współczesnego Gdańska to gdańszczanin, Wolnego Miasta Gdańska – Gdańszczanin. A kilku mieszkańców Gdańska – zarówno przedwojennego, jak i powojennego to Gdańszczanie czy gdańszczanie?
    Dlaczego mieszkańców miast piszemy małą literą, skoro mieszkańców regionów, państw, kontynentów piszemy wielką? Rodzi to wiele nieporozumień i co gorsza błędów ortograficznych. Czyż nie są to nazwy własne? Po co ludziom utrudniać życie?!
  • Panama City
    31.10.2003
    31.10.2003
    Szanowni Państwo,
    zwracam się o pomoc w takiej sprawie: czy nazwę Panama City (miasto w USA) odmieniamy? Czy odmieniamy analogicznie do nazwy kraju Panama? Np. jechać do Panamy City, mieszkać w Panamie City itd.?
    Z góry dziękuję za pomoc,
    Maria
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego