morze
  • panna cotta
    23.06.2020
    23.06.2020
    Nazwa włoskiego deseru panna cotta znaczy dosłownie ‘śmietanka gotowana’. Słowniki ortograficzne podają, że powinno się to odmieniać panna cotty, panna cottę itd. Zastanawia mnie, dlaczego odmieniać ma się tylko jeden człon. I to przymiotnik, a rzeczownik (panna = śmietanka) pozostaje nieodmienny. Odmiana wygląda tak, jakby to był jeden wyraz pannacotta. W języku włoskim panna cotta oczywiście nie odmienia się przez przypadki, ale w języku polskim mamy możliwość odmiany obu wyrazów.
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • Polskie Wybrzeże
    24.09.2016
    24.09.2016
    Szanowni Państwo,
    zgodnie ze słownikiem ortograficznym słowo wybrzeże powinnam zapisać od dużej litery, jeśli chodzi o ‘polskie wybrzeże nad Bałtykiem’. Czyli w moich zdaniach musi być duże „W”: „W środkowym pasie polskiego Wybrzeża znajdują się takie miejscowości, jak…”; „Na fragmencie polskiego Wybrzeża najbardziej wysuniętym na północ są całkiem ciekawe budynki”; „Nad polskim Wybrzeżem można spotkać sporo gwiazd”?

    Z poważaniem
    A.K.
  • pomagać do czegoś?
    28.11.2013
    28.11.2013
    Zauważyłam ostatnio w art. 291 i 292 Kodeksu karnego wyrażenie pomagać do i zaczęłam się zastanawiać, czy takie połączenie jest poprawne. Po wyszukiwaniu w korpusie (wersja demonstracyjna) znalazłam te wyrazy w takim samym znaczeniu również w art. 122 Kodeksu wykroczeń, w reszcie wyników były one użyte w innym sensie (np. pomagać do końca). Skąd w tekstach prawnych taka konstrukcja, której nie używa się (czy na pewno?) w języku ogólnym, i czy jest ona poprawna?
  • Poprawność zdań 

    15.09.2021
    15.09.2021

    Dzień dobry, mamy w naszym zespole literackim w teatrze gorącą dyskusję na temat konstrukcji zdania. Czy mogłabym prosić o opinię, czy poniższe zdania są skonstruowane prawidłowo?

    Warsztaty zakończą się prezentacjami książek napisanych przez uczestników.
    Całoroczna praca grup aktorskich zakończy się pokazami spektakli, przygotowanych przez uczestników.


    Z pozdrowieniami znad morza

    Agnieszka Kochanowska

    Teatr Miniatura

  • Posąg, pomnik i obce chrematonimy
    5.06.2016
    5.06.2016
    Szanowna Poradnio,
    mam dwa krótkie pytania turystyczne.
    Jaka jest różnica (w uzusie) między pomnikiem a posągiem?
    Czy tłumaczenia toponimów należy pisać od dużych liter (np. Kopenhaska Opera Królewska?)

    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • Postać fantastyczna a fantastyczna postać
    8.10.2016
    8.10.2016
    Mam problem z przydawkami charakteryzującymi oraz klasyfikującymi. Ich różnica w podręcznikowych przykładach jest jasna (brunatny niedźwiedźniedźwiedź brunatny), ale problem pojawia się w nazwach typu królewski dostojnik (a. dostojnik królewski) czy kobiecy podmiot (a. podmiot kobiecy).
    Czy stawianie w takich nazwach przydawek przed rzeczownikiem to błąd? Czy też jest to konieczne wyłącznie wtedy, gdy pozycja przydawki ma wpływ na znaczenie (czeski film a film czeski)?
  • Prawie dwudziestoletni, przeszło dwudziestoletni
    25.03.2016
    25.03.2016
    Szanowni Państwo,
    proszę rozwiać moje wątpliwości dotyczące pisowni wyrazów przeszło dwudziestoletni i prawie dwudziestoletni. Czy wyrazy przeszło i prawie w podanych przykładach należy pisać oddzielnie, czy też łącznie?

    Małgorzata
  • Przypowieść O miłosiernym Samarytaninie

    20.12.2023
    20.12.2023

    Jaka jest poprawna pisownia „przypowieść o miłosiernym Samarytaninie” czy „przypowieść o miłosiernym samarytaninie” w przypadku cytowania z Biblii? Czy obie formy można uznać za poprawne ze względu na wariantywność pisowni frazeologizmów?

  • pytania dwa
    4.01.2013
    4.01.2013
    Szanowni Państwo,
    mam kłopoty ze składnią w dwóch konstrukcjach. Czy można powiedzieć, że coś jest przynależne czemuś czy tylko że coś jest przynależne do czegoś? Czy poprawne jest sformułowanie śnić coś, np. w zdaniu „Śnił swoją zmarłą córkę”?
    Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Dominik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego