Dzień dobry,
dlaczego prawie wszystkie pobrane z greki i łaciny nazwy własne kończące się w oryginalnej wymowie na -eus (i tak zaadaptowane w wielu innych językach europejskich) w polszczyźnie są wymawiane i pisane z -sz? takie jak Wezuwiusz, Orfeusz, Odyseusz, Heweliusz? Prawie, bo przynajmniej Zeus pozostał Zeusem.
Pozdrawiam
Jarek Hirny-Budka

Szanowni Eksperci,
coraz częściej spotykam się ze stosowaniem form grzecznościowych Pani, Pan nie w funkcjach adresatywnych i pisanych wielką literą. Na przykład: Zapraszamy na wykład, który wygłosi Pan Prof. Jan Kowalski – czy nie wystarczy … profesor Jan Kowalski? Ten dzban pochodzi z kolekcji Pani Anny Wiśniewskiej – czy nie lepiej … z kolekcji Anny Wiśniewskiej?

Z poważaniem
Iwona

Zetknąłem się kiedyś z opinią, że pauzy ( — ) używa się jako kresek dialogowych, a półpauzy (–) do pozostałych fragmentów, gdzie niezbędny jest myślnik. Stosuję tę zasadę konsekwentnie, gdyż w mojej opinii dialogi zyskują na czytelności (wypowiedzi bohatera nie mieszają się z wtrącenia narratora), ale nie wiem, na ile jest to przyjęta zasada w język polskim. W powieściach bardzo rzadko widzę ten zabieg. Poniżej daję przykład (wymyślony naprędce, aby zobrazować zasadę).

Judyta chwilę się zastanowiła.
— Czy naprawdę uważasz, że ktokolwiek zauważa różnicę między półpauzą a pełną pauzą w tekście? — zapytała Adama. — Moim zdaniem dajesz tylko dodatkową robotę DTP, a czytelnik po kontekście odróżni wypowiedzi narratora od wypowiedzi bohatera – jak my teraz”.

Czy w jednym tekście (np. recenzji, artykule) należy liczebniki porządkowe pisać albo za pomocą liczb, albo słownie, czy też można je mieszać? Moja znajoma jest zdania, że nie powinno się pisać raz w latach 80., a raz w latach czterdziestych, tylko trzeba wybrać któryś sposób. Ja zaś stosuję różny zapis, a nawet wolę daty zakończone na -dziestych zapisać słownie, a na -dziesiątych liczbowo (o ile, rzecz jasna, nie występują w jednym zdaniu).

Spotkałem się z nazwą Prodnia , jest to nazwa ulicy w miejscowości Jarużyn koło Bydgoszczy. Prócz tego jest też określenie w przewodniku turystycznym „Spójrz w Oczy Jarużyna, poznaj tajemnice uroczyska Prodnia”. Mam pytanie, co właściwie określa ten wyraz.

Z wyrazami szacunku

Stefan Kantorski

Czy dla wszystkich rzeczowników kończących się na -og i określających osoby M. lm. może przybierać zarówno formę -odzy, jak i -ogowie i czy formy te są równorzędne? Czasem w słownikach pomijana jest któraś forma, a w tekstach internetowych nieraz jedna forma ma znaczną przewagę nad drugą. Czy błędem redakcyjnym będzie, jeśli w jednym tekście pojawią się np. pedagogowie i psycholodzy?

Dzień dobry, chciałbym zapytać o etymologię używanego w Rzeszowie i okolicach czasownika  stulać o znaczeniu: opowiadać głupoty, bzdury.

Pytanie jest dość nietypowe. Czy wiedzą Państwo może, dlaczego w sporej części rosyjskiego internetu nie stosuje się litery Ё (jo)? Zamiast niej używa się E (je). Często muszę przełożyć cyrylicę na nasz alfabet i brak litery Ё jest bardzo mylący, np. gdy film Броненосец Потёмкин, czyli Potiomkin, pisany jest jako Потемкин – Potiemkin, a imię Alena (Алена) okazuje się Aloną (Алёна). Ten zwyczaj zauważyłem głównie na wielu stronach filmowych, które są przedmiotem moich zainteresowań.

Tym razem mam pytanie dotyczące zapisu skrótu sekundy. Czy po skrócie s postawienie kropki będzie traktowane jako błąd? Według ogólnych zasad po skrótach jednoliterowych należy stawiać kropkę. Chyba że ten skrót jest traktowany jako jednostka miar i wag?
Pozdrawiam
Agnieszka

Czy prawidłowe językowo jest sformułowanie Związek Sowiecki? Mnie kiedyś uczono, że nie wolno mieszać różnych języków w sformułowaniach tego typu, a przecież słowo sowiecki nie jest słowem polskim.
Z poważaniem
Michał Majewski